Πρόταση που θα συμβάλει δυνητικά στην εξοικονόμηση ενέργειας του αρδευτικού νερού, στη μείωση συντήρησης των υποδομών και στην περιβαλλοντική αναβάθμιση της πεδιάδας της Θεσσαλονίκης  μέσω «έξυπνης» εγκατάστασης φωτοβολταϊκών πάνελ κατά μήκος ανοιχτής διώρυγας άρδευσης πλησίον αντλιοστασίου άρδευσης με κυψέλη μέσης τάσης, έχει καταθέσει ο ΓΟΕΒ Αχελώου.

Σύμφωνα με την πρόταση του ΓΟΕΒ Αχελώου, την οποία αποκαλύπτει αποκλειστικό δημοσίευμα του synidisi.gr, «η αναβάθμιση των εγγειοβελτιωτικών υποδομών συνάδει με τα ζητήματα της εξοικονόμησης νερού και ενέργειας. Για το νερό υπάρχει άμεση ανάγκη της ελαχιστοποίησης των απωλειών κατά την διαδικασία της άρδευσης μέσω βελτίωσης των υποδομών, ορθολογικότερης χρήσης του και ελέγχου. Για την ενέργεια, θα πρέπει να απεξαρτηθούμε από τις συμβατικές μεθόδους παραγωγής ενέργειας (π.χ. χρήση λιγνίτη στην Ελλάδα) για περιβαλλοντικούς σκοπούς αλλά και ενεργειακής αυτονομίας. Τα αποθέματα λιγνίτη στην χώρα μας μειώνονται και σταδιακά η εξάρτηση σε φυσικό αέριο και πετρέλαιο θα αυξάνονται, επομένως η χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας είναι μονόδρομος προς την ενεργειακή αυτονομία και περιβαλλοντική αναβάθμιση. Επίσης η ορθολογική και έξυπνη χρήση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας είναι ένα άλλο μεγάλο φαινόμενο στην χώρα μας (π.χ. μεγάλες γεωργικές εκτάσεις δεσμεύονται για εγκατάσταση Φ/Β στοιχείων)».
Η πρόταση για την εγκατάσταση πιλοτικής μονάδας που κατέθεσε ο ΓΟΕΒ Αχελώου, δυνητικά θα συμβάλλει στην πεδιάδα της Θεσσαλονίκης στους παρακάτω τομείς:
1) Εξοικονόμηση νερού μέσω μείωσης της εξάτμισης του νερού λόγω σκίασης των διωρύγων.
2) Δυνητική μείωση της συντήρησης των διωρύγων λόγω μείωσης του φαινομένου του ευτροφισμού από την σκίαση κατά μήκος της διώρυγας.
3) Ισοδύναμη ενεργειακή κάλυψη των αναγκών άντλησης με χρήση καθαρών μορφών ενέργειας (ηλιακή ενέργεια – φωτοβολταϊκά).
4) Μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου λόγω χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
5) Οικονομική και «έξυπνη» αξιοποίηση των υπαρχόντων υποδομών, δηλαδή φωτοβολταϊκά εγκατεστημένα σε ανοιχτή διώρυγα και όχι δέσμευση γεωργικών εκτάσεων με μειωμένο κόστος εγκατάστασης λόγω εγγύτητας σε κυψέλη μέσης τάσης.
Η «εν λόγω» πρόταση πιλοτικής μονάδας θα μπορούσε σε ένα χρονικό ορίζοντα 2 – 3 χρόνων να αποδειχθεί ένα παράδειγμα προς μίμηση για τον εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση των αντλιοστασίων άρδευσης της Ελλάδας.

Η «γενική ιδέα» της πρότασης του ΓΟΕΒ Αχελώου

Όπως αναφέρεται στην πρόταση που αποκαλύπτει το sinidisi.gr, το μήκος των ανοιχτών διωρύγων του ΓΟΕΒ της πεδιάδας Αχελώου υποδηλώνει το τεράστιο ενεργειακό δυναμικό λόγω της μεγάλης ελεύθερης επιφάνειας που έχει. Οι ανοιχτές διώρυγες του ΓΟΕΒ Αχελώου έχουν μήκος περίπου 150 χιλιόμετρα. Η ετήσια ενεργειακή πυκνότητα ανά χιλιόμετρο διώρυγας (πλάτους 8-10 μέτρων) με ένα φωτοβολταϊκό πάνελ μέσης απόδοσης αντιστοιχεί σε 1300 MWh/km. Χονδρικά η ετήσια ενεργειακή κατανάλωση των αντλιοστασίων του ΓΟΕΒ Αχελώου αγγίζει τις 40 GWh.
Οπότε, συνολικά θα πρέπει να καλυφθούν 25 – 30 χιλιόμετρα από όλες τις διώρυγες με εγκαταστάσεις κοντά στους σταθμούς άντλησης όπου βρίσκεται και ο ηλεκτρολογικός εξοπλισμός διασύνδεσης με το δίκτυο. Ένας τέτοιος οριακός σχεδιασμός, με βάση την ενεργειακή κατανάλωση μπορεί να αποφέρει 8 – 10% εξοικονόμηση νερού λόγω της μείωσης του φαινομένου της εξάτμισης μέσω της σκίασης της διώρυγας με τα πάνελ.
Συγκεκριμένα, ο ΓΟΕΒ υποστηρίζει ότι τα δυνητικά οφέλη του προτεινόμενου έργου είναι τα εξής:
1) Ισοδύναμη ενεργειακή κάλυψη (MWh) των αναγκών ηλεκτροδότησης των σταθμών άντλησηςμε κάλυψη 25 – 30 χμ ανοιχτών διωρύγων με Φ/Β συστήματα.
2) Αντίστοιχη εξοικονόμηση 8 – 10% νερού άρδευσης που ρέει στις ανοιχτές διώρυγες.
3) Ετήσια μείωση 22.500 τόνων εκπομπών CO² λόγω χρήσης Φ/Β αντί λιγνίτη (750 τόνοι CO²/ GMh)1.
4) Εκτός των οφελών σε ενεργειακή / περιβαλλοντική αναβάθμιση και εξοικονόμηση νερού, ένα τέτοιο έργο ωφελείται επίσης από την αύξηση της απόδοσης του Φ/Β συστήματος. Αυτό επιτυγχάνεται με την φυσική ψύξη του Φ/Β συστήματος ιδίως τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω της ροής νερού άρδευσης κάτω από το πλαίσιο έδρασης του Φ/Β συστήματος. Επίσης η απόδοση είναι αυξημένη λόγω της παρουσία του Φ/Β συστήματος πλησίον αντλιοστασίου μέσης τάσης (συνήθως πρέπει σε εγκαταστάσεις Φ/Β να στηθεί καλωδίωση έως το πλησιέστερο σημείο διασύνδεσης στο δίκτυο που μπορεί να βρίσκεται σε εκατοντάδες μέτρα ή κάποια χιλιόμετρα που μειώνει αισθητά την απόδοση του συστήματος). Αυτά τα ενεργειακά οφέλη μεταφράζονται σε οικονομικά οφέλη μειώνοντας τον χρόνο απόσβεσης της πιλοτικής μονάδας.

Περιγραφή της πιλοτικής μονάδας

Σήμερα, στην πεδιάδα Αχελώου υπάρχουν 50 αντλιοστάσια με κυψέλη μέσης τάσης. Ένα από αυτά ονομάζεται Α39Α και βρίσκεται στην περιοχή Επισκοπής Νεοχωρίου. Έχει εγκατεστημένη ισχύ 1140 Kw και συγκεκριμένα 6 αντλίες των 165 kW έκαστη και 2 αντλίες των 75 kW έκαστη. Η περυσινή ενεργειακή κατανάλωση του αντλιοστασίου ήταν 600 MWh. Επίσης η διασύνδεση του αντλιοστασίου με το δίκτυο ηλεκτροδότησης γίνεται με 2 μετασχηματιστές μέσης τάσης 630 kVA.
Για την ισοδύναμη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας όση είναι η ετήσια κατανάλωση του αντλιοστασίου απαιτούνται να καλυφθούν 450 μέτρα ανοιχτής διώρυγας ώστε να υπάρχει ετήσια παραγωγή 610 MWh, τα οποία είναι 10% παραπάνω της κατανάλωσης, λαμβάνοντας στον σχεδιασμό και την αβεβαιότητα 10%. Αυτό το σύστημα αντιστοιχεί σε 1200 kW εγκατεστημένης ισχύος.

Κόστος επένδυσης

«Η τωρινή οριακή τιμή συστημάτων Φ/Β εγκατεστημένων σε γήπεδα ή και σε οροφές κυμαίνεται από 1000 – 1200 ευρώ. Στην κοστολόγηση της παρούσας επένδυσης θα πρέπει να συμπεριληφθούν:
1) Το νέο κόστος του πλαισίου έδρασης της εγκατάστασης επάνω από την διώρυγα.
2) Η μείωση του ολικού κόστους λόγω μη δέσμευσης γεωργικής γης.
3) Η μείωση του κόστους απόσβεσης λόγω αύξησης απόδοσης των Φ/Β λόγω ψύξης και εγγύτητας σε σταθμό μέσης τάσης».