" Σε καθεστώς πρωτοφανούς αδιεξόδου, μεγάλης αβεβαιότητας για την ενεργειακή ασφάλεια της Κρήτης αλλά και ισχυρών πιέσεων εγχώριων αλλά και ξένων συμφερόντων, καλείται η κυβέρνηση να εξετάσει εναλλακτικές λύσεις για την ηλεκτρική επάρκεια του νησιού μετά το 2020.
Τότε, νεραυαλγικό κομμάτι του ηλεκτρικού συστήματος της Κρήτης και συγκεκριμένα οι μονάδες στον Αθερινόλακκο και τα Λινοπετάσματα εγκατεστημένης ιχύος 820 MW, εάν δεν υπάρξει κάποια άλλη παράταση από την Κομισιόν, θα χρειαστεί να κατεβάσουν ρολά. Ο λόγος είναι οι αυξημένες εκπομπές ρύπων, πάνω από τα επιτρεπόμενα όρια που για να παραμείνουν στο σύστημα θα πρέπει ή να αναβαθμιστούν ή να πάρουν νέα εξαίρεση από την ΕΕ.
Η ΔΕΗ έχει πάρει εξαίρεση μέχρι τα τέλη του 2019, με το σκεπτικό ότι η Κρήτη είναι μια απομονωμένη περιοχή, η οποία θα διασυνδεθεί με το ηπειρωτικό σύστημα από το 2020. Όμως μέχρι στιγμής, η υπόθεση του μεγάλου καλωδίου του νησιού, χάνεται στις δαιδαλώδεις διαδρομές μεταξύ ΑΔΜΗΕ και Βρυξελλών και αναζητείται επειγόντως λύση για να υπάρξει μια ομαλή μετάβαση.
Η μικρή διασύνδεση (αν και δρομολογημένη) είναι εξαιρετικά αδύναμη για να κρατήσει σε ισορροπία το ηλεκτρικό σύστημα της Κρήτης.
Οι μεγάλες καθυστερήσεις στην επίτευξη μιας συμφωνίας που θα ικανοποιεί τις απαιτήσεις των Βρυξελλών για την μεγάλη διασύνδεση Κρήτης -Αττικής , πηγαίνουν όλο και πιο πίσω το ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα του έργου και φέρνουν στο τραπέζι, εναλλακτικές λύσεις και σενάρια.
Τις προηγούμενες μέρες, σε ένα στενό πυρήνα στελεχών του υπουργείου Περιβάλλοντος και ακολούθως στην Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, παρουσιάστηκαν δύο επενδυτικές προτάσεις, που τουλάχιστον η μια εξ αυτών δείχνει υπό προϋποθέσεις, να αντιμετωπίζει με ρεαλισμό και ελκυστικό κόστος τα προβλήματα ενεργειακής επάρκειας του νησιού.
Στο τραπέζι έχουν επαναφέρει, το προ διετίας σχέδιο για άδεια παραγωγής, ο ενεργειακός όμιλος της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ σε συνεργασία με τους Αζέρους της Socar. Η πρόταση προβλέπει την μεταφορά της μονάδας ανοικτού κύκλου της ελληνικής εταιρείας (Ήρων Ι), από την Βοιωτία που λειτουργεί σήμερα, στον Αθερινόλακκο, δίπλα από τις εγκαταστάσεις της ΔΕΗ στην Κρήτη.
Η Ήρων Ι, μια μονάδα διπλού καυσίμου (φυσικού αερίου και ελαφρού καυσίμου ντίζελ) ισχύος 150 MW, προσανατολίζεται σε άδεια ΑΣΦΑ (Ανεξάρτητο Σύστημα Φυσικού Αερίου), με την Socar να αναλαμβάνει ρόλο προμηθευτή LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου).
Το σχέδιο προβλέπει εγκατάσταση πλωτής μονάδας αποθήκευσης και επαναεριοποίησης (FSRU), η οποία θα ανεφοδιάζεται από μεσαία και μικρά πλοία, τα οποία με την σειρά τους θα μπορούν να τροφοδοτούν και άλλους σταθμούς της Μεσογείου όπως την Ρεβυθούσα, την Μάλτα κ.α. Το ίδιο πρότζεκτ έχει υιοθετήσει επιτυχώς η Aζέρικη κρατική εταιρεία, στην Μάλτα.
Oι εμπνευστές του σχεδίου της ελληνικής πρότασης, υποστήριξαν πρόσφατα στο υπουργείο αλλά και στη ΡΑΕ, ότι όσο καθυστερεί το έργο, τόσο θα μεγαλώνει το κόστος για το νησί.
Όπως τονίζουν αρμόδιες πηγές των Αζέρων, για να μπει σε εφαρμογή η πρόταση, χρειάζεται δεσμεύσεις από την πολιτεία, ως προς την διάρκεια αλλά και μια μακροχρόνια σύμβαση (PPΑ) για το LNG, προκειμένου να αποσβεστεί το κόστος του έργου. Κάτι που σημαίνει ότι οι υποδομές του επενδυτικού σχήματος, αποσκοπούν σε μεγάλη διάρκεια λειτουργίας και ανεξάρτητη από την ολοκλήρωση της μεγάλης διασύνδεσης.
Το κόστος υποδομών και μεταφοράς
Υπολογίζεται ότι το κόστος των αναγκαίων υποδομών (λιμάνι, δρόμοι, σωλήνες κ.α) θα ανέλθει σε 30 εκατομμύρια ευρώ και περίπου σε 70 εκατομμύρια ευρώ, εκτιμάται η δαπάνη για την μεταφορά της μονάδας στην Κρήτη ώστε να διασφαλίσει υψηλότερη απόδοση και μεγαλύτερη ισχύ. Σε ότι αφορά το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας που θα παράγει η μονάδα, αυτό υπολογίζεται να ανέρχεται σε 80 ευρώ ανά μεγαβατώρα, έναντι 180 και 200 ευρώ που κοστίζει σήμερα, καθώς οι μονάδες καίνε ντίζελ και μαζούτ.
Στο παρελθόν, το ίδιο αίτημα της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ δεν προχώρησε καθώς η ΡΑΕ δήλωνε πρόθυμη να χορηγήσει άδεια διάρκειας δύο ετών (μέχρι την ολοκλήρωση της μικρής διασύνδεσης), όρος που κρίθηκε ανεπαρκής για την απόσβεση του έργου. Η βιωσιμότητα του πρότζεκτ είναι καθοριστικής σημασίας για να προχωρήσει και σήμερα η επενδυτική πρόταση.
Ένα πλωτό εργοστάσιο παραγωγής ρεύματος με καύσιμο φυσικό αέριο είναι η πρόταση που έχουν μεταφέρει αντίστοιχα στο τραπέζι της ελληνικής πλευράς, εκπρόσωποι Καταριανών συμφερόντων. Πρόκειται για την εταιρεία Power Globe που εμφανίζεται ως ενδιάμεσος ισχυρών πετρελαϊκών ομίλων της Μέσης Ανατολής, με επικεφαλής τον Δρ κ. Θεόδωρο Θεοδωρόπουλο. Η ίδια εταιρεία είχε ενδιαφερθεί και για την ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ, χωρίς όμως επιτυχία. Επί του παρόντος δεν έχουν γίνει γνωστά τα τεχνοοικονομικά χαρακτηριστικά της πρότασης.
Πλήρες βραχυκύκλωμα με τον ΑΔΜΗΕ
Την ίδια στιγμή σε ΑΔΜΗΕ και Βρυξέλλες, αναζητείται ο μίτος της Αριάδνης της μεγάλης διασύνδεσης Κρήτης –Αττικής. Η ΕΕ έχει απορρίψει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο έργο που επιδιώκει ο ΑΔΜΗΕ, μέσω της εταιρείας ειδικού σκοπού με την επωνυμία «Aριάδνη Interconnection».
Πρόκειται για την εταιρεία που με πρόσφατη απόφαση της ΡΑΕ, θα αναλάβει με ευθύνη του εθνικού διαχειριστή μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), την υλοποίηση της μεγάλης διασύνδεσης.
Τα πήγαινε έλα των συμμετεχόντων και η κατάληξη των διαβουλεύσεων των τελευταίων εβδομάδων, μόνο την θετική έκβαση του μεγάλου έργου δεν επικυρώνουν. Σε διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε τις προηγούμενες μέρες στις Βρυξέλλες, τα στελέχη της Επιτροπής έθεσαν ως προϋπόθεση για να μην απενταχθεί από την ευρωπαϊκή λίστα των έργων κοινού ενδιαφέροντος (PCI), η μεγάλη διασύνδεση να μην γίνει από την εταιρεία ειδικού σκοπού.
Zήτησαν επίσης να δοθεί πίστωση χρόνου ώστε στο μετοχικό σχήμα να ενταχθεί ο Εuroasia Interonnector, μία εταιρεία κυπριακών συμφερόντων, η οποία είναι ο φορέας, της μεγάλης διασύνδεσης Ισραήλ, Κύπρου και Ελλάδας αλλά και άλλοι ευρωπαίοι διαχειριστές.
Η ΕΕ φαίνεται να δέχεται να αναλάβει η “Αριάδνη Interconnection” την υλοποίηση του έργου, μόνο υπό την εποπτεία τριμελούς επιτροπής που θα αποφαίνεται για τα τεχνικά θέματα διαλειτουργικότητας και τεχνικής συμβατότητας του καλωδίου, και στην οποία θα συμμετέχουν εκπρόσωποι του ΑΔΜΗΕ, του Euroasia και ανεξάρτητου τεχνικού εμπειρογνώμονα. Πρόταση όμως που δίνει αυξημένη κηδεμονία του έργου σε τρίτους και για αυτό απορρίπτεται από την ελληνική εταιρεία.
Εάν η Ελλάδα επιμείνει στην υλοποίηση της διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής ως εθνικού έργου, τότε θα πρέπει να αναλάβει εξολοκλήρου και την δαπάνη κατασκευής που υπολογίζεται σε 1 δις ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι στα ταμεία του ΑΔΜΗΕ, υπάρχουν μόλις 200 εκατ.ευρώ, μετά από δάνειο που έχει συνάψει με Kινεζικές τράπεζες.
Γράφει η Μαριάννα Τζάννε – Πηγή: newmoney.gr
