Σήμερα, η Επιτροπή δρομολόγησε διάφορες πρωτοβουλίες για την επιτάχυνση της μετάβασης της ΕΕ σε μια κυκλική οικονομία και την προετοιμασία του εδάφους για την πράξη για την κυκλική οικονομία, η οποία αναμένεται το 2026. Η κυκλική οικονομία ενισχύει την ανταγωνιστικότητα και την οικονομική ανάπτυξη προωθώντας την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση και την ανακατασκευή των υλικών.

Η επικείμενη πράξη θα στηρίξει τους στόχους της ΕΕ στο πλαίσιο της πυξίδας για την ανταγωνιστικότητα και της συμφωνίας για καθαρή βιομηχανία, ώστε να διπλασιαστεί το μερίδιο των ανακυκλωμένων υλικών στην οικονομία της ΕΕ και να καταστεί παγκόσμιος ηγέτης στην κυκλική οικονομία έως το 2030.

Σήμερα θα πραγματοποιηθεί στρατηγικός διάλογος για την κυκλικότητα, συνοδευόμενος από δέσμη νέων δράσεων. Οι πρωτοβουλίες που εγκρίθηκαν σήμερα περιλαμβάνουν τους κανόνες για τις μεταφορές αποβλήτων και την αξιολόγηση της νομοθεσίας για τα ηλεκτρονικά απόβλητα. Επιπλέον, τις επόμενες ημέρες θα δημοσιευτούν νέοι κανόνες για τη βελτίωση της αποδοτικότητας της ανακύκλωσης και της ανάκτησης υλικών από απόβλητα μπαταριών. Ο διάλογος θα ξεκινήσει επίσης δημόσια διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη και σύντομα θα δρομολογηθεί πρόσκληση υποβολής στοιχείων. Οι νέες αυτές δράσεις αφορούν διάφορες διαστάσεις της κυκλικής οικονομίας και θα συμβάλουν στην τόνωση της μετάβασης και στην ενίσχυση της εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας.

Ψηφιοποίηση και ταξινόμηση των μεταφορών αποβλήτων

Η Επιτροπή θα εφαρμόσει ψηφιακό σύστημα μεταφοράς αποβλήτων. Αυτό θα επιτρέψει στις εταιρείες να μεταβούν από τις έντυπες στις ψηφιακές διαδικασίες για τη μεταφορά αποβλήτων σε ολόκληρη την ενιαία αγορά της ΕΕ, μειώνοντας τον διοικητικό φόρτο και συμβάλλοντας στην ανταγωνιστικότητα. Αυτό θα εξορθολογίσει τις διασυνοριακές μεταφορές αποβλήτων εντός της ΕΕ, προστατεύοντας παράλληλα την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον. Από τις 21 Μαΐου 2026, τα ψηφιακά συστήματα θα αντικαταστήσουν πλήρως τις διαδικασίες σε χαρτί, απλουστεύοντας τις εργασίες, βελτιώνοντας την ιχνηλασιμότητα και περιορίζοντας τις παράνομες μεταφορές. Με την ψηφιοποίηση αυτών των διαδικασιών, τα απόβλητα θα ανακυκλώνονται στις πλέον αποδοτικές εγκαταστάσεις σε όλα τα κράτη μέλη.

Παράλληλα, η Επιτροπή δρομολόγησε δημόσια διαβούλευση σχετικά με την εναρμόνιση της ταξινόμησης ορισμένων τύπων αποβλήτων (τα λεγόμενα απόβλητα που περιλαμβάνονται στον πράσινο κατάλογο), ώστε να διευκολυνθούν οι διασυνοριακές μεταφορές τους. Η διαβούλευση είναι προσβάσιμη μέσω της πύλης «Πείτε την άποψή σας» έως τις 31 Οκτωβρίου 2025.

Αξιολόγηση της οδηγίας για τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού

Σήμερα, η Επιτροπή δημοσίευσε αξιολόγηση της οδηγίας για τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ). Τα ΑΗΗΕ είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων προκλήσεων στη διαχείριση των ηλεκτρονικών αποβλήτων και για την καλύτερη ευθυγράμμιση των κανόνων της ΕΕ με τους στόχους μιας ανταγωνιστικής κυκλικής οικονομίας. Εντοπίστηκαν βασικά κενά, όπως το γεγονός ότι σχεδόν το 50 % του συνόλου των ηλεκτρονικών αποβλήτων παραμένει ανείσπρακτο και η ανακύκλωση υπολείπεται των στόχων συλλογής στα κράτη μέλη της ΕΕ. Τα ηλεκτρονικά απόβλητα είναι μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες ροές αποβλήτων στην Ευρώπη, η οποία αυξάνεται κατά περίπου 2% ετησίως. Υπάρχουν πολλές δυνατότητες για την καλύτερη χρήση των ηλεκτρονικών αποβλήτων, για παράδειγμα με την ανάκτηση και την ανακύκλωση κρίσιμων πρώτων υλών και την ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας. Επιπλέον, η αξιολόγηση τονίζει την ανάγκη για μια νέα προσέγγιση για τη βελτίωση της συλλογής, της επεξεργασίας και των κινήτρων της αγοράς και θα συμβάλει στην προετοιμασία της πρότασης της Επιτροπής για την αναθεώρηση της οδηγίας ΑΗΗΕ. Η αναθεώρηση αυτή θα αποτελέσει κεντρική συνιστώσα της μελλοντικής πράξης για την κυκλική οικονομία.

Επόμενα βήματα

Η ανατροφοδότηση από τον σημερινό διάλογο, τις διαβουλεύσεις και την αξιολόγηση της οδηγίας ΑΗΗΕ θα καθοδηγήσει την ανάπτυξη της πράξης για την κυκλική οικονομία και θα προωθήσει τη στροφή της ΕΕ προς μια κυκλική οικονομία.

Επιπλέον, αργότερα αυτή την εβδομάδα, η Επιτροπή προτίθεται να εγκρίνει νέους κανόνες για τη βελτίωση της αποδοτικότητας της ανακύκλωσης και της ανάκτησης υλικών από μπαταρίες. Περαιτέρω διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη θα πραγματοποιηθεί μέσω διαδικασίας δημόσιας διαβούλευσης.

Ιστορικό

Οι μεταποιητικές εταιρείες της ΕΕ δαπανούν συνήθως πάνω από το διπλάσιο ποσό για υλικά απ’ ό,τι για εργασία ή ενέργεια. Πολλές επιχειρήσεις της ΕΕ βασίζονται επίσης στις εισαγωγές κρίσιμων υλικών από τρίτες χώρες, γεγονός που τις καθιστά ευάλωτες στην αστάθεια των τιμών και στις ελλείψεις εφοδιασμού. Οι κυκλικές πρακτικές που προωθούν την αποδοτική χρήση των πόρων, τον σχεδιασμό και την ανακύκλωση μπορούν να μειώσουν αυτούς τους κινδύνους, μειώνοντας παράλληλα το κόστος. Επιπλέον, οι κυκλικές λύσεις είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050, καθώς μπορούν να επιτύχουν το 20-25 % των αναγκαίων μειώσεων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.