Ηχηρό «καμπανάκι» για τις επιδόσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της αιολικής ενέργειας χτυπάει η WindEurope. Σε μια αποτίμηση του 2024 αναφέρει ότι η αιολική ενέργεια αντιπροσώπευε το 20% του συνόλου της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται στην Ευρώπη, αλλά και ότι η Ευρώπη δεν κατασκευάζει αρκετά νέα αιολικά πάρκα.
Όπως επισημαίνεται, η ΕΕ κατασκεύασε μόνο 13 GW πέρυσι, πολύ κάτω από τα 30 GW ετησίως που χρειάζεται για να επιτύχει τους ενεργειακούς στόχους της για το 2030.
Τα «αγκάθια»
Κατά την WindEurope υπάρχουν 3 προβλήματα:
  1. οι περισσότερες κυβερνήσεις δεν εφαρμόζουν τους νέους κανόνες αδειοδότησης της ΕΕ·
  2. καθυστερούν νέες συνδέσεις δικτύου· και
  3. ο αργός ρυθμός εξηλεκτρισμού συγκρατεί τη ζήτηση.
Από την άλλη, οι κυβερνήσεις δημοπρατούν περισσότερα νέα αιολικά πάρκα. Έτσι, περισσότερα νέα έργα θα πρέπει να κατασκευαστούν υπό την προϋπόθεση ότι η Ευρώπη θα λύσει αυτά τα 3 προβλήματα και θα υπάρχει μια κατάλληλη επιχειρηματική περίπτωση για την κατασκευή τους.
Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις της WindEurope, η Ευρώπη συνολικά κατασκεύασε 15 GW νέας αιολικής ενέργειας το 2024, εκ των οποίων 13 GW χερσαία και 2,3 GW υπεράκτια. Η ΕΕ αντιπροσώπευε 13 GW από αυτά (11,4 GW χερσαία και 1,4 GW υπεράκτια). Για να επιτύχει, όμως, τους στόχους της για την ενέργεια και το κλίμα για το 2030, η ΕΕ θα πρέπει να κατασκευάζει 30 GW ετησίως νέων αιολικών πάρκων.
Η αιολική ενέργεια, όπως προαναφέρθηκε, παρήγαγε το 20% της συνολικής ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται στην Ευρώπη – και το 19% στην ΕΕ. Η ΕΕ επιθυμεί το ποσοστό αυτό να αυξηθεί σε 34% έως το 2030 και σε περισσότερο από 50% έως το 2050.
«Η Ευρώπη δεν κατασκευάζει αρκετά νέα αιολικά πάρκα για 3 βασικούς λόγους. Καταρχήν, οι περισσότερες κυβερνήσεις δεν εφαρμόζουν τους καλούς κανόνες αδειοδότησης της ΕΕ. Εδώ πρέπει να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Γερμανίας. Ακόμη, οι νέες συνδέσεις δικτύου καθυστερούν, ενώ η ευρωπαϊκή οικονομία δεν εξηλεκτρίζεται αρκετά γρήγορα. Η ΕΕ πρέπει επειγόντως να αντιμετωπίσει και τα τρία προβλήματα. Περισσότερη αιολική ενέργεια σημαίνει φθηνότερη ενέργεια που σημαίνει αυξημένη ανταγωνιστικότητα», δηλώνει ο διευθύνων σύμβουλος της WindEurope, Giles Dickson.
Οι κανόνες αδειοδότησης της ΕΕ
Η αργή και δυσκίνητη αδειοδότηση παραμένει βασικό εμπόδιο στην επέκταση της αιολικής ενέργειας. Παρά την έναρξη ισχύος των δεσμευτικών νέων κανόνων αδειοδότησης της ΕΕ, πολλές χώρες δεν τους έχουν ακόμη μεταφέρει στο εθνικό τους δίκαιο. Η κατάσταση αδειοδότησης έχει στην πραγματικότητα επιδεινωθεί το 2024.
Αυτό είναι απογοητευτικό, δεδομένου ότι οι λίγες χώρες που εφάρμοσαν τους κανόνες αδειοδότησης της ΕΕ, -δεσμευτικές προθεσμίες, αρχή του υπέρτερου δημόσιου συμφέροντος κ.α.-, έχουν αποδείξει πόσο αποτελεσματικά είναι τα μέτρα της. Για παράδειγμα στη Γερμανία επέτρεψαν σχεδόν 15 GW νέας χερσαίας αιολικής ενέργειας. Αυτό είναι ένα νέο εθνικό ρεκόρ και 7 φορές περισσότερο από ό, τι πριν από πέντε χρόνια. Οι κυβερνήσεις πρέπει να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Γερμανίας εάν θέλουν να είναι σοβαρές όσον αφορά την ενεργειακή ασφάλεια και τη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα.
Έλλειψη δικτύων και η αργή ηλεκτροδότηση
Η πρόσβαση στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας είναι πλέον το νούμερο ένα εμπόδιο για την ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας. Απαιτείται άμεση δράση για την απεμπλοκή της χωρητικότητας του δικτύου. Επί του παρόντος, περισσότερα από 500 GW δυνητικής ισχύος αιολικής ενέργειας αναμένουν αξιολόγηση για σύνδεση με το δίκτυο.
Αλλά δεν είναι μόνο οι ουρές σύνδεσης δικτύου. Η Ευρώπη γενικά δεν επεκτείνει τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας αρκετά γρήγορα. Ένα αρνητικό παράδειγμα ξεχωρίζει: το υπεράκτιο αιολικό πάρκο Borkum Riffgrund 3 ισχύος 900 MW στη Γερμανία είναι πλήρως εγκατεστημένο, αλλά περιμένει σύνδεση με το δίκτυο. Ο διαχειριστής συστήματος μεταφοράς δεν θα είναι σε θέση να συνδέσει το αιολικό πάρκο με το γερμανικό δίκτυο πριν από το 2026.
Ομοίως, η Ευρώπη δεν εξηλεκτρίζει την οικονομία της αρκετά γρήγορα. Το 23% της συνολικής ενέργειας που καταναλώνεται στην ΕΕ είναι ηλεκτρική ενέργεια. Το ποσοστό αυτό πρέπει να αυξηθεί στο 61% έως το 2050. Τα ποσοστά ηλεκτροδότησης καθυστερούν, ιδίως στην κινητικότητα, τη θέρμανση και τη βιομηχανία.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανέθεσε στον Επίτροπο Ενέργειας και Στέγασης Νταν Γιόργκενσεν να παρουσιάσει σχέδιο δράσης για την ηλεκτροκίνηση. Αυτό δεν μπορεί να συμβεί αρκετά γρήγορα.
Την ίδια ώρα, η Ευρώπη ανέθεσε περισσότερη νέα αιολική ισχύ σε κυβερνητικές δημοπρασίες από ποτέ. Τα 37 GW που απονέμονται (29 GW στην ΕΕ) αποτελούν ρεκόρ και είναι θεωρητικά καλά νέα για το μελλοντικό pipeline και την κατασκευή. Ωστόσο, απαιτείται επείγουσα δράση σχετικά με την αδειοδότηση, τα δίκτυα και την ηλεκτροδότηση, προκειμένου να επιτευχθεί σημαντική αύξηση των ετήσιων ρυθμών κατασκευής.
Οι επενδύσεις και τα PPA
Παράλληλα, η Ευρώπη χρηματοδότησε περίπου 19 GW νέας αιολικής ενέργειας το 2024, ελαφρώς χαμηλότερα από τα 21 GW που χρηματοδοτήθηκαν το 2023. Αυτό περιλαμβάνει ισχυρές χερσαίες επενδύσεις αιολικής ενέργειας ύψους 24 δισ. ευρώ. Ωστόσο, οι επενδύσεις στην υπεράκτια αιολική ενέργεια μειώθηκαν σημαντικά σε σχέση με το 2023. Παραμένει πολύ δύσκολο να ληφθούν τελικές επενδυτικές αποφάσεις για υπεράκτια αιολικά πάρκα.
Ακόμη, όπως τονίζει η WindEurope, η αιολική ενέργεια συνεχίζει να προσελκύει αυξανόμενο ενδιαφέρον από τους εταιρικούς καταναλωτές. Οι εταιρείες κατανοούν την επιχειρηματική ευκαιρία για την προμήθεια αιολικής ενέργειας. Το 50% του συνόλου της ηλεκτρικής ενέργειας που συνήφθη βάσει νέων συμφωνιών PPAs στην Ευρώπη το 2024 ήταν αιολική. Οι αποκλειστικές συμβάσεις αιολικής ενέργειας ανήλθαν σε 4 GW επί συνόλου 12 GW ανανεώσιμων PPAs . Αλλά 1 GW αιολικής ενέργειας δίνει διπλάσια ηλεκτρική ενέργεια από 1 GW ηλιακής.

Πηγή: newmoney.gr