" Σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα βρέθηκε η ένταση άνθρακα της ηλεκτροπαραγωγής στην Ελλάδα τον Μάϊο του 2025, φτάνοντας τα 214 γραμμάρια CO₂ ανά κιλοβατώρα, σύμφωνα με ανάλυση του Green Tank. Η χαμηλότερη αυτή τιμή της τελευταίας δεκαετίας, αποδίδεται κυρίως στην αυξημένη συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, παρά την ταυτόχρονη ανάκαμψη της παραγωγής από ορυκτό αέριο.
Ωστόσο, παρά τη θετική αυτή εξέλιξη, τα συνολικά δεδομένα για το πρώτο πεντάμηνο του έτους παρουσιάζουν μια διαφορετική εικόνα. Συγκεκριμένα, οι εκπομπές άνθρακα ανήλθαν στους 6,34 εκατ. τόνους, ποσότητα που αντιστοιχεί ήδη στο 62% του ετήσιου προϋπολογισμού άνθρακα του τομέα, σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ). Μάλιστα, με μόλις 3,86 εκατ. τόνους να απομένουν, η Ελλάδα φαίνεται να αποκλίνει σημαντικά από τον στόχο των 10,2 εκατ. τόνων εκπομπών για το 2025.
Καθοριστική ήταν η επίδραση των περικοπών ΑΠΕ στην πορεία των εκπομπών. Σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ, οι περικοπές έφτασαν τις 975 GWh στο πρώτο πεντάμηνο, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι αν η παραγόμενη ενέργεια από αυτές τις ΑΠΕ είχε αξιοποιηθεί, θα είχαν αποφευχθεί περίπου 0,54 εκατ. τόνοι CO₂, ποσότητα μεγαλύτερη από τις εκπομπές της λιγνιτικής μονάδας Πτολεμαΐδα 5 για το ίδιο διάστημα.
Το ορυκτό αέριο η βασική αιτία για την αύξηση των εκπομπών
Ωστόσο, βασικό παράγοντα για την αύξηση των εκπομπών σε σχέση με το 2024 αποτελεί η αυξημένη χρήση ορυκτού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή. Οι μονάδες φυσικού αερίου ευθύνονται για το 53% των συνολικών εκπομπών του κλάδου, με 3,35 εκατ. τόνους CO₂ στο πεντάμηνο, αύξηση 22% σε σχέση με πέρυσι.
Παράλληλα, παρότι οι εκπομπές από λιγνίτη και πετρέλαιο παρέμειναν σχετικά σταθερές ή μειώθηκαν, η επαναφορά του φυσικού αερίου σε κεντρικό ρόλο έρχεται σε αντίθεση με τη μακροπρόθεσμη πορεία απανθρακοποίησης της ηλεκτροπαραγωγής.
Σύμφωνα με το Green Tank, o ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου παραμένει ο κορυφαίος ρυπαντής με 1,4 εκατ. τόνους CO₂ για το πρώτο πεντάμηνο, παρά τη μειωμένη λειτουργία του. Ακολουθούν η Μεγαλόπολη V, το Λαύριο IV-V, η Πτολεμαΐδα 5 και ο Άγιος Νικόλαος ΙΙ. Στα μη διασυνδεδεμένα νησιά, οι σταθμοί Αθερινόλακκος και Λινοπεράματα πρωτοστατούν στις εκπομπές.
Ο κίνδυνος για τον στόχο του ΕΣΕΚ
Το ΕΣΕΚ προβλέπει δραστική μείωση των εκπομπών ηλεκτροπαραγωγής κάτω από τους 4 εκατ. τόνους έως το 2030, μια μείωση 91% σε σύγκριση με το 2013. Στο τελικό ΕΣΕΚ, η εκτίμηση για τις εκπομπές του τομέα το 2025 είναι 10.2 εκατ. τόνοι, 5.573 εκατ. τόνοι δηλαδή λιγότεροι από το 2024 (15.77 εκατ. τόνοι ).
Το πρώτο πεντάμηνο του 2025 εκτιμάται ότι εκπέμφθηκαν συνολικά 6.344 εκατ. τόνοι από τον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής. Αυτό αποτελεί 62.2% του διαθέσιμου προϋπολογισμού άνθρακα για όλο το έτος. Με 3.856 εκατ. τόνους να απομένουν στον προϋπολογισμό άνθρακα του τομέα για το έτος, η χώρα βρίσκεται εκτός τροχιάς επίτευξης του στόχου του ΕΣΕΚ για το 2025.
Όπως γίνεται σαφές η αξιοποίηση στο έπακρο των ΑΠΕ, ο περιορισμός των περικοπών και ο επαναπροσδιορισμός της ενεργειακής στρατηγικής καθίστανται πλέον κρίσιμες λύσεις για την βιώσιμη ενεργειακή μετάβαση της χώρας.
Γράφει η Άννα Γαλάτη – Πηγή: businessdaily.gr
