Μπροστά στις σοβαρότερες προκλήσεις της ιστορίας της βρίσκεται η ΔΕΗ καθώς η εταιρεία καλείται να διαχειριστεί τις τεκτονικές αλλαγές στην αγορά του ηλεκτρισμού και τις προβλέψεις της συμφωνίας με τους δανειστές για μείωση του μεριδίου της, με τους χειρότερους δυνατούς όρους.
Με αποδυναμωμένο το ταμείο λόγω των υπέρογκων ληξιπρόθεσμων οφειλών, υψηλό δανεισμό και αυξημένες υποχρεώσεις για αποπληρωμές την προσεχή διετία και το κυριότερο χωρίς συγκεκριμένο στρατηγικό προσανατολισμό για την επόμενη ημέρα.
Αυτό τουλάχιστον φάνηκε και στη διάρκεια της πρόσφατης τακτικής ΓΣ της ΔΕΗ, κατά την οποία η διοίκηση της εταιρείας, προκείμενου να σκιαγραφήσει κάποιες νέες μεσοπρόθεσμες στρατηγικές προτεραιότητες και πρωτοβουλίες, επιστράτευσε project από το μακρινό παρελθόν που εδώ και χρόνια έχουν μπει σε βαθιά κατάψυξη καθώς η υλοποίησή τους συνάντησε σοβαρά εμπόδια. Πρόκειται για έργα που για κάποιες περιόδους είχαν βρεθεί στο επίκεντρο της ενεργειακής επικαιρότητας, χωρίς ωστόσο κανένα από αυτά να προχωρήσει στη φάση της υλοποίησης. Παρέμειναν σχέδια επί χαρτού και προστέθηκαν στη λίστα των χαμένων για τη ΔΕΗ ευκαιριών.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η περίπτωση του φωτοβολταϊκού της Κοζάνης, που ανέφερε στην πρόσφατη ομιλία του στη ΓΣ ο σημερινός πρόεδρος της ΔΕΗ. Το συγκεκριμένο έργο για πρώτη φορά ήρθε στο προσκήνιο την άνοιξη του 2010 όταν η εταιρεία εξέτασε πρόταση για απευθείας ανάθεση του έργου κατασκευής μεγάλου φωτοβολταϊκού 200MW (μαζί με εργοστάσιο παραγωγής φ/β πάνελ) στην αμερικανική εταιρεία Sunedison. Τελικά η απευθείας ανάθεση δεν έγινε ποτέ, ενώ και ο διαγωνισμός που ακολούθησε δεν προχώρησε. Επτά χρόνια μετά, η ΔΕΗ θέλει να βγάλει από την κατάψυξη το project έχοντας μάλιστα “αντικαταστήσει” τους αμερικανούς, με εταιρείες από την Κίνα.
Δεν είναι όμως μόνο τα φωτοβολταϊκά
Άλλη μια χαρακτηριστική χαμένη ευκαιρία αποτελεί και η περίπτωση της γεωθερμίας. Τη δεκαετία του 80 η ΔΕΗ είχε ξεκινήσει τις πρώτες προσπάθειες εκμετάλλευσης του γεωθερμικού πεδίου της Μήλου, ωστόσο το εγχείρημα συνάντησε τεχνικά προβλήματα αλλά και τοπικές αντιδράσεις. Τότε μάλιστα είχαν γίνει και λάθος χειρισμοί από την εταιρεία, που συνετέλεσαν στην ακύρωση του έργου. Δύο δεκαετίες αργότερα, το 2007 η ΔΕΗ υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με την S&B για την εκμετάλλευση του ίδιου πλούσιου γεωθερμικού πεδίου της Μήλου και πάλι χωρίς αποτέλεσμα. Σήμερα η υπόθεση της γεωθερμίας επανέρχεται στο προσκήνιο, ως μία από τις εναλλακτικές δραστηριότητες της ΔΕΗ στο νέο τοπίο της αγοράς.
Μια ακόμη ενδιαφέρουσα περίπτωση αποτελεί και το άνοιγμα της ΔΕΗ στις γειτονικές αγορές των Βαλκανίων. Η εταιρεία έχει κάνει αρκετές προσπάθειες και έχει συστήσει πολυάριθμες θυγατρικές ή κοινοπραξίες με στόχο την επέκτασή της στο εξωτερικό. Μία τέτοια προσπάθεια έγινε το 2009 από κοινού με τη γερμανική RWE για την αγορά της Αλβανίας. Η ΔΕΗ μαζί με το γερμανικό κολοσσό διεκδίκησαν την κατασκευή λιθανθρακικής μονάδας στο Δυρράχιο. Και αυτό το πρότζεκ ωστόσο παραπέμφθηκε στις καλένδες. Τώρα η ΔΕΗ αναζητεί από μόνη της μέσω της θυγατρικής που δημιούργησε στη γειτονική χώρα, τρόπους να επενδύσει και να αναπτυχθεί στα Δ. Βαλκάνια.
Λίγο πιο πρόσφατες, τέλος, είναι οι εξαγγελίες που έγιναν το 2014 από τη ΔΕΗ για την ανάπτυξη της δραστηριότητας της εταιρείας στον τομέα της ηλεκτροκίνησης. Και εδώ πάντως τα σχέδια της ΔΕΗ έχουν παραμείνει σε πιλοτικό στάδιο και η πρωτοβουλία των κινήσεων στον τομέα της ηλεκτροκίνησης έχει περάσει πρωτίστως στους ανταγωνιστές της ΔΕΗ στην αγορά, οι οποίοι και έχουν δείξει πολύ πιο γρήγορα αντανακλαστικά.
Σύμβουλος
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΔΕΗ στο αμέσως επόμενο διάστημα η ΔΕΗ θα επεξεργαστεί, με τη συνδρομή συμβούλου, ένα νέο στρατηγικό και επιχειρησιακό σχέδιο. Το πλάνο προβλέπεται να ολοκληρωθεί σε λίγους μήνες και θα περιλαμβάνει τους στρατηγικούς στόχους για την προσαρμογή και το μετασχηματισμό της ΔΕΗ στο νέο περιβάλλον (με μερίδιο αγοράς έως 50%, χωρίς το 40% των λιγνιτικών μονάδων κλπ).
Σε αυτό το σχέδιο, πρωτίστως ο σύμβουλος, θα κληθεί να απαντήσει σε μια σειρά από ζητήματα που αφορούν στη μορφή και τη δομή της “νέας ΔΕΗ”. Και βέβαια σε επίπεδο επιχειρησιακής δράσης ζητούμενο είναι η ΔΕΗ να εντοπίσει συγκεκριμένες νέες ευκαιρίες για επέκταση των δραστηριοτήτων της που θα υποκαταστήσουν τους χαμένους τζίρους από την αναγκαστική απώλεια του μεριδίου αγοράς που σήμερα έχει. Τα πρώτα δείγματα γραφής πάντως, όπως σκιαγραφήθηκαν την περασμένη εβδομάδα από τη διοίκηση της εταιρείας, δείχνουν ότι έχει να γίνει πολλή δουλειά σε αυτήν την κατεύθυνση…