Οι εκπομπές αεροπορικών πτήσεων στην Ευρώπη σχεδόν επέστρεψαν στα προ πανδημίας επίπεδα το 2024, αποκαλύπτει νέα μελέτη της περιβαλλοντικής οργάνωσης Transport & Environment (T&E). Σύμφωνα με τα στοιχεία, πραγματοποιήθηκαν 8,4 εκατομμύρια πτήσεις από ευρωπαϊκά αεροδρόμια, εκπέμποντας 187,6 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα (CO₂) — ποσοστό που αντιστοιχεί στο 96% του αριθμού πτήσεων του 2019 και στο 98% των αντίστοιχων εκπομπών.
Παρότι οι εκπομπές αγγίζουν ξανά ανησυχητικά επίπεδα, το ισχύον καθεστώς της αγοράς άνθρακα για τις αερομεταφορές παραμένει γεμάτο εξαιρέσεις. Σύμφωνα με την T&E, οι αεροπορικές εταιρείες δεν πλήρωσαν για το 70% των εκπομπών που προκάλεσαν
«Οι εκπομπές της αεροπορίας έχουν ξεφύγει. Και αντί να αναλαμβάνει το κόστος της ρύπανσής της, ο κλάδος συνεχίζει να το αποφεύγει, παρά τις δεσμεύσεις για “πράσινη επιστροφή” μετά την πανδημία», δηλώνει η Κριστίνα Χεντς, υπεύθυνη πολιτικής για την αεροπορία στην T&E.
Οι μεγαλύτεροι ρυπαντές του 2024
Μόλις δέκα αεροπορικές εταιρείες ευθύνονται για το 40% των συνολικών εκπομπών από πτήσεις στην Ευρώπη. Πρώτη στη λίστα είναι η Ryanair με 16,2 εκατομμύρια τόνους CO₂, ακολουθούμενη από τη Lufthansa (10 Mt) και την British Airways (8,9 Mt). Οι εκπομπές τους αυξήθηκαν κατά 9%, 6% και 3% αντίστοιχα σε σχέση με το 2023.
Η Air France καταλαμβάνει την τέταρτη θέση με 8,2 Mt CO— σημειώνοντας μικρή πτώση κατά 1% σε ετήσια βάση. Την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν οι easyJet, Emirates, KLM, Wizz Air, Iberia (με τη μεγαλύτερη αύξηση ρύπων, στο 10%) και United Airlines.
Η μελέτη καταγράφει και τη συνεχιζόμενη εξάπλωση των εταιρειών χαμηλού κόστους, ακόμη και σε διαδρομές εκτός Ευρώπης, όπου κυριαρχούσαν παραδοσιακά εθνικοί αερομεταφορείς όπως η Lufthansa και η Air France.
Ποιες διαδρομές προκαλούν τις περισσότερες εκπομπές
Το ισχύον ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας εκπομπών καλύπτει μόνο πτήσεις εντός του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ελβετίας. Όμως οι μεγαλύτεροι ρυπαντές είναι οι διαδρομές μεγάλων αποστάσεων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, η πιο ρυπογόνα γραμμή που ξεκίνησε από ευρωπαϊκό αεροδρόμιο το 2024 ήταν το Λονδίνο–Νέα Υόρκη, με περισσότερους από 1,4 εκατομμύρια τόνους CO₂. Ακολουθούν τα δρομολόγια Λονδίνο–Ντουμπάι (1,2 Mt) και Λονδίνο–Σιγκαπούρη (1,1 Mt). Η πρώτη διαδρομή με αφετηρία από κράτος-μέλος της Ε.Ε. είναι η Φρανκφούρτη–Σανγκάη, στην πέμπτη θέση, με 0,8 Mt.
Αντίθετα, η γραμμή Βαρκελώνη–Λονδίνο, η οποία εμπίπτει στους ευρωπαϊκούς κανόνες εμπορίας εκπομπών, βρίσκεται μόλις στην 135η θέση — με μόλις 0,15 Mt CO₂. Αυτό σημαίνει ότι οι πιο ρυπογόνες πτήσεις ξεφεύγουν τελείως από την υφιστάμενη ρύθμιση, γεγονός που η T&E χαρακτηρίζει ως «θεμελιώδες κενό» και μεγάλη χαμένη ευκαιρία.
Τι μπορεί να αλλάξει με την αναθεώρηση του ETS
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρόκειται να επανεξετάσει το σύστημα εμπορίας εκπομπών άνθρακα (ETS) το 2025. Η T&E θεωρεί πως αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή για να επεκταθεί η ισχύς του συστήματος και σε όλες τις εξερχόμενες πτήσεις από την Ευρώπη.
Η οργάνωση υπολογίζει ότι αν οι εκπομπές από πτήσεις εκτός Ευρώπης είχαν τιμολογηθεί το 2024, τα έσοδα θα είχαν αυξηθεί κατά 7,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτοί οι πόροι θα μπορούσαν να στηρίξουν την ανάπτυξη πράσινων τεχνολογιών, όπως τα βιώσιμα καύσιμα αεροπορίας (SAFs), τα ηλεκτρικά και υδρογονοκίνητα αεροσκάφη.
Ωστόσο, η επικείμενη αναθεώρηση του ETS έρχεται σε μια περίοδο που αρκετοί επικεφαλής μεγάλων αεροπορικών εταιρειών —ανάμεσά τους της Ryanair και της Air France— ζητούν χαλάρωση των κανόνων για την τιμολόγηση των εκπομπών.

Πηγή: economico.gr