Η συζήτηση γύρω από την πράσινη μετάβαση έχει διεισδύσει πλέον και στον κλάδο της ναυτιλίας. Μάλιστα, ανοίγει ξανά μετά την έκδοση νέου κανονισμού από το Συμβούλιο για τη λεγόμενη «πρωτοβουλία FuelEU Maritime». Το εύρος και το μέγεθος της πρόκλησης που καλείται να αντιμετωπίσει ο κλάδος για στροφή στην καθαρή ενέργεια είναι συγκλονιστικό.

Κύριος στόχος της πρωτοβουλίας FuelEU Maritime, ως βασικού μέρους της δέσμης Fit for 55 της ΕΕ, είναι η αύξηση της ζήτησης και της συνεπούς χρήσης ανανεώσιμων καυσίμων και καυσίμων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών και η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τον τομέα της ναυτιλίας, με παράλληλη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας της θαλάσσιας κυκλοφορίας και αποφυγή στρεβλώσεων στην εσωτερική αγορά.

Η νέα νομοθεσία έχει ως σκοπό να θέσει τις θαλάσσιες μεταφορές στην πορεία των κλιματικών στόχων της ΕΕ για το 2030 και το 2050 και αναμένεται να συμβάλει καταλυτικά στην επίτευξη αποτελεσμάτων βάσει του ευρωπαϊκού νομοθετήματος για το κλίμα.

Κύριες διατάξεις του νέου κανονισμού

Ο νέος κανονισμός περιλαμβάνει τις ακόλουθες κύριες διατάξεις:

1. μέτρα για να εξασφαλιστεί ότι η ένταση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου των καυσίμων που χρησιμοποιούνται από τον τομέα της ναυτιλίας θα μειωθεί σταδιακά με την πάροδο του χρόνου, κατά 2 % το 2025 σε έως και 80 % έως το 2050,

2. ειδικό καθεστώς κινήτρων για τη στήριξη της υιοθέτησης των λεγόμενων ανανεώσιμων καυσίμων μη βιολογικής προέλευσης (RFNBO) με υψηλό δυναμικό απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές,

3. εξαίρεση των ορυκτών καυσίμων από τη διαδικασία πιστοποίησης του κανονισμού,

4. υποχρέωση των επιβατηγών πλοίων και των πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων να χρησιμοποιούν από το 2030 ηλεκτρική τροφοδότηση από ξηράς για όλες τις ανάγκες ηλεκτρικής ενέργειας ενόσω είναι προσδεδεμένα στην αποβάθρα σε μεγάλους λιμένες της ΕΕ, με σκοπό τον μετριασμό της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στους λιμένες, οι οποίοι συχνά βρίσκονται κοντά σε πυκνοκατοικημένες περιοχές,

5. εθελοντικό μηχανισμό ομαδοποίησης, στο πλαίσιο του οποίου θα επιτρέπεται στα πλοία να συνδυάζουν το ισοζύγιο συμμόρφωσής τους με ένα ή περισσότερα άλλα πλοία, με την ομάδα -στο σύνολό της- να πρέπει να πληροί τα όρια έντασης εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά μέσο όρο,

6. εξαιρέσεις περιορισμένης χρονικής διάρκειας για την ειδική μεταχείριση των εξόχως απόκεντρων περιοχών, των μικρών νησιών και των περιοχών που εξαρτώνται οικονομικά σε μεγάλο βαθμό από τη συνδεσιμότητά τους,

7. τα έσοδα που προκύπτουν από την εφαρμογή του κανονισμού («κυρώσεις FuelEU») θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για έργα που στηρίζουν την απαλλαγή του τομέα της ναυτιλίας από τις ανθρακούχες εκπομπές μέσω ενισχυμένου μηχανισμού διαφάνειας,

8. παρακολούθηση της εφαρμογής του κανονισμού μέσω της διαδικασίας υποβολής εκθέσεων και επανεξέτασης της Επιτροπής.

Παράλληλα, η απόφαση της υπουργικής διάσκεψης στην Γκόα σε έναν τομέα που παλεύει με την τεράστια κατανάλωση ορυκτών καυσίμων και τις συνακόλουθες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα είναι ένα ακόμα σημαντικό βήμα. Ειδικότερα, γίνεται λόγος για τη δημιουργία κόμβων διαθεσιμότητας εναλλακτικών ναυτιλιακών καυσίμων (Clean Energy Marine Hubs – CEM Hubs).

Πρόκειται για μια προσπάθεια δημιουργίας hub που θα έχουν και θα διαθέτουν εναλλακτικά καύσιμα. Η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών (ΕΕΕ) με ανακοίνωση της, χαιρετίζει θερμά την απόφαση της υπουργικής διάσκεψης στην Γκόα για τη δημιουργία κόμβων διαθεσιμότητας εναλλακτικών ναυτιλιακών καυσίμων (Clean Energy Marine Hubs – CEM Hubs).

Αυτή είναι ουσιαστικά η πρώτη παγκόσμια συμφωνία για την απανθρακοποίηση της ναυτιλίας στην οποία συμμετέχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι κλάδοι, κυβερνητικοί και ιδιωτικοί φορείς από την αλυσίδα ενέργειας στη ναυτιλία. Στόχος είναι να υποστηριχθεί η παραγωγή, μεταφορά και χρήση καυσίμων χαμηλής περιεκτικότητας σε άνθρακα για όλες τις βιομηχανίες, συμπεριλαμβανομένου του κλάδου της ναυτιλίας.

Ο πράσινος δρόμος που επιλέγει η ναυτιλία

Ο ναυτιλιακός κλάδος μετρά τις δυνάμεις, υπολογίζει τα κόστη και επιλέγει διάφορες εναλλακτικές λύσεις για μια πράσινη ναυτιλία. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του νορβηγικού νηογνώμονα DNV, τα παράγωγα υδρογόνου όπως η αμμωνία, η μεθανόλη και η ηλεκτρονική κηροζίνη θα διαδραματίσουν βασικό ρόλο στην απανθρακοποίηση στον τομέα των βαρέων μεταφορών (αεροπορία, θαλάσσιες μεταφορές και φορτηγά).

Το υδρογόνο είναι το πιο άφθονο στοιχείο στο σύμπαν, αλλά είναι διαθέσιμο προς κατανάλωση μόνο εγκλωβισμένο σε ενώσεις. Χρειάζεται πολλή ενέργεια για να ελευθερώσει αυτά τα μόρια υδρογόνου — είτε σε «μπλε» μορφή μέσω αναμόρφωσης φυσικού αερίου με ατμό μεθανίου με CCS ή ως «πράσινο» υδρογόνο από το νερό και την ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές μέσω ηλεκτρόλυσης. Στην Ευρώπη το υδρογόνο πιθανότατα θα είναι το 11% του ενεργειακού μίγματος μέχρι το 2050. Πέντε τοις εκατό παγκοσμίως μεταφράζεται σε περισσότερα από 200 εκατομμύρια τόνους υδρογόνου ως φορέα ενέργειας, που εξακολουθεί να είναι ασήμαντο ποσοστό. Σύμφωνα με την έρευνα από την ποσότητα αυτή υδρογόνου, το 1/5 θα είναι αμμωνία. Ένα 20% περιλαμβάνει ηλεκτρονικά καύσιμα όπως η e-μεθανόλη και καθαρό αεροπορικό καύσιμο.

Το παιχνίδι με τα πυρηνικά

Η newcleo, η εταιρεία καθαρής και ασφαλούς πυρηνικής τεχνολογίας που αναπτύσσει αντιδραστήρες γενιάς IV που χρησιμοποιούν πυρηνικά απόβλητα ως καύσιμο, ανακοίνωσε ότι υπέγραψε συμφωνία με την Fincantieri, μία από τις μεγαλύτερες ναυπηγικές εταιρείες στον κόσμο, και τον ιταλικό νηογνώμονα RINA. Σύμφωνα με τους όρους αυτής της συμφωνίας, οι τρεις εταιρείες θα εκπονήσουν από κοινού μελέτη σκοπιμότητας για πυρηνικές εφαρμογές στη ναυτιλιακή βιομηχανία, συμπεριλαμβανομένης της τεχνολογίας μικρών αρθρωτών αντιδραστήρων (SMR) της newcleo με ψύξη μολύβδου.

---

Γράφει η Ιωάννα Κωσταδήμα – Πηγή: powergame.gr