Το εναρκτήριο λάκτισμα για ένα σούπερ φιλόδοξο γεωπολιτικό, οικονομικό και ενεργειακό σχέδιο, που εμπλέκει και την Ελλάδα με τηνεξαγωγή μέσω της χώρας μας πράσινης ενέργειας και υδρογόνου, δόθηκε την Κυριακή από τη Σαουδική Αραβία.
Σε μια προσπάθεια να αναδείξει τον ηγετικό της ρόλο στον διάδρομο Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC), καθώς και το δυναμικό που διαθέτει για την παραγωγή και εξαγωγή πράσινης ενέργειας, βάζει στην «πρίζα» ένα γιγαντιαίο project,με ορίζοντα μετά το 2030, που απαρτίζεται από επιμέρους έργα και δεκάδες μικρότερες συμφωνίες.
Στην πρώτη ομάδα των deals που υπεγράφησαν την Κυριακή 20 Ιουλίου στο Ριάντ, παρουσία εκπροσώπου του ΥΠΕΝ, η ACWA Power, ο κρατικός κολοσσός ΑΠΕ του Βασιλείου, σύναψε συμφωνίες με τη γαλλική TotalEnergiesRenewables, τη γερμανική EnBW και τις ιταλικές Edison και ZheroEurope, με αντικείμενο τη διερεύνηση του ενδιαφέροντος της αγοράς και την εκπόνηση μελέτης βιωσιμότητας για την ανάπτυξη μεγάλης κλίμακας έργων ΑΠΕ στη Σαουδική Αραβία. Η παραγωγή της ενέργειας θα προορίζεται αποκλειστικά για εξαγωγές προς την Ευρώπη.
Το στοίχημα που παίζει σταθερά τα τελευταία χρόνια το Ριάντ είναι να μετατραπεί σε ένα διεθνές κέντρο παραγωγής ΑΠΕ και υδρογόνου, προσελκύοντας μεγάλα κεφάλαια από το εξωτερικό, όπως δείχνουν και οι μαζικές επενδύσεις που δρομολογεί στα δίκτυα.
Είναι το «κλειδί» του σαουδαραβικού σχεδιασμού για να στηθεί μια πλήρης αλυσίδα αξίας εξαγωγών καθαρής ενέργειας που θα ξεκινάει από το σουνιτικό βασίλειο, θα διασχίζει την αραβική χερσόνησο και θα φτάνει στη Μεσόγειο, χωρίς να είναι σαφές πού θα καταλήγει-οι σχέσεις με το Ισραήλ δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί-, συνεχίζοντας προς την Ελλάδα και από εκεί προς τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.
Στο μέτωπο αυτό, η ACWA Power υπέγραψε έναδεύτερο πακέτο συμφωνιών με την ιταλική εταιρεία κατασκευής καλωδίων HVDC (συνεχούς ρεύματος υπερυψηλής τάσης) Prysmian, την επίσης ιταλική CESI (έχει εμπλακεί σε πληθώρα project διασυνοριακών διασυνδέσεων), καθώς και με τη γερμανική SiemensEnergy, την αμερικανική GEVernova και τον γαλλικό βραχίονα της Hitachi. «Οι συμφωνίες αποτελούν το πρώτο βήμα για την ανάπτυξη προηγμένων διαδρόμων μεταφοράς ενέργειας που προωθούν την αξιοπιστία της προσφοράς και την αποδοτικότητα των διασυνοριακών υποδομών», αναφέρει η ανακοίνωση της ACWA Power.
Στην περίπτωση πάντως των ΑΠΕ, η διαδρομή θα είναι αυτή του SaudiGreekInterconnection, μια διασύνδεση μήκους άνω των 2.000 χλμ., που «τρέχει» το κοινό ελληνοαραβικό σχήμα μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και της σαουδαραβικής κρατικής NationalGrid, με τις μελέτες σκοπιμότητας να αναμένονται μέχρι τον Αύγουστο του 2025. Στόχος της ελληνικής πλευράς είναι η ένταξη του Saudi Greek Interconnection στα Έργα Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος (PMI) της ΕΕ, καθώς πρόκειται για έργο που θα δώσει στην Ευρώπη και τη Σαουδική Αραβία τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν μεγάλους πράσινους όγκους ενέργειας που παράγονται σε διαφορετικές γεωγραφικές και κλιματικές ζώνες.
Οι υπογραφές για όλα αυτά τα πρώτα deals έπεσαν σε ειδική εκδήλωση παρουσία του Σαουδάραβα υπουργού Ενέργειας Abdulaziz bin Salman bin Abdulaziz, με παρουσία εκπροσώπων των κυβερνήσεων Ελλάδας, Γαλλίας, Ιταλίας και Γερμανίας καθώς και υψηλόβαθμων στελεχών ευρωπαϊκών εταιρειών.
Τα έργα στο πράσινο υδρογόνο
Σε δεύτερο στάδιο, η πρόθεση του Ριάντ είναι να καταφέρεινα εξάγει στην Ευρώπη, ακόμη και μέσω Ελλάδας, το πράσινο υδρογόνο που θα παράγει η μεγαλύτερη μονάδα στον κόσμο που κατασκευάζει και η οποία αναμένεται να ξεκινήσει παραγωγή στα τέλη της δεκαετίας. Στο σκέλος αυτό έγινε γνωστό ότι η ΑCWA και η γερμανική EnBW (Energie Baden-Württemberg AG) υπέγραψαν συμφωνία για την κατασκευή της πρώτης φάσης του κόμβου πράσινου υδρογόνου Yanbu, που αναμένεται να τεθεί σε εμπορική λειτουργία το 2030.
Ως project, το YanbuGreenHydrogenHubθα είναι μια πλήρως καθετοποιημένη μονάδα, με παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ, μονάδες αφαλάτωσης για την τροφοδοσία των εγκαταστάσεων ηλεκτρόλυσης υδρογόνου, μετατροπής του υδρογόνου σε αμμωνία, καθώς και ειδικό τερματικό σταθμό εξαγωγών.