Νέα έρευνα της διεθνούς Greenpeace αποκάλυψε ότι 8 στους 10 πολίτες υποστηρίζουν τη μείωση της παραγωγής πλαστικού, την ώρα που η 4η συνάντηση της Διακυβερνητικής Επιτροπής Διαπραγματεύσεων της Περιβαλλοντικής Συνέλευσης του ΟΗΕ (INC4) για μία Παγκόσμια Συνθήκη για τα Πλαστικά πρόκειται να διεξαχθεί στην Οττάβα του Καναδά αυτόν τον μήνα.

Η έρευνα της Greenpeace, που διεξήχθη σε 19 χώρες, ανέδειξε επίσης την πολύ μεγάλη στήριξη των πολιτών για μέτρα που στοχεύουν στην απαγόρευση του πλαστικού μίας χρήσης και την προώθηση λύσεων επαναχρησιμοποίησης.

Τα κύρια ευρήματα περιλαμβάνουν:

1. Το 82% των ερωτηθέντων στηρίζουν τη μείωση του πλαστικού ως μέτρο για να σταματήσει η πλαστική ρύπανση.[1]

2. Το 80% των ερωτηθέντων υποστηρίζουν την προστασία της βιοποικιλότητας και του κλίματος μέσω της μείωσης παραγωγής πλαστικού.[2]

3. Το 90% των ερωτηθέντων στηρίζουν τη μετάβαση από το πλαστικό μιας χρήσης στις συσκευασίες σε λύσεις επαναχρησιμοποίησης και επαναγέμισης.[3]

4. Το 75% των ερωτηθέντων υποστηρίζουν την απαγόρευση στο πλαστικό μιας χρήσης στις συσκευασίες.[1]

5. Το 80% των ερωτηθέντων εκφράζουν ανησυχία [1] σχετικά με τις επιπτώσεις του πλαστικού στην υγεία των αγαπημένων τους και το 84% των γονέων εκφράζουν ανησυχία για τις επιπτώσεις του πλαστικού στην υγεία των παιδιών τους.[4]

Ο Graham Forbes, επικεφαλής της αποστολής της Greenpeace στις διαπραγματεύσεις για την Παγκόσμια Συνθήκη για τα Πλαστικά και υπεύθυνος της παγκόσμιας εκστρατείας, από το αμερικανικό γραφείο, δήλωσε: «Το ποσοστό της στήριξης των πολιτών που ανέδειξε η έρευνα στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα. Η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων θέλει μια Παγκόσμια Συνθήκη για τα Πλαστικά που θα μειώνει την παραγωγή πλαστικού και θα βάζει τέλος στο πλαστικό μιας χρήσης. Είναι η ώρα να το ακούσουν οι παγκόσμιοι ηγέτες και να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων. Πρέπει να υψώσουν το ανάστημά τους στη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων και να συμφωνήσουν σε μία ισχυρή και φιλόδοξη Συνθήκη που θα αντικατοπτρίζει το θέλημα των πολιτών».

Η έρευνα αποκάλυψε τη σταθερή στήριξη των πολιτών για φιλόδοξη δράση ενάντια στο πλαστικό σε όλες τις χώρες, και ειδικά στις χώρες του Παγκόσμιου Νότου όπου τα επίπεδα της πλαστικής ρύπανσης είναι ιδιαίτερα υψηλά. Το 60% των ερωτηθέντων συμφωνεί με τον αποκλεισμό του λόμπι των εταιρειών ορυκτών καυσίμων και των πετροχημικών εταιρειών από τις διαπραγματεύσεις της Συνθήκης. Σε αρκετές χώρες, υπάρχει σημαντική ασυμφωνία ανάμεσα στο επίπεδο της στήριξης των πολιτών για μείωση της παραγωγής πλαστικού και τη θέση της κυβέρνησής τους. Για παράδειγμα, η ινδική και η κινεζική κυβέρνηση αντιτίθενται στον περιορισμό της παραγωγής πλαστικού, ενώ η βραζιλιάνικη κυβέρνηση δεν παίρνει ξεκάθαρη θέση για το ζήτημα, όμως τα ποσοστά στήριξης των πολιτών σε μέτρα μείωσης της παραγωγής πλαστικού στις χώρες αυτές είναι πολύ υψηλά: 92% στην Κίνα, 89% στη Βραζιλία και 86% [1] στην Ινδία.

«Έχουμε μόλις δύο γύρους διαπραγματεύσεων ακόμα. Ο χρόνος τελειώνει και είτε θα πάμε προς μια Συνθήκη που θα λύσει το πρόβλημα της πλαστικής κρίσης, ή θα καταλήξουμε σε μία αδύναμη Συνθήκη που θα αφήσει τον πλανήτη να οδηγηθεί σε ακόμα μεγαλύτερη καταστροφή. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε στη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων να βάλει τους όρους για τη λύση ενός προβλήματος που η ίδια έχει δημιουργήσει. Αυτή είναι μια ευκαιρία να λύσουμε το πρόβλημα που η γενιά μας θα έχει μόνο μία φορά. Ας μην τη σπαταλήσουμε κι ας μην ξεχνάμε ότι τα μόνα καλά πλαστικά μιας χρήσης, είναι αυτά που δεν φτιάχτηκαν ποτέ. Ήρθε η στιγμή να ανατρέψουμε τη λογική της μίας χρήσης, ξεκινώντας από τα πλαστικά», δήλωσε ο Νίκος Χαραλαμπίδης, Γενικός Διευθυντής στο ελληνικό γραφείο της Greenpeace. 

Η Greenpeace απαιτεί η Παγκόσμια Συνθήκη για τα Πλαστικά να μειώνει την παραγωγή πλαστικού τουλάχιστον κατά 75% ως το 2040 ώστε να προστατευθεί η βιοποικιλότητα και να διασφαλιστεί ότι η παγκόσμια θερμοκρασία θα μείνει κάτω του 1,5°C. Περισσότερο από το 99% του πλαστικού προέρχεται από ορυκτά καύσιμα, και με την παραγωγή συνεχώς να αυξάνεται, αυτό αποτελεί σημαντική αιτία της κλιματικής αλλαγής.

Κυβερνητικοί υπουργοί από 173 χώρες θα βρεθούν στο Shaw Centre στην Οττάβα του Καναδά από τις 23 ως τις 29 Απριλίου 2024, για να διαπραγματευτούν μια νομικά δεσμευτική Παγκόσμια Συνθήκη για τα Πλαστικά. Ο τελευταίος γύρος διαπραγματεύσεων θα πραγματοποιηθεί τον Νοέμβριο του 2024, ενώ ο προηγούμενος γύρος διαπραγματεύσεων (INC3) είχε απογοητευτική κατάληξη, αφού οι χώρες με χαμηλές φιλοδοξίες εκτροχίασαν τις διαπραγματεύσεις και οι συζητήσεις τελείωσαν χωρίς συμφωνία για το κείμενο-βάση της Συνθήκης. Αντίθετα, το κείμενο-βάση διαμορφώθηκε ώστε να προστεθούν πιο αδύναμες επιλογές και μέτρα.

Το ελληνικό γραφείο της Greenpeace συμβάλλει στην προσπάθεια να απομακρυνθούμε από τη λογική της “μίας χρήσης” μέσα από το πρόγραμμα “Ραντεβού στις βρύσες”, το οποίο στοχεύει σε σημαντική μείωση των πλαστικών μιας χρήσης, μέσα από την πρόσβαση των πολιτών σε καθαρό, πόσιμο νερό παντού και την ορθολογική χρήση του νερού, διεκδικώντας ένα επαρκές δίκτυο κοινόχρηστων βρυσών για όλους. Οι κάτοικοι και οι επισκέπτες των δήμων πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να καταναλώνουν νερό από τις δημόσιες βρύσες χρησιμοποιώντας το δικό τους δοχείο, περιορίζοντας την αγορά περιττών μπουκαλιών εμφιαλωμένου νερού. Βάσει της νέας Οδηγίας της ΕΕ για τη βελτίωση της ποιότητας του πόσιμου νερού (*2020/2184/ΕΕ), η οποία πλέον έχει ενσωματωθεί στο ελληνικό δίκαιο, οι δήμοι είναι υποχρεωμένοι να παρέχουν δωρεάν πόσιμο νερό σε κοινόχρηστους χώρους.