" Η τιμή του αργού πετρελαίου Brent έκλεινε στις αρχές της περασμένης εβδομάδας πάνω από 70 δολ. το βαρέλι, για πρώτη φορά από τις 2 Δεκεμβρίου 2014 (λίγο μετά την υπουργική συνάντηση του μεριδίου αγοράς του ΟΠΕΚ).
Για αυτό σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΙΕΑ, τα στοιχήματα για ακόμη μεγαλύτερη άνοδο άρχισαν να φτάνουν σε ύψη-ρεκόρ. Πού αποδίδει, όμως, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας την τρέχουσα «έκρηξη» των τιμών του αργού; Και θεωρεί ότι η άνοδος αυτή θα συνεχιστεί ή οι τιμές έχουν αγγίξει «οροφή»;
Αναφορικά με τους παράγοντες που πυροδότησαν την παρατηρούμενη, τελευταία, άνοδο τιμών, ο ΙΕΑ σημειώνει ότι σε αυτούς περιλαμβάνονται η πιθανότητα κατάργησης της συμφωνίας για τα πυρηνικά του Ιράν, καθώς και το πρόσφατο «κύμα» διαδηλώσεων στη χώρα, οι διακοπές στην παραγωγή πετρελαίου στη Λιβύη, αλλά και το κλείσιμο του συστήματος αγωγών του συστήματος Forties στη Βόρεια Θάλασσα. Αν και πιθανόν η επίδραση των παραγόντων αυτών να έχει ατονήσει πλέον, εντούτοις ο Οργανισμός θεωρεί ότι υπάρχουν κι άλλοι που συνεχίζουν να επιδρούν ενισχυτικά στην άνοδο των τιμών του αργού. Γενικότερα, θεωρείται ότι σήμερα η αγορά είναι «σφιχτή», αυξανόμενη είναι και η ανησυχία για την παραγωγή της Βενεζουέλας.
Όσον αφορά την λατινοαμερικανική χώρα, ο ΙΕΑ τονίζει ότι η παραγωγή της έχει συρρικνωθεί εδώ και πολύ καιρό, σημειώνοντας ότι σήμερα βρίσκεται στο ήμισυ του επιπέδου του 1999, όταν ανέλαβε Πρόεδρος ο Ούγο Τσάβες. Μάλιστα, τον περασμένο Δεκέμβριο η παραγωγή ήταν 490 χιλ. βαρέλια ημερησίως χαμηλότερη από ό, τι πριν από ένα χρόνο, αγγίζοντας τα 1,61 εκατ. βαρέλια ημερησίως. Ο Οργανισμός θεωρεί εύλογη υπόθεση ότι η κάμψη θα συνεχιστεί, αλλά σημειώνει ότι δεν μπορούμε να γνωρίζουμε σε ποιο ποσοστό. Εάν η παραγωγή και οι εξαγωγές συνεχίζουν να μειώνονται, πιθανόν και άλλοι παραγωγοί με την ευελιξία να παραδίδουν πετρέλαιο παρόμοιας ποιότητας με τις αποστολές της Βενεζουέλας στις ΗΠΑ και αλλού, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, να αποφασίσουν να καλύψουν το μέρος από το μερίδιο της Βενεζουέλας.
Εξάλλου, όπως παρατηρεί ο ΙΕΑ, η αγορά πετρελαίου είναι σαφώς πιο «σφιχτή» σήμερα. Κι αυτό γιατί από το δεύτερο μέχρι και το τέταρτο τρίμηνο του περασμένου έτους τα αποθέματα του αργού πετρελαίου στις χώρες του ΟΟΣΑ μειώθηκαν κατά μέσο όρο κατά χιλ. βαρέλια ημερησίως. Σπάνια έχει παρατηρηθεί, στην πρόσφατη ιστορία, μείωση αποθεμάτων για τρία συνεχόμενα τρίμηνα: τα παραδείγματα περιλαμβάνουν το 1999 (οι τιμές διπλασιάστηκαν), το 2009 (οι τιμές αυξήθηκαν κατά σχεδόν 20 δολ. το βαρέλι) και το 2013 (οι τιμές αυξήθηκαν κατά 6 δολ. το βαρέλι). Από το σημείο ναδίρ, όπου είχε φτάσει το πετρέλαιο Brent τον Ιούνιο, όταν η τιμή ήταν στα 45 δολ. το βαρέλι, η μείωση στα αποθέματα αργού του ΟΟΣΑ το 2017 συμπίπτουν με μια αύξηση των τιμών για το Brent ύψους σχεδόν 25 δολ. το βαρέλι.
Σύμφωνα με τον ΙΕΑ, για να κρίνουμε με ασφάλεια το εάν η πρόσφατη ραγδαία άνοδος των τιμών είναι βιώσιμη, πρέπει να λάβουμε υπόψη την ταχεία αύξηση της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου που παρατηρήθηκε πρόσφατα και η οποία θα συνεχιστεί έως το 2018. Η παραγωγή βραχέος κύκλου στις ΗΠΑ αντιδρά στις αυξανόμενες τιμές και στην έκθεσή του για τον Ιανουάριο ο ΙΕΑ αναθεώρησε ανοδικά την πρόβλεψή του για την αύξηση στην παραγωγή αργού πετρελαίου εκεί το 2018 από 870 χιλ. βαρέλια ημερησίως σε 1,1 εκατ. βαρέλια ημερησίως.
Όπως τονίζει ο ΙΕΑ, πιθανόν πολύ σύντομα η αμερικανική παραγωγή αργού να ξεπεράσει την παραγωγή της Σαουδικής Αραβίας και να ανταγωνιστεί αυτή της Ρωσία. Αν προσθέσουμε την παραγωγή της Βραζιλίας, του Καναδά και άλλων αναπτυσσόμενων χωρών, και υπολογίσουμε πιθανές μειώσεις στο Μεξικό, την Κίνα και αλλού, η συνολική παραγωγή εκτός ΟΠΕΚ θα αυξηθεί, σύμφωνα με τον Οργανισμό, κατά 1,7 εκατ. βαρέλια ημερησίως τη φετινή χρονιά. Αυτό αντιπροσωπεύει, μετά την επιβράδυνση το 2016 και τη σταθερή ανάκαμψη το 2017, μια επιστροφή στις μέρες άνθησης του 2013-2015, όταν η αύξηση ήταν κατά μέσο όρο εκατ. βαρέλια ημερησίως, με τις ΗΠΑ να πρωταγωνιστούν.
Ωστόσο, ο ΙΕΑ επισημαίνει ότι γ ια το 2018, σύμφωνα με την τελευταία του έκθεση, αναμένει αύξηση ζήτησης κατά 1,3 εκατ. βαρέλια ημερησίως, αριθμό τον οποίο ο ΙΕΑ χαρακτηρίζει «συντηρητικό», καθώς αναγνωρίζει την τρέχουσα αντίληψη της υγιούς παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας, αλλά λαμβάνει επίσης υπόψη το γεγονός ότι οι τιμές αναφοράς του αργού πετρελαίου αυξήθηκαν κατά 55% από τον Ιούνιο και αυτό μπορεί να επιβραδύνει σε κάποιο βαθμό την αύξηση της ζήτησης.υτή η προβλεπόμενη μεγάλη αύξηση της παραγωγής εκτός ΟΠΕΚ πρέπει να αντιπαραβληθεί με τις νέες προβλέψεις του ίδιου του Οργανισμού για ζήτηση πετρελαίου.
Αν οι χώρες του ΟΠΕΚ μαζί με τις χώρες μη μέλη του ΟΠΕΚ που συμμετέχουν στη συμφωνία μείωσης της παραγωγής, συνεχίσουν να συμμορφώνονται με αυτή, τότε ο ΙΕΑ θεωρεί ότι η αγορά είναι πιθανό να εξισορροπηθεί για το σύνολο του έτους, με το πρώτο εξάμηνο να εμφανίζει μέτριο πλεόνασμα και το δεύτερο εξάμηνο μέτριο έλλειμμα. Μάλιστα, ο Οργανισμός υπογραμμίζει ότι η αβεβαιότητα που επικρατεί γύρω από τη Βενεζουέλα είναι τέτοια που ακόμη και τα δικά του στοιχεία, στην τρέχουσα έκθεση, που αφορούν το σενάριο αγοράς που προϋποθέτει σταθερή παραγωγή του ΟΠΕΚ, πρέπει να αντιμετωπιστούν με επιφύλαξη.
Όπως εκτιμά ο Οργανισμός, αυτό ή ένα παρόμοιο σενάριο είχαν υπόψη τους οι αναλυτές που συμμετείχαν σε έρευνα του Reuters για τις τιμές του αργού το 2018. Η απάντηση που έδωσαν ήταν ότι αυτές θα κυμανθούν ανάμεσα στα 60 και τα 70 δολ. το βαρέλι τη φετινή χρονιά.
Καταλήγοντας, ο ΙΕΑ τονίζει ότι μένει να διαπιστωθεί αν όντως το πρόσφατο ράλλυ στις τιμές έχει τελειώσει και τα 70 δολ. το βαρέλι θα είναι τελικά η «οροφή» για τις φετινές τιμές του αργού. Προειδοποιεί ωστόσο, ότι με τις γεωπολιτικές αβεβαιότητες που επικρατούν και τη συνεχιζόμενη δυναμική ανάπτυξης του σχιστολιθικού αργού στις ΗΠΑ, το 2018 αναμένεται να είναι μια χρονιά με μεγάλες διακυμάνσεις.
