Η ΣΕΔΠΕΚΑΤ Α.Ε. είναι μία πολυμετοχική επιχείρηση, στην οποία συμμετέχουν 43 επιχειρήσεις εγγεγραμμένες στο σωματείο χωματουργών Αττικής. Στο σύστημα συμβάλλουν διαχειριστές Αποβλήτων Εκσκαφών Κατασκευών & Κατεδαφίσεων (κατασκευαστές, εργολήπτες τεχνικών και οικοδομικών έργων, φορείς εκμίσθωσης εξοπλισμού και παροχής υπηρεσιών προσωρινής αποθήκευσης, συλλογής και μεταφοράς των ΑΕΚΚ).
Παράλληλα, η εταιρεία συνεργάζεται με Μονάδες Επεξεργασίας των ΑΕΚΚ προκειμένου τα ΑΕΚΚ που παράγονται από δημόσια και ιδιωτικά έργα να οδηγούνται προς ανακύκλωση και αξιοποίηση. Κατά βάση, στοχεύει στην πρόληψη της παραγωγής αποβλήτων, στη σωστή διαχείρισή τους και στην καταπολέμηση της μη ελεγχόμενης απόρριψής τους, παρέχοντας πληροφορίες για τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν για την εναλλακτική διαχείρισή τους. Η ΣΕΔΠΕΚΑΤ A.E. διαχειρίζεται ετησίως περίπου 2.500.000 τόνους αποβλήτων εκσκαφών και κατεδαφίσεων, αποδεικνύοντας την αποτελεσματικότητά μας ως προς τη μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων τέτοιου είδους εργασιών.
Πηγή φωτογραφίας: ΣΕΔΠΕΚΑΤ Α.Ε.
Προκλήσεις στη Διαχείριση των ΑΕΚΚ στην ΕΕ και Παγκοσμίως
Τα ΑΕΚΚ είναι από τα πλέον σημαντικά ρεύματα αποβλήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και παγκοσμίως, καθώς αποτελούν το 25%-30% των συνολικών αποβλήτων, σύμφωνα με στοιχεία του ΕΟΑΝ.
Γενικότερα, μία από τις κύριες προκλήσεις στη διαχείριση των ΑΕΚΚ είναι η υπερβολική ποσότητα των αποβλήτων, που συνεχώς αυξάνεται λόγω της αυξημένης οικοδομικής δραστηριότητας, σε συνδυασμό με το βάρος και τον όγκο τους.
Μέχρι και σήμερα, η πιο συνήθης μέθοδος για τη διαχείριση αυτών των αποβλήτων είναι η απόθεση τους σε χώρους υγειονομικής ταφής (ΧΥΤΑ). Ωστόσο, οι διαθέσιμες εγκαταστάσεις μειώνονται, και σε συνδυασμό με τη μη ορθή διαχείριση των ΑΕΚΚ, προκαλείται ρύπανση του εδάφους και των υδάτων. Ακόμη, οι χώροι ταφής συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και στην κλιματική αλλαγή, καθώς μολύνουν την ατμόσφαιρα με επικίνδυνες ουσίες.
Πηγή φωτογραφίας: ΣΕΔΠΕΚΑΤ Α.Ε.
Συγκεκριμένα, τα διάφορα ακατάλληλα υλικά εκτεθειμένα σε ανοικτούς χώρους δημιουργούν επικίνδυνα περιβαλλοντικά υποπροϊόντα και εκπομπές αερίων που σχετίζονται με ασθένειες του αναπνευστικού συστήματος. Όλα τα παραπάνω οδήγησαν στην ανάγκη για εναλλακτικές λύσεις για την πρόληψη των αποβλήτων και πρωτοβουλίες για τη μείωση, την επαναχρησιμοποίηση και την ανακύκλωση των παραγόμενων αποβλήτων – το πρότυπο 3R: reduce, reuse, recycle.
Στόχος: Η Κυκλική Οικονομία
Ο πρωταρχικός στόχος της διαχείρισης των ΑΕΚΚ, όπως εφαρμόζεται και από την ΣΕΔΠΕΚΑΤ Α.Ε., είναι η προώθηση της κυκλικής οικονομίας. Μέσα από την αξιοποίηση των δευτερογενών υλικών που προκύπτουν από τα ΑΕΚΚ, τα υλικά αυτά επανέρχονται στην αγορά, μειώνοντας τη ζήτηση για νέες πρώτες ύλες. Έτσι, εξοικονομούνται φυσικοί πόροι και ταυτόχρονα μειώνεται το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των εμπλεκομένων. Παράλληλα, προκύπτουν πολλές νέες θέσεις εργασίας σε όλα τα στάδια της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων.
Πηγή φωτογραφίας: ΣΕΔΠΕΚΑΤ Α.Ε.
Έκδοση Άδειας Κατεδάφισης ή Ανακαίνισης και Πιστοποίηση Μεταφορέα
Η έκδοση άδειας κατεδάφισης ή ανακαίνισης απαιτεί τη σύναψη σύμβασης με τη ΣΕΔΠΕΚΑΤ Α.Ε. και διασφαλίζει ότι η διαχείριση των αποβλήτων γίνεται σύμφωνα με τις ισχύουσες περιβαλλοντικές και νομικές προϋποθέσεις, και στοχεύει στην ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον.
Ο μεταφορέας που αναλαμβάνει τη μεταφορά των ΑΕΚΚ πρέπει να διαθέτει τις απαραίτητες πιστοποιήσεις και άδειες, όπως ορίζεται από τη νομοθεσία. Η συνεργασία με πιστοποιημένους μεταφορείς εξασφαλίζει την ασφαλή και νόμιμη διαχείριση των αποβλήτων.
Ιδανικά, η ΣΕΔΠΕΚΑΤ Α.Ε. θα προχωρήσει στην διαλογή των αποβλήτων στην πηγή, δηλαδή στον χώρο της κατασκευής ή της κατεδάφισης. Ο διαχωρισμός των αποβλήτων σε κατηγορίες διευκολύνει την επόμενη φάση της επεξεργασίας και αυξάνει την αποδοτικότητα της ανακύκλωσης.
Επεξεργασία και Αξιοποίηση ΑΕΚΚ
Έπειτα από κάθε έργο, η ΣΕΔΠΕΚΑΤ Α.Ε. μεταφέρει τα διαχωρισμένα ή μη απορρίμματα μεταφέρονται σε συνεργαζόμενες, πιστοποιημένες μονάδες επεξεργασίας. Αυτές οι μονάδες διαθέτουν τον κατάλληλο εξοπλισμό και την τεχνογνωσία για να διαχειριστούν τα απόβλητα με τον πιο αποτελεσματικό και οικολογικό τρόπο. Τα υλικά διαχωρίζονται σε κατηγορίες (ξύλο, πλαστικό, μέταλλα, μπάζα) και στη συνέχεια τεμαχίζονται μέσω ειδικών σπαστήρων. Το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι η παραγωγή δευτερογενών υλικών όπως σκύρα, χαλίκι και άμμος.
Πηγή φωτογραφίας: ΣΕΔΠΕΚΑΤ Α.Ε.
Ο τρόπος επαναχρησιμοποίησης ποικίλει ανάλογα με το είδος του υλικού και την προέλευση του. Επιπλέον, τα υλικά μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν είτε στο ίδιο έργο (on-site) είτε σε διαφορετικό έργο (off-site), καλύπτοντας είτε τον αρχικό είτε έναν εναλλακτικό σκοπό. Για παράδειγμα, το ανακυκλωμένο σκυρόδεμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αδρανές υλικόστη θέση του χαλικιού και της άμμου, ή για έργα οδοποιίας. Από την άλλη, υλικά όπως φυτική γη, πηλός, άμμος και χαλίκι που προκύπτουν από την εκσκαφή μπορούν να χρησιμοποιηθούν εκ νέου ως πληρωτικό, είτε στο ίδιο σημείο μετά την ολοκλήρωση των εκσκαφών, είτε σε άλλον χώρο.
Συνολικά, η αξιοποίηση και η ανακύκλωση των ΑΕΚΚ αντιπροσωπεύουν κρίσιμα βήματα προς την αειφόρο ανάπτυξη στον κατασκευαστικό τομέα. Η υιοθέτηση αυτών των πρακτικών όχι μόνο συμβάλλει στη μείωση των αποβλήτων αλλά προάγει επίσης τη δημιουργία ενός υγιούς μέλλοντος για τις επόμενες γενιές, αντικατοπτρίζοντας τη δέσμευση της ΣΕΔΠΕΚΑΤ Α.Ε. για την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης.