Δέκα ευρωπαϊκές πόλεις βραβεύτηκαν στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Αποστολής «Κλιματικά Ουδέτερες και Έξυπνες Πόλεις». Η αποστολή αυτή αποτελεί σημαντικό ορόσημο, καθώς επιταχύνει τα σχέδια των πόλεων να επιτύχουν την κλιματική ουδετερότητα ήδη έως το 2030 και στοχεύει στη διευκόλυνση της πρόσβασης σε δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Οι δέκα πιο κλιματικά ουδέτερες και έξυπνες ευρωπαϊκές πόλεις
Οι πόλεις που βραβεύτηκαν είναι το Σόντενμποργκ στη Δανία, το Μανχάιμ (Γερμανία), η Μαδρίτη, η Βαλένθια, το Βαγιαδολίδ, η Βιτόρια Γκαστέιζ και η Σαραγόζα στην Ισπανία, το Κλάγκενφουρτ στην Αυστρία, η Κλουζ-Ναπόκα στη Ρουμανία και η Στοκχόλμη στη Σουηδία.
Το EUMissionLabel αποτελεί αναγνώριση της επιτυχούς ανάπτυξης των Συμβάσεων Πόλης για το Κλίμα, οι οποίες σκιαγραφούν το συνολικό όραμα των πόλεων για την κλιματική ουδετερότητα και περιέχουν ένα σχέδιο δράσης καθώς και μια επενδυτική στρατηγική.
Οι πόλεις συνδημιουργούν τις συμβάσεις τους για την πόλη για το κλίμα με τοπικούς ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένου του ιδιωτικού τομέα και των πολιτών. Μια πρώτη ομάδα πόλεων παρουσίασε τις συμβάσεις της τον Απρίλιο του 2023, οι οποίες εξετάστηκαν από την Επιτροπή με την υποστήριξη εμπειρογνωμόνων, μεταξύ άλλων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και το Κοινό Κέντρο Ερευνών (ΚΚΕρ). Μετά από θετική αξιολόγηση, οι πόλεις λαμβάνουν το EUMissionLabel, το οποίο αποσκοπεί στη διευκόλυνση της πρόσβασης σε κοινοτικές, εθνικές και περιφερειακές πηγές χρηματοδότησης, ιδίως του ιδιωτικού τομέα.
Αυτές οι δέκα πόλεις χαράζουν το δρόμο και για τις υπόλοιπες, προκειμένου να μετακινηθούν πιο γρήγορα προς μια πράσινη και ψηφιακή μετάβαση και αποτελούν παράδειγμα για τη συνδημιουργία πολιτικής χωρίς αποκλεισμούς σε τοπικό επίπεδο. Συνολικά, 100 πόλεις της ΕΕ συμμετέχουν στην αποστολή πόλεων της ΕΕ, με 12 επιπλέον πόλεις από χώρες που συνδέονται με το Horizon Europe.
Τα επόμενα βήματα για κλιματικά ουδέτερες πόλεις
Η Κομισιόν μαζί με την πλατφόρμα αποστολής, που αυτή τη στιγμή διοικείται από το projectNetZeroCities θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν την αποτελεσματική διεκπεραίωση των Συμβολαίων των Πόλεων για το Κλίμα.
Οι πόλεις που έλαβαν το σήμα EUMission μπορούν τώρα να το αξιοποιήσουν ως ώθηση για τα σχέδιά τους για την κλιματική ουδετερότητα, ιδιαίτερα όταν προσεγγίζουν επενδυτές τους ιδιωτικού, αλλά και του δημοσίου τομέα.
Η Επιτροπή, μέσω της Πλατφόρμας Αποστολών, θα συνεχίσει να υποστηρίζει πόλεις με πρακτικά προγράμματα παροχής συμβουλών και χρηματοδότησης, όπως ένα πιλοτικό πρόγραμμα 32 εκατομμυρίων ευρώ σε συνδυασμό με ένα πρόγραμμα αδελφοποίησης. Μια άλλη πρόσκληση για πιλοτικές πόλεις με προϋπολογισμό 20 εκατομμυρίων ευρώ είναι ανοιχτή αυτή τη στιγμή έως τις 6 Νοεμβρίου.
Όλες οι πόλεις που έχουν υποβάλει τα συμβόλαια πόλης για το κλίμα, ακόμα και αν δεν βραβεύτηκαν με το EU Mission Label, λαμβάνουν σχόλια σχετικά με τις περιοχές που ενδέχεται να αναπτυχθούν περαιτέρω, με την υποστήριξη της Πλατφόρμας Αποστολής. Η Επιτροπή αναμένει να λάβει περισσότερες συμβάσεις για επανεξέταση τον Οκτώβριο του 2023.
Η προϊστορία πριν το πρόγραμμα για κλιματικά ουδέτερες πόλεις
Οι πόλεις είναι υπεύθυνες για περισσότερο από το 70% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και καταναλώνουν πάνω από το 65% της παγκόσμιας ενέργειας.
Η αστική δράσηείναι ζωτικής σημασίας για τον μετριασμό του κλίματος και μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην επιτάχυνση των προσπαθειών για την επίτευξη της νομικά δεσμευτικής δέσμευσης για επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας στην ΕΕ συνολικά έως το 2050, καθώς και στον στόχο της ΕΕ για μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου κατά 55 % έως το 2030 και γενικότερα την υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Η αποστολή της ΕΕ για τις πόλεις στοχεύει να βοηθήσει τις ευρωπαϊκές πόλεις να γίνουν κλιματικά ουδέτερες, προσφέροντας καθαρότερο αέρα, ασφαλέστερες μεταφορές και λιγότερη συμφόρηση και θόρυβο στους πολίτες τους.
Τον Απρίλιο του 2022, 100 πόλεις στην ΕΕ και 12 πόλεις που σχετίζονται με το HorizonEurope επιλέχθηκαν. Όλες τους στοχεύουν στην κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2030.