Σύμφωνα με νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, η Ε.Ε. χρειάζεται να καταβάλει περισσότερες προσπάθειες ώστε να αξιοποιήσει τις συνεργίες μεταξύ των πολιτικών της για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την αγροτική ανάπτυξη.

Οι ελεγκτές εξέτασαν τη σύνδεση της ανανεώσιμης ενέργειας με την αγροτική ανάπτυξη και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι, μολονότι υπήρχαν δυνατότητες συνεργιών, μέχρι σήμερα παραμένουν εν πολλοίς αναξιοποίητες.

Διάφορα ενωσιακά και εθνικά προγράμματα χρηματοδότησης παρέχουν κίνητρα για την παραγωγή και τη χρήση ανανεώσιμης ενέργειας, και το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) αποτελεί μία από τις πηγές της χρηματοδότησης που παρέχει η ΕΕ στον συγκεκριμένο τομέα. Ωστόσο, οι ελεγκτές διαπίστωσαν ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν μπόρεσε να παράσχει πλήρη και ενημερωμένα στοιχεία σχετικά με τη χρηματοδοτική στήριξη που χορηγείται για την ανανεώσιμη ενέργεια, είτε συνολικά είτε στο πλαίσιο του ΕΓΤΑΑ.

«Η χρηματοδότηση που διατίθεται για την αγροτική ανάπτυξη μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη των ενωσιακών και εθνικών στόχων για την ανανεώσιμη ενέργεια, αλλά θα πρέπει να ωφελεί τις αγροτικές περιοχές, εφόσον η στήριξη της ανανεώσιμης ενέργειας προέρχεται από πόρους που προορίζονται για την αγροτική ανάπτυξη», δήλωσε ο Samo Jereb, Μέλος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου και αρμόδιος για την έκθεση. «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει παράσχει επαρκείς επεξηγήσεις ή καθοδήγηση επ’ αυτού».

Οι ελεγκτές πραγματοποίησαν επίσκεψη σε πέντε κράτη μέλη: Βουλγαρία, Γαλλία (Κάτω Νορμανδία), Ιταλία (Τοσκάνη), Λιθουανία και Αυστρία. Διαπίστωσαν ότι τα περισσότερα κράτη μέλη στα οποία πραγματοποίησαν επίσκεψη δεν χρησιμοποίησαν τους πόρους της αγροτικής ανάπτυξης, ώστε να ιεραρχήσουν κατά προτεραιότητα τα σχετικά με την ανανεώσιμη ενέργεια έργα που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη βιώσιμη αγροτική ανάπτυξη. Μολονότι πολλά έργα στα οποία πραγματοποιήθηκε επίσκεψη επεδείκνυαν όντως θετικά οικονομικά και περιβαλλοντικά αποτελέσματα, τα κράτη μέλη χρηματοδότησαν επίσης έργα που απέφεραν μεν οικονομικό όφελος στους κυρίους των έργων, είχαν δε περιορισμένο περαιτέρω θετικό αντίκτυπο στις αγροτικές περιοχές.

Συνολικά, η πολιτική της ΕΕ για την ανανεώσιμη ενέργεια θα μπορούσε να ορίζει σαφέστερα τις προϋποθέσεις για την επιτυχή σύνδεση της ανανεώσιμης ενέργειας με την αγροτική ανάπτυξη. Οι ελεγκτές θεωρούν ότι το πλαίσιο πολιτικής για την ανανεώσιμη ενέργεια, που βρίσκεται επί του παρόντος υπό συζήτηση, μπορεί πράγματι να βελτιώσει την κατάσταση. Ωστόσο, ούτε το υφιστάμενο ούτε το προτεινόμενο πλαίσιο βιωσιμότητας για τη βιοενέργεια αποτελούν κατάλληλη βάση για την επαρκή προστασία των αγροτικών περιοχών από τους περιβαλλοντικούς και κοινωνικοοικονομικούς κινδύνους ή για τη βέλτιστη αξιοποίηση των δυνατοτήτων τους όσον αφορά την περαιτέρω βιώσιμη ανάπτυξη.

Οι ελεγκτές διατυπώνουν τις ακόλουθες συστάσεις:

⇒ η Επιτροπή και τα κράτη μέλη πρέπει να λάβουν υπόψη τις ανάγκες των αγροτικών περιοχών κατά τον σχεδιασμό της μελλοντικής πολιτικής τους για την ανανεώσιμη ενέργεια,

⇒ η Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο πρέπει να διαμορφώσουν τη μελλοντική πολιτική τους για τη βιοενέργεια κατά τρόπον ώστε να παρέχουν καλύτερες διασφαλίσεις κατά της μη βιώσιμης χρήσης των πόρων βιομάζας για την παραγωγή ενέργειας.

Επιπροσθέτως, η Επιτροπή πρέπει:

⇒ να προσδιορίσει τον σκοπό και τον ρόλο της στήριξης για την αγροτική ανάπτυξη όσον αφορά τις επενδύσεις στον τομέα της ανανεώσιμης ενέργειας,

⇒ να απαιτήσει από τα κράτη μέλη να παρέχουν, στις ετήσιες εκθέσεις υλοποίησης του 2019, συναφείς πληροφορίες σχετικά με τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν στο πλαίσιο των προγραμμάτων για την ανανεώσιμη ενέργεια,

⇒ να υποστηρίξει, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, την ανάγκη χρηματοδότησης μόνο βιώσιμων έργων στον τομέα της ανανεώσιμης ενέργειας, με σαφή οφέλη για τη βιώσιμη αγροτική ανάπτυξη, ιδίως στην περίπτωση που η στήριξη παρέχεται από το ΕΓΤΑΑ.