Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε πριν λίγες μέρες την αξιολόγηση των ευρωπαϊκών “Εθνικών Σχεδίων για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ)” μεταξύ των οποίων και το ελληνικό.
Η κοινή συνισταμένη των συστάσεών της αφορά κυρίως στο γεγονός ότι συνολικά τα ΕΣΕΚ αποτυγχάνουν να πιάσουν τον στόχο της κλιματικής φιλοδοξίας για τον περιορισμό της ανόδου της θερμοκρασίας στον 1,5 °C μέχρι το 2030. Τα κράτη μέλη έχουν μόλις έξι μήνες μπροστά τους για να αναθεωρήσουν τον ενεργειακό τους σχεδιασμό.
Το ελληνικό ΕΣΕΚ μένει μετεξεταστέο σε μια σειρά από σημαντικά θέματα:
  1. Παραμένει ένα χαμηλής φιλοδοξίας κείμενο, το οποίο στο μεγαλύτερο μέρος του περιγράφει με αναλυτικό τρόπο την αποτυχία του ενεργειακού σχεδιασμού της χώρας να τηρήσει τη δέσμευση της Συμφωνίας του Παρισιού για τον 1,5 βαθμό
  2. Δεν υπάρχει σχεδιασμός για τη σταδιακή απόσυρση των επιδοτήσεων στα ορυκτά καύσιμα. Μελέτη του WWF Ελλάς απέδειξε ότι την τελευταία δεκαετία ο Έλληνας καταναλωτής έχει πληρώσει 15,4 δις ευρώ σε άμεσες και έμμεσες επιδοτήσεις για τον λιγνίτη, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο
  3. Οι στόχος της εξοικονόμησης ενέργειας παρουσιάζεται φιλόδοξος χωρίς όμως να προκύπτει από το ΕΣΕΚ πως θα επιτευχθεί
  4. Η απουσία προτάσεων πολιτικής για το target model για τις διασυνδέσεις θα επιφέρει επιπτώσεις στην εσωτερική αγορά ενέργειας
  5. Εκτός από μια γενικόλογη αναφορά στη δίκαιη μετάβαση στη μεταλιγνιτική εποχή απουσιάζει ένα συγκεκριμένο σχέδιο για τις επιπτώσεις στις τοπικές κοινωνίες και τους εργαζομένους στις λιγνιτικές περιοχές της χώρας.
Το WWF Ελλάς και η Greenpeace στα σχόλια που είχαν καταθέσει κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης για το ΕΣΕΚ τον Νοέμβριο του 2018 είχαν σημάνει συναγερμό για την ανεπάρκεια του ΕΣΕΚ να συμβαδίσει με τις επιταγές της επιστήμης για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Η Επιτροπή έρχεται να επιβεβαιώσει τις ανησυχίες μας. Η Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 21-22 Ιουνίου οφείλει να δεσμευτεί για τον στόχο της μετάβασης σε μια οικονομία μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2050 και στη συνέχεια να αποσύρει το ΕΣΕΚ, το οποίο σε καμία περίπτωση δεν συμβαδίζει με τον στόχο αυτό. Αντιθέτως αν ο πλανήτης ακολουθούσε το παράδειγμά μας θα έμπαινε σε μια τροχιά ανόδου 3,1-3,7 °C.
«Το ΕΣΕΚ αντί να αποτελεί έναν οδικό χάρτη για την απανθρακοποίηση της Ελλάδας επιλέγει να δεσμεύσει τη χώρα στον ακριβό και βρόμικο λιγνίτη και να συνεχίσει την εξάρτηση μας από το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο για πολλές δεκαετίες ακόμη. Η κλιματική κρίση δεν θα αντιμετωπιστεί με δειλά μέτρα και στρουθοκαμηλισμό απέναντι στην έκταση του προβλήματος», δήλωσε ο υπεύθυνος τομέα ενεργειακής κλιματικής πολιτικής του WWF Ελλάς, κ. Σταύρος Μαυρογένης