Στο άμεσο μέλλον, αρκετές κατοικίες στη Στοκχόλμη είναι πιθανό να «χρωστούν» μέρος της θαλπωρής που προσφέρουν στους ενοίκους τους, σε χιλιάδες ανθρώπους οι οποίοι σερφάρουν στο web. Αυτό είναι το σχέδιο των αρχών της πόλης, οι οποίοι μαζί με αρκετούς ακόμη συνεργάτες, θέλουν να αυξήσουν την εγκατάσταση data center στη σουηδική πρωτεύουσα, ώστε να αξιοποιήσουν τη θερμότητα που παράγεται στο κεντρικό δίκτυο θέρμανσης.

Η θερμότητα που παράγεται στα data center οφείλεται στη λειτουργία των server, και αποτελεί ενεργειακή απώλεια. Ακόμη χειρότερα, για την αποφυγή οποιαδήποτε βλάβης από υπερθέρμανση, οι εγκαταστάσεις αυτές χρησιμοποιούν συστήματα ψύξης που διατηρούν σταθερή τη θερμοκρασία, καταναλώνοντας ρεύμα.

Επομένως, τόσο οι θερμικές απώλειες όσο και η χρήση των κλιματιστικών συστημάτων «μεταφράζονται» σε σημαντική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας και αυξημένο κόστος λειτουργίας των data center. Μάλιστα, σύμφωνα με εκτιμήσεις, ήδη η δαπάνη ρεύματος  των «ιντερνετικών κόμβων» αγγίζει την ενεργειακή κατανάλωση της αεροπορικής βιομηχανίας, ενώ αναμένεται να τριπλασιαστεί μέσα στην επόμενη δεκαετία.

Ρεύμα από ΑΠΕ

Η «απάντηση» που δίνει η σουηδική πρωτεύουσα, μέσα από την πρωτοβουλία Stockholm Data Parks, είναι κατ’ αρχάς η ηλεκτροδότηση των data center από ανανεώσιμες πηγές, ώστε να μειωθεί τόσο το κόστος λειτουργίας τους όσο και το ανθρακικό τους αποτύπωμα. Παράλληλα, η παραγόμενη θερμότητα είτε θα πουλιέται στη Fortum Värme, την εταιρεία που διαχειρίζεται το τοπικό δίκτυο θέρμανσης, είτε θα συμψηφίζεται με την ενέργεια που καταναλώνεται από τα κλιματιστικά.

Το κεντρικό δίκτυο θέρμανσης, το οποίο υπάρχει στην πόλη εδώ και δεκαετίες, αποτελείται από υπόγειους σωλήνες που αναλαμβάνουν την παροχή ζεστού νερού σε χιλιάδες κτίρια την πόλης, για τη θέρμανση των διαμερισμάτων και των γραφείων που υπάρχουν σε αυτά. Για τη θέρμανση του νερού, στο παρελθόν χρησιμοποιούνταν σχεδόν αποκλειστικά ορυκτά καύσιμα. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, η Fortum Värme στρέφεται ολοένα και περισσότερο στη χρήση βιομάζας ή θερμότητας από συμπαραγωγή.

Σταθερή πηγή

«Ο λόγος που τα data center είναι πολύτιμα είναι γιατί θα μπορούσαν να υποκαταστήσουν ένα ποσοστό των καυσίμων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή θερμότητας», λέει στην αμερικανική ιστοσελίδα Fastcoexist.com o Erik Rylander από την Fortum Värme. «Από τη στιγμή που χρειαζόμαστε θερμότητα πολλούς μήνες τον χρόνο – στην πραγματικότητα, όλους τους μήνες τον χρόνο, αφού το δίκτυο παρέχει επίσης ζεστό νερό χρήσης στα κτίρια – η άχρηστη θερμική ενέργεια από τα κέντρα δεδομένων θα περιορίσει την παραγωγή θερμότητας με κάποιον εναλλακτικό τρόπο».

Η ύπαρξη του κεντρικού δικτύου δίνει τη δυνατότητα αξιοποίησης αυτής της άχρηστης θερμικής ενέργειας σε μεγάλη κλίμακα. Έτσι, μόνο ένα data center, ισχύος 10 MW (megawatt) θα ήταν αρκετό να καλύψει τις θερμικές ανάγκες 20.000 διαμερισμάτων.

«Οι υπεύθυνοι ενός κέντρου δεδομένων δεν θα ήθελαν η εγκατάστασή τους να συνδέεται με ένα ή λίγα κτίρια, καθώς τότε θα υπήρχε ο κίνδυνος αυτά να μην καταναλώσουν την παραγόμενη θερμότητα», προσθέτει ο Rylander. «Έτσι,  το μέγεθος του δικτύου εξαλείφει αυτό τον κίνδυνο, αφού η ζήτηση τόσο πολλών κτιρίων θα παραμένει πρακτικά συνεχώς σταθερή».

Αρνητικό ανθρακικό αποτύπωμα

Έτσι, τη στιγμή που ένα data center που ηλεκτροδοτείται με ΑΠΕ έχει μειωμένο ανθρακικό αποτύπωμα, μία «πράσινη» ανάλογη εγκατάσταση στην Στοκχόλμη θα έχει αρνητικό ανθρακικό αποτύπωμα, δηλαδή με τη λειτουργία της θα ελαττώνει την εκπομπή ρύπων στην ατμόσφαιρα. Υπολογίζεται πως, χάρις στην αξιοποίηση της άχρηστης θερμότητας, ένα κέντρο δεδομένων ισχύος 10 MW θα αποτρέπει την έκλυση έως και 8.000 τόνων CO².

Το κεντρικό δίκτυο αξιοποιεί ήδη τη θερμική ενέργεια μερικών μικρών κέντρων δεδομένων που υπάρχουν στην πόλη. Στόχος της πρωτοβουλίας είναι η ιδέα αυτή να εφαρμοσθεί σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα, προσφέροντας γι’ αυτό τον σκοπό κίνητρα σε εταιρείες που θα θελήσουν να εγκαταστήσουν ένα data center. Μεταξύ άλλων, ένα τέτοιο κίνητρο είναι η έκπτωση στο ηλεκτρικό ρεύμα, λόγω της συμβολής στη μείωση των εκπομπών αερίων.

Οι αρχές της πόλης εκτιμούν πως με τα data center θα μπορεί να καλυφθεί έως και το 10% των θερμικών αναγκών του κτιριακού τομέα. Έτσι, θεωρούν πως η πρωτοβουλία θα συμβάλει στον στόχο πλήρους εξάλειψης της χρήσης ορυκτών καυσίμων μέχρι το 2040.

Πηγή: www.poptech.gr