" Αντιδράσεις στην Κύπρο αλλά και σκεπτικισμό στις Βρυξέλλες, έχει προκαλέσει σύμφωνα με πληροφορίες η απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας να προχωρήσει την ανάθεση προς τον ΑΔΜΗΕ της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής. Στην Κύπρο, σε αντίθεση με την Ελλάδα, η απόφαση να ανατεθεί το έργο στην 100% θυγατρική του ΑΔΜΗΕ, εταιρεία ειδικού σκοπού, αντιμετωπίζεται ως κίνηση που ανατρέπει τον ευρύτερο σχεδιασμό για την ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου και την άρση της ενεργειακής της απομόνωσης.
Αλλά και στις Βρυξέλλες, σύμφωνα με πληροφορίες, η πρώτη ανάγνωση της απόφασης δείχνει ότι υπάρχουν περιθώρια για αμφισβήτηση, ακόμη και προσφυγή κατά της ανάθεσης. Η Κομισιόν φέρεται επίσης να έχει διαμηνύσει προς όλους τους εμπλεκόμενους ότι δεν μπορεί να προχωρήσει η απευθείας ανάθεση του έργου της Κρήτης από τη ΡΑΕ προς το SPV του ΑΔΜΗΕ, τουλάχιστον μέχρι το τέλος του έτους, διάστημα κατά το οποίο έχει ζητηθεί από τις Βρυξέλλες να βρεθεί οριστική λύση για τον τρόπο υλοποίησης του Euroasia Interconnector. Επίσης εγείρεται ζήτημα με τις μελέτες που έχουν εκπονηθεί για το έργο από τον Euroasia με κοινοτική χρηματοδότηση και οι οποίες φέρεται να έχουν ζητηθεί από τον ΑΔΜΗΕ.
Πώς έχουν τα δεδομένα και ποια προβλήματα δημιουργούνται;
Την περασμένη εβδομάδα με απόφασή της η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας προχώρησε στην απευθείας ανάθεση της κατασκευής του έργου της διασύνδεσης Κρήτης Αττικής στην εταιρεία ειδικού σκοπού του ΑΔΜΗΕ.
Στη θυγατρική του ΑΔΜΗΕ που καταχωρίστηκε στο ΓΕΜΗ προχθές, μπορεί να εισέλθουν και άλλοι μέτοχοι, μέχρι μερίδιο 49%. Η πρόβλεψη για το Euroasia είναι να εισέλθει με μερίδιο 39% και το υπόλοιπο 10% να κατευθυνθεί σε άλλους ευρωπαίους διαχειριστές.
Ωστόσο η απόφαση της ΡΑΕ για την Κρήτη, όπως διαμήνυσε η κυπριακή πλευρά, βάζει το έργο της διασύνδεσης της Κύπρου σε περιπέτειες, καθώς οδηγεί σε ανατροπή του πλαισίου υλοποίησής του.
Ακολούθησε επιστολή της Κομισιόν, η οποία επισημαίνει τα προβλήματα που εγείρονται σε σχέση με την απευθείας ανάθεσης του έργου από τη ΡΑΕ στον ΑΔΜΗΕ και τα οποία θα μπορούσαν ενδεχομένως να δημιουργήσουν έδαφος για προσφυγή κατά της απόφασης.
Η Λευκωσία ήδη έχει διαμηνύσει ότι η απόφαση δε συμβαδίζει με τις πρόσφατες αποφάσεις της Κομισιόν για την υλοποίηση της διασύνδεσης Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδας και ότι η σύσταση του SPV μετατρέπει το κομμάτι Κρήτη – Αττική σε εθνικό έργο, το οδηγεί στην αυτονόμησή του και το ανεξαρτητοποιεί από τα άλλα δύο τμήματα (Ισραήλ – Κύπρος και Κύπρος – Κρήτη).
Επιπλέον υποστηρίζεται ότι υπάρχει ορατός κίνδυνος να ματαιωθεί η άρση της ενεργειακής απομόνωσης της Κύπρου και ότι το όλο έργο οδεύει προς ακύρωση. Αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει από την πλευρά της καταστήσει σαφές ότι το έργο πρέπει να προχωρήσει ως ενιαίο, εάν θέλει να εξασφαλίσει τα πλεονεκτήματα στο σκέλος της έγκαιρης υλοποίησης και χρηματοδότησης που συνεπάγεται ένταξή του στα έργα κοινού ενδιαφέροντος PCI.
Τόσο οι Βρυξέλλες, όσο και η Λευκωσία υπογραμμίζουν ότι ενεργειακή διασύνδεση της Κύπρου με την ΕΕ είναι έργο υψίστης σημασίας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο και επισημαίνουν τον κίνδυνο εάν δεν προχωρήσει ως ενιαίο το έργο τότε η Κύπρος να συνεχίσει να αποτελεί το τελευταίο ευρωπαϊκό κράτος σε ενεργειακή απομόνωση. Επισημαίνεται δε και ο γεωπολιτικός κίνδυνος ενόψει της πρόθεσης της Τουρκίας να προχωρήσει στην ηλεκτρική διασύνδεση των κατεχομένων.
Πάντως στην απόφαση της ΡΑΕ προβλέπει στο πλαίσιο της ανάθεσης στον ΑΔΜΗΕ, η διασύνδεση της Κρήτης να υλοποιηθεί με αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό μάλιστα ζητείται να αξιοποιηθούν οι μελέτες που έγιναν για τον Euroasia ως έργο PCI με κοινοτική χρηματοδότηση. Το σχετικό αίτημα θα πρέπει να εγκριθεί και από τις Βρυξέλλες, που είχαν ζητήσει να μην προχωρήσει η απευθείας ανάθεση και να συνεχιστούν μέχρι το τέλος του έτους, οι διαπραγματεύσεις Euroasia ΑΔΜΗΕ.
Υπενθυμίζεται ότι ανάλογες προσπάθειες για τη συνεργασία ΑΔΜΗΕ – Euroasia είχαν γίνει και πριν λίγους μήνες, ωστόσο οι διαπραγματεύσεις δεν έφεραν αποτέλεσμα και ολοκληρώθηκαν τον Ιούνιο. Ωστόσο με νέα παρέμβαση της Κομισιόν, ζητήθηκε να υπάρξει νέος γύρος στον οποίο θα αναλάμβανε ενισχυμένο ρόλο τεχνικού συμβούλου, ένας τρίτος ενδιαφερόμενος να συμμετάσχει στο έργο, ο διαχειριστής του συστήματος του Βελγίου Elia.
Γράφει ο Χάρης Φλουδόπουλος – Πηγή: capital.gr
