«Αυτό που υλοποιούμε εδώ στην Αστυπάλαια δεν είναι τίποτα λιγότερο από μια νέα αρχή. Μια πύλη προς ένα πιο καθαρό, πιο πράσινο, πιο αειφόρο κόσμο, πέρα από τους κινητήρες εσωτερικής καύσης. Εκεί που η ενέργεια τροφοδοτεί τις ζωές μας χωρίς να βλάπτει τον πλανήτη μας», τόνισε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ομιλία του, στην εκδήλωση με θέμα «Astypalea: smart & sustainable island – Progress Report, from vision to action».
«Αυτό που κάνουμε εδώ αποτελεί ένα μικρό αλλά πολύ σημαντικό γρανάζι στη συλλογική μας προσπάθεια να αντιμετωπίσουμε την κλιματική κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Και μην έχετε καμία αμφιβολία ότι είναι όντως μία έκτακτη ανάγκη, και μάλιστα πρωτοφανούς κλίμακας. Ο πλανήτης θερμαίνεται με ταχείς ρυθμούς. Οι συνέπειες γίνονται αισθητές παντού», συμπλήρωσε ο Πρωθυπουργός.
«Μέχρι το 2030, δύο στις τρεις κιλοβατώρες που θα καταναλώνονται στην Ελλάδα θα προέρχονται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας», επισήμανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, προσθέτοντας πως «η Αστυπάλαια θα είναι το μέρος όπου θα γίνει η δοκιμή για την ενεργειακή μετάβαση. Ενέργεια που θα παράγεται εξ ολοκλήρου από τη φύση και η οποία θα τροφοδοτεί ένα αμιγώς ηλεκτρικό, πλήρως ενσωματωμένο σύστημα μεταφορών».
Τόνισε επίσης πως το πρότζεκτ της Αστυπάλαιας «θα μας προσφέρει γνώσεις και διδάγματα, που ελπίζουμε ότι θα αξιοποιήσουμε μελλοντικά σε μεγαλύτερη κλίμακα ανά την Ελλάδα και όχι μόνο». «Η προοπτική αυτό το πιλοτικό έργο, που εφαρμόζεται δοκιμαστικά σε ένα νησί 1.300 μόνιμων κατοίκων, να μεταφερθεί σε μεγαλύτερη κλίμακα σε άλλα μέρη της Ελλάδας και σε άλλες χώρες ανά την υφήλιο», υπογράμμισε ο Πρωθυπουργός.
Τι είναι το project Αστυπάλαια 4.0
Το πρότζεκτ πενταετούς διάρκειας «Astypalea: Smart, sustainable island» αποβλέπει στη μετατροπή της Αστυπάλαιας στο πρώτο ενεργειακά «πράσινο» και λειτουργικά «έξυπνο» νησί στη Μεσόγειο, το οποίο θα λειτουργήσει ως παράδειγμα για την πράσινη μετάβαση και άλλων νησιών, ειδικά εάν πρόκειται για νησιά που είναι μικρά ή απομακρυσμένα από την ηπειρωτική χώρα.
Το πρότζεκτ εδράζεται στην αντικατάσταση του υφιστάμενου στόλου οχημάτων από ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα, τη συγκρότηση ενός νέου συστήματος δημόσιων συγκοινωνιών και μεταφορών που θα καλύπτει πλήρως τις ανάγκες του νησιού και την μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ώστε να περιοριστεί δραστικά το ενεργειακό αποτύπωμα.
Η υιοθέτηση της ηλεκτροκίνησης έχει ως αιχμή το πρόγραμμα e-astypalaia, το οποίο προβλέπει γενναίες επιδοτήσεις για την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων από τους κατοίκους, ενώ ήδη τα πρώτα υπηρεσιακά οχήματα που θα εξυπηρετούν ανάγκες σωμάτων ασφαλείας, όπως η Αστυνομία και το Λιμενικό, δωρήθηκαν στις αρμόδιες αρχές από την Volkswagen. Το πρόγραμμα καλύπτει επίσης την εγκατάσταση σημείων φόρτισης σε κατοικίες και επιχειρήσεις, Οι πρώτοι 12 φορτιστές, δωρεά της VW, έχουν ήδη παραδοθεί.
Παράλληλα, στόχος είναι η ουσιαστική αναδιάρθρωση των δημόσιων συγκοινωνιών και των μετακινήσεων στο νησί, το οποίο σήμερα δεν εξυπηρετείται από λεωφορεία κατά τη διάρκεια της νύχτας, ενώ ταυτόχρονα δεν υπάρχει πάντοτε η δυνατότητα ενοικίασης αυτοκινήτου διότι τα γραφεία ενοικιάσεων λειτουργούν κατά κύριο λόγο τον χειμώνα.
Για τον λόγο αυτό, το σχέδιο προβλέπει ένα καινοτόμο σύστημα παραγγελίας και μοιράσματος ηλεκτροκίνητων μεταφορικών μέσων (on-demand και ride-sharing), μέσω ψηφιακής εφαρμογής και με πλήρη ευελιξία. Κατ΄αυτόν τον τρόπο θα εξυπηρετούνται οι πολίτες και οι επισκέπτες ανάλογα με τις ανάγκες τους, για κάθε προορισμό στο νησί και καθόλη τη διάρκεια του έτους.
Οι αλλαγές αυτές έχουν ως θεμέλιο την εγκατάσταση ενός υβριδικού συμπλέγματος ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, το οποίο θα πάρει τη θέση των μονάδων ντίζελ που λειτουργούν αυτή τη στιγμή. Οι φωτοβολταϊκές και αιολικές μονάδες που θα τοποθετηθούν, σε συνδυασμό με μπαταρίες για την αποθήκευση αποθέματος, θα ηλεκτροδοτούν τόσο σπίτια και επιχειρήσεις, όσο και τα σημεία φόρτισης αυτοκινήτων, διασφαλίζοντας πως το νησί να απεξαρτηθεί από τα ορυκτά καύσιμα με ορίζοντα το 2026.
Αυτές οι πρωτοβουλίες ευθυγραμμίζονται οργανικά με τους στρατηγικούς στόχους που έχει θέσει η κυβέρνηση για πράσινη μετάβαση και ψηφιακό μετασχηματισμό, ενώ η συνολική δέσμη δράσεων στο νησί συνιστά ένα συνεκτικό σχέδιο τοπικής ανάπτυξης, πρότυπο για άλλους Δήμους τόσο στην υπόλοιπη Ελλάδα όσο και διεθνώς.
Ταυτόχρονα, η Ελλάδα αποδεικνύει στην πράξη ότι είναι ανοιχτή σε φιλόδοξες συνεργασίες με τον ιδιωτικό τομέα και είναι ικανή να φέρει σε πέρας σύνθετα, πρωτοποριακά έργα.