Σύμφωνα με νέο ενημερωτικό έγγραφο του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, η ΕΕ χρειάζεται καλύτερη αποθήκευση ενέργειας για να επιτύχει τις τιμές-στόχο για την ενέργεια και τους στόχους για το κλίμα.
Οι ελεγκτές εντοπίζουν προκλήσεις για τις τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας στην ΕΕ, όσον αφορά τόσο το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας όσο και τις μεταφορές. Προειδοποιούν ότι η ικανότητα της ΕΕ για παραγωγή συσσωρευτών υστερεί σε σύγκριση με τους διεθνείς ανταγωνιστές της και ενδέχεται να μην επιτευχθεί η τιμή-στόχος που έθεσε για το 2025 η ευρωπαϊκή συμμαχία για τους συσσωρευτές.
Η αποθήκευση ενέργειας μπορεί να βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για την ενέργεια και το κλίμα. Οι τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας αποτελούν έναν ευέλικτο τρόπο αντιμετώπισης των ανισορροπιών που προκαλούνται από την αύξηση του μεριδίου των μεταβλητών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική, στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας.
Τα παραγόμενα από ανανεώσιμες πηγές καύσιμα, όπως η ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ή το υδρογόνο, μπορούν να συμβάλουν στη μείωση των εκπομπών στον τομέα των μεταφορών, η βελτιωμένη τεχνολογία αποθήκευσης ενέργειας μπορεί να συμβάλει στην επέκταση του στόλου των οχημάτων που χρησιμοποιούν τα εν λόγω καύσιμα.
Στο ενημερωτικό έγγραφο περιγράφονται οι τρεις κύριες προκλήσεις που εντόπισαν οι ελεγκτές όσον αφορά τη στήριξη της ΕΕ για την ανάπτυξη και τη διάδοση της αποθήκευσης ενέργειας: ο σχεδιασμός της στρατηγικής της ΕΕ για την αποθήκευση ενέργειας, η αποτελεσματική χρήση της έρευνας και της καινοτομίας, και η θέσπιση υποστηρικτικού νομοθετικού πλαισίου.
«Η αποθήκευση ενέργειας θα διαδραματίσει θεμελιώδη ρόλο για την επίτευξη ενός ενεργειακού συστήματος στην ΕΕ με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, βασιζόμενου κυρίως στις ανανεώσιμες πηγές», δήλωσε ο Phil Wynn Owen, Μέλος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου και αρμόδιος για το ενημερωτικό έγγραφο. «Η ΕΕ έχει λάβει μέτρα για την ανάπτυξη ενός πλαισίου στρατηγικής για την αποθήκευση ενέργειας, υπάρχει ωστόσο κίνδυνος τα μέτρα EL 2 που έχουν ληφθεί έως τώρα να μην επαρκούν για την επίτευξη των στρατηγικών στόχων της ΕΕ που αφορούν την καθαρή ενέργεια».
Οι ελεγκτές προειδοποιούν ότι στο πλαίσιο της τρέχουσας στρατηγικής της, η ΕΕ ενδέχεται να μην επιτύχει τους στόχους της για την ενεργειακή μετάβαση. Δηλώνουν ότι η ΕΕ αναπτύσσει την ικανότητα παραγωγής συσσωρευτών ιόντων λιθίου (όπως αυτοί που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρικά οχήματα) με καθυστέρηση σε σύγκριση με άλλες πρωτοπόρες περιοχές του πλανήτη. Δεδομένου ότι η ΕΕ δεν θα εισέλθει πρώτη στην αγορά παραγωγής συσσωρευτών, ενδέχεται να δυσκολευτεί να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Ταυτόχρονα, η ευρωπαϊκή συμμαχία για τους συσσωρευτές —η οποία συστάθηκε με σκοπό τη δημιουργία ανταγωνιστικού και βιώσιμου τομέα παραγωγής συσσωρευτών στην Ευρώπη— εστιάζει σε μεγάλο βαθμό στις υφιστάμενες και όχι στις καινοτόμες τεχνολογίες, και κινδυνεύει να μην επιτύχει τους φιλόδοξους στόχους της.
Οι ελεγκτές επισημαίνουν ότι η Επιτροπή αναγνωρίζει τη σημασία της έρευνας και της καινοτομίας, και ότι έλαβε μέτρα για την απλούστευση του κύριου προγράμματος έρευνας της ΕΕ, του «Ορίζων 2020».
Από το 2014 έως τα τέλη του 2018, χορήγησε 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος για έργα αποθήκευσης ενέργειας στο δίκτυο και κινητικότητας χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Ωστόσο, υπάρχει κίνδυνος η ΕΕ να μην έχει υποστηρίξει επαρκώς τη διείσδυση καινοτόμων λύσεων αποθήκευσης ενέργειας στην αγορά. Επιπλέον, οι ελεγκτές σημειώνουν ότι υπάρχει περιθώριο περαιτέρω μείωσης της πολυπλοκότητας της χρηματοδότησης της έρευνας από την ΕΕ και αύξησης της συμμετοχής καινοτόμων εταιρειών.
Μέχρι σήμερα, όσοι επένδυαν σε λύσεις αποθήκευσης στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας αντιμετώπιζαν εμπόδια, αλλά η νέα νομοθεσία αναμένεται να συμβάλει στην υπέρβαση των περισσότερων από αυτά τα ζητήματα, δηλώνουν οι ελεγκτές. Εντούτοις, όσον αφορά την ηλεκτρική κινητικότητα, προειδοποιούν ότι η καθυστερημένη και μη συνεκτική εγκατάσταση υποδομών φόρτισης θα μπορούσε να καθυστερήσει την ευρεία διάδοση των ηλεκτρικών οχημάτων.
Στο πλαίσιο του ελέγχου προσδιορίστηκαν οι ακόλουθες κύριες προκλήσεις για τη στήριξη της ΕΕ όσον αφορά την ανάπτυξη και τη διάδοση των τεχνολογιών αποθήκευσης ενέργειας:
-
διασφάλιση συνεκτικής στρατηγικής.
-
αύξηση της υποστήριξης από τα ενδιαφερόμενα μέρη.
-
μείωση της πολυπλοκότητας της χρηματοδότησης της έρευνας στην ΕΕ.
-
υποστήριξη της έρευνας και της καινοτομίας για τις τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας.
-
διάδοση τεχνολογιών αποθήκευσης.
-
άρση των εμποδίων που αντιμετωπίζουν οι επενδυτές και
-
ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων.