Τη χρυσή τομή προκειμένου να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους, να μειώσουν το ανθρακικό τους αποτύπωμα και να διατηρήσουν χαμηλές τιμές για τους καταναλωτές αναζητούν οι ελληνικές βιομηχανίες στον απόηχο της δημοσίευσηςτης «Συμφωνίας για Καθαρή Βιομηχανία» («CleanIndustrialDeal»)που παρουσίασε πριν από λίγες ημέρες η Κομισιόν.
Η συμφωνία έχει στόχο να προωθήσει την απανθρακοποίηση της βιομηχανίας προστατεύοντας τη μεταποίηση και το μέλλον του κλάδου. Πρόκειται για μια δέσμη μέτρων στήριξης που εστιάζουν στη μείωση των εκπομπών έως το 2050 ως μέσον ανάπτυξης των ευρωπαϊκών βιομηχανιών αλλά το κείμενο αφήνει πολλά κενά όσον αφορά στην πρακτική εφαρμογή του συγκεκριμένου οράματος αλλά και στη βιωσιμότητα των ευρωπαϊκών και κατ’ επέκταση των ελληνικών επιχειρήσεων.
Η πρόεδρος του ΕΣΑΗ, κ. Κατερίνα Καραλή, μιλώντας στο 6οPOWER & GASFORUM που διοργανώνει το energypress στις 27-28 Μαρτίου 2025 αναφέρθηκε στοκείμενο-ορόσημο της Κομισιόν και σημείωσε ότι για τον κλάδο η βασική πρόκληση είναι ο τρόπος της μετάβασης σε μια οικονομία απαλλαγμένη από ανθρακούχες εκπομπές λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι πρέπει να εξασφαλιστούν η ανταγωνιστικότητα και οι καλύτερες τιμές για τη βιομηχανία αλλά και για τον τελικό καταναλωτή. Το κείμενο της συμφωνίας έχει κάποιες γενικές κατευθύνσεις, δηλώνει την πρόθεση προστασίας της βιομηχανίας αλλά δεν παρουσιάζει συγκεκριμένα μέτρα π.χ για τη μείωση της φορολογίας.
«Η μείωση της φορολογίας στους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας και η μείωση του ΦΠΑ στο κατώτατο δυνατό επίπεδο του 5%. Στο κομμάτι αυτό η ελληνική Πολιτεία θα μπορούσε πιθανώς να παρέμβει καθώς υπάρχει υπεραπόδοση φορολόγησης και άρα ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης θα μπορούσε να μειωθεί δραστικά», ανέφερε η κ. Καραλή.
Παράλληλα, όπως σημείωσε, τίθεται προς περαιτέρω διερεύνηση το θέμα των αγορών φυσικού αερίου. «Στο πρώτο εξάμηνο του 2025, η Κομισιόν ανακοινώνει τον έλεγχο των χρηματιστηριακών αγορών τόσο των φυσικών όσο και των οικονομικών αγορών φυσικού αερίου για να εξασφαλίσει ότι λειτουργεί ο ανταγωνισμός και παράλληλα θα διερευνήσει λύσεις για μακροπρόθεσμη προμήθεια φυσικού αερίου LNG και πιθανώς για συγκεντρωτικές αγορές. Στο σημείο αυτό πρέπει να ληφθεί ιδιαίτερη μέριμνα ώστε να μην καταλήξουμε σε υπερ – ρύθμιση των αγορών φυσικού αερίου, σε αγορές στις οποίες ο ανταγωνισμός δεν θα λειτουργεί και άρα το τελικό ζητούμενο που είναι η μείωση των τιμών, δεν θα επιτευχθεί», επεσήμανε.
Οι εταιρείες του κλάδου διατυπώνουν και πρόταση για την ενίσχυση των δικτύων και διασυνδέσεων μέσω της ριζικής αναθεώρησης των μεθοδολογιών χρεώσεων χρήσης των δικτύων με τρόπο που να αποφευχθεί η υπέρογκη αύξηση του κόστους για τους καταναλωτές μέσω ευέλικτης χρήσης των δικτύων, δηλαδή να γίνει βελτιστοποίηση του τρόπου χρήσης τους.
Στο ίδιο πλαίσιο και για την ενίσχυση της αγοράς, η κ. Καραλή τόνισε ότι ένας μηχανισμός αποζημίωσης ισχύος για όλες τις τεχνολογίες (όχι μόνο τις μονάδες του φυσικού αερίου και με εξαίρεση τις λιγνιτικές) είναι απαραίτητος γιατί αποτελεί το μοναδικό εργαλείο το οποίο μπορεί να προστατέψει από αυξημένες διακυμάνσεις τιμών, υπό την προϋπόθεση ότι συνοδεύεται από το clawback. Όπως επεσήμανε, το συγκεκριμένο εργαλείο εκτός από το να προστατεύει από τις διακυμάνσεις, δίνει και ορατότητα στους προμηθευτές για να δημιουργήσουν κατάλληλα εργαλεία και προϊόντα.
Μιλώντας στην ίδια θεματική ενότητα, ο κ. Αντώνης Κοντολέων, πρόεδρος της EBIKEN, επεσήμανε ότι η βιομηχανία δεν είναι ικανοποιημένη από το CleanIndustrialDeal και το σχέδιο για την προσιτή ενέργεια. «Η Κομισιόν διατηρεί ανέφικτους στόχους για την πράσινη μετάβαση. Δεν μπορούμε να βάζουμε ΑΠΕ και να μην ανεβαίνει η ζήτηση», σημείωσε. Από την άλλη, υπογράμμισε ότι είναι θετική εξέλιξη την πρόθεση ως θετική την να δίνεται προτεραιότητα στην αποζημίωση της διαθεσιμότητας της ζήτησης και της αποθήκευσης.
Η Κομισιόν επιδιώκει την επιδότηση των διμερών συμβολαίων υπό όρους ευελιξίας. Τα PPAs με φωτοβολταϊκά καλύπτουν μόνο το 20% του φορτίου. Σε συνδυασμό με τις μπαταρίες αυτό μπορεί να αυξηθεί, αλλά χρειάζεται 100% επιδότηση για τις βιομηχανίας ανέφερε ενώ τόνισε ότι αίτημα της ΕΒΙΚΕΝ, είναι η σύναψη CfDs με βιομηχανιες για ΑΠΕ (κατά το παράδειγμα της Ιταλίας), με baseload στα 65€ /MWh, διάρκειας 3 ετών, με δέσμευση να φτιαχτούν ΑΠΕ διπλάσιας δυναμικότητας που θα αγοραστεί στην ίδια τιμή.