Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤΕ) ξεκίνησαν ένα πρόγραμμα πανευρωπαϊκών οργανισμών επενδύσεων σε μερίδια άλλων οργανισμών επιχειρηματικού κεφαλαίου (VentureEU) για την ενίσχυση των επενδύσεων σε καινοτόμους νεοφυείς και επεκτεινόμενες επιχειρήσεις σε όλη την Ευρώπη.

Η Ευρώπη διαθέτει πολυάριθμους ταλαντούχους, παγκόσμιου επιπέδου ερευνητές και εξειδικευμένους επιχειρηματίες, αλλά εξακολουθεί να υπάρχει περιθώριο βελτίωσης των επιδόσεών της όσον αφορά τη μετατροπή της εν λόγω αριστείας σε ιστορίες επιτυχίας.

Η πρόσβαση σε επιχειρηματικά κεφάλαια για την καινοτομία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο. Σήμερα η Επιτροπή και το ΕΤΕ ανακοινώνουν τις έξι εταιρείες επενδύσεων που θα λάβουν χρηματοδοτική στήριξη από την ΕΕ στο πλαίσιο της αποστολής τους να επενδύουν στην ευρωπαϊκή αγορά επιχειρηματικών κεφαλαίων.

Με χρηματοδοτική στήριξη της ΕΕ ύψους 410 εκατομμυρίων ευρώ, οι εν λόγω εταιρείες έχουν ως στόχο να συγκεντρώσουν 2,1 δισεκατομμύρια ευρώ από δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις. Το γεγονός αυτό αναμένεται, με τη σειρά του, να οδηγήσει σε νέες επενδύσεις εκτιμώμενου ύψους 6,5 δισεκατομμυρίων ευρώ σε καινοτόμους νεοφυείς και επεκτεινόμενες επιχειρήσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη, διπλασιάζοντας το ποσό των επιχειρηματικών κεφαλαίων που είναι σήμερα διαθέσιμα στην Ευρώπη.

Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επίτροπος αρμόδιος για θέματα απασχόλησης, ανάπτυξης, επενδύσεων και ανταγωνιστικότητας, κ. Γίρκι Κάταϊνεν, δήλωσε: «Στα επιχειρηματικά κεφάλαια, το μέγεθος μετράει! Με το πρόγραμμα VentureEU, πολλοί καινοτόμοι επιχειρηματίες της Ευρώπης πρόκειται να λάβουν σύντομα τις επενδύσεις που χρειάζονται για να καινοτομούν και να αναπτυχθούν, ώστε να καταστούν παραδείγματα παγκόσμιας επιτυχίας. Αυτό σημαίνει περισσότερες θέσεις εργασίας και ανάπτυξη στην Ευρώπη».

Ο κ. Κάρλος Μοέντας, επίτροπος αρμόδιος για θέματα έρευνας, επιστήμης και καινοτομίας, δήλωσε: «Το VentureEU αποτελεί βασικό στοιχείο της στρατηγικής για την ανοιχτή καινοτομία που δρομολογήσαμε πριν από τρία χρόνια. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να παραμείνει η Ευρώπη πρωτοπόρος στον τομέα της βιομηχανίας και οικονομική δύναμη».

Η επίτροπος κ. Ελζμπιέτα Μπιένσκοβα, αρμόδια για θέματα εσωτερικής αγοράς, βιομηχανίας, επιχειρηματικότητας και ΜΜΕ, πρόσθεσε: «Χάρη στο VentureEU θα αυξηθεί το ποσό και το μέσο μέγεθος των εταιρειών επιχειρηματικών κεφαλαίων. Το πρόγραμμα θα βοηθήσει τις νεοφυείς επιχειρήσεις υψηλού δυναμικού να παραμείνουν και να αναπτυχθούν στην Ευρώπη, αξιοποιώντας πλήρως τις δυνατότητες της ενιαίας αγοράς».

Ο κ. Πιέρ Λουίτζι Τζιλιμπέρτ, γενικός διευθυντής του ΕΤΕ πρόσθεσε τα εξής: «Το VentureEU είναι μια σημαντική προσθήκη στην ευρωπαϊκή σκηνή επενδυτικών κεφαλαίων. Αν και στηρίξαμε περισσότερες από 500 εταιρείες επιχειρηματικών κεφαλαίων έως σήμερα, αυτή είναι η πρώτη φορά που η ΕΕ δημιούργησε ένα τέτοιο πρωτοφανές πρόγραμμα. Το ΕΤΕ είναι υπερήφανο για τη συμμετοχή του στην πρωτοβουλία αυτή».

Τα επιχειρηματικά κεφάλαια είναι ζωτικής σημασίας για την εύρυθμη λειτουργία της Ένωσης Κεφαλαιαγορών, αλλά εξακολουθούν να μην είναι επαρκώς ανεπτυγμένα στην Ευρώπη. Το 2016 οι επενδυτές επιχειρηματικών κεφαλαίων επένδυσαν περίπου 6,5 δισεκατομμύρια ευρώ στην ΕΕ σε σύγκριση με 39,4 δισεκατομμύρια ευρώ στις ΗΠΑ.

Επιπλέον, τα επιχειρηματικά κεφάλαια στην Ευρώπη είναι πολύ μικρά σε αξία – 56 εκατομμύρια ευρώ κατά μέσο όρο σε σύγκριση με 156 εκατομμύρια ευρώ στις ΗΠΑ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, οι εν λόγω εταιρείες να κινούνται προς οικοσυστήματα στα οποία έχουν καλύτερες ευκαιρίες να αναπτυχθούν με ταχείς ρυθμούς. Ο αριθμός εταιρειών «μονόκερων», δηλαδή εταιρειών με αξία στην αγορά άνω του 1 δισεκατομμυρίου δολλαρίων στο τέλος του 2017 ανερχόταν σε 26 στην ΕΕ, ενώ ο αντίστοιχος αριθμός ήταν 109 στις Ηνωμένες Πολιτείες και 59 στην Κίνα.

Το VentureEU θα εξασφαλίσει νέες πηγές χρηματοδότησης, παρέχοντας στους Ευρωπαίους που καινοτομούν την ευκαιρία να αναπτυχθούν σε εταιρείες που πρωτοπορούν παγκοσμίως. Περίπου 1 500 νεοφυείς και επεκτεινόμενες επιχειρήσεις αναμένεται να αποκτήσουν πρόσβαση σε ολόκληρη την ΕΕ.

Η ΕΕ θα παρέχει θεμελιώδεις επενδύσεις ύψους 410 εκατομμυρίων ευρώ – συμπεριλαμβανομένων 67 εκατομμυρίων ευρώ από ίδιους πόρους του ΕΤΕ: 200 εκατομμύρια ευρώ από τον «Μηχανισμό μετοχικού κεφαλαίου InnovFin» του προγράμματος «Ορίζων 2020», 105 εκατομμύρια ευρώ από το πρόγραμμα COSME (πρόγραμμα της Ευρώπης για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις) και 105 εκατομμύρια ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (EΤΣΕ) – το αποκαλούμενο πρόγραμμα Γιούνκερ. Το υπόλοιπο της χρηματοδότησης θα αντληθεί από επιλεγμένους διαχειριστές κεφαλαίων κυρίως από ανεξάρτητους επενδυτές.

Οι έξι εταιρείες επιχειρηματικών κεφαλαίων θα έχουν συμμετοχές σε ορισμένες μικρότερες εταιρείες επενδύσεων, ενώ καθεμία τους θα καλύπτει έργα σε τουλάχιστον τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες. Οι εν λόγω εταιρείες επενδύσεων θα συμβάλουν στη χρηματοδότηση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) και των εταιρειών μεσαίας κεφαλαιοποίησης από ένα φάσμα τομέων, όπως οι τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ), οι ψηφιακές τεχνολογίες, οι βιοεπιστήμες, οι ιατρικές τεχνολογίες, καθώς και η απόδοση πόρων και η ενεργειακή απόδοση.

Την επένδυση της ΕΕ στο VentureEU θα διαχειρίζεται το ΕΤΕ υπό την εποπτεία της Επιτροπής και θα τεθεί σε εφαρμογή από έξι επαγγελματίες και έμπειρους διαχειριστές εταιρειών επιχειρηματικών κεφαλαίων, οι οποίοι θα διασφαλίζουν μια προσέγγιση με απόλυτο γνώμονα την αγορά. Αυτό θα προσελκύσει περισσότερες επενδύσεις και θα ενισχύσει σημαντικά τη διαθεσιμότητα χρηματοδότησης με επιχειρηματικά κεφάλαια για νεοφυείς και επεκτεινόμενες επιχειρήσεις στην ΕΕ.

Ιστορικό

Η Επιτροπή ανακοίνωσε τη δημιουργία ενός προγράμματος πανευρωπαϊκών οργανισμών επενδύσεων σε μερίδια άλλων οργανισμών επιχειρηματικού κεφαλαίου (VentureEU) στο πλαίσιο της Ένωσης Κεφαλαιαγορών και της πρωτοβουλίας για τις νεοφυείς και τις αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις. Η πρωτοβουλία προτάθηκε για πρώτη φορά από τον επίτροπο κ. Μοέντας το 2015 στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ανοικτή επιστήμη, ανοικτή καινοτομία και άνοιγμα στον κόσμο»

Τον Νοέμβριο του 2016 η Επιτροπή και το ΕΤΕ προκήρυξαν πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την οποία έλαβαν 17 αιτήσεις έως την προθεσμία της 31^ης Ιανουαρίου 2017. Σε πρώτο στάδιο, η Επιτροπή αξιολόγησε όλες τις επενδυτικές προτάσεις και διεξήγαγε προεπιλογή με βάση την καταλληλότητα της πολιτικής τους όσον αφορά το πρόγραμμα.

Λίγο αργότερα το ΕΤΕ διενήργησε την τυπική διαδικασία δέουσας επιμέλειας των προεπιλεγμένων υποψηφίων, έξι εκ των οποίων επελέγησαν για χρηματοδότηση και κλήθηκαν να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις με το ΕΤΕ στα τέλη του 2017.

Σήμερα υπογράφηκαν στις Βρυξέλλες οι δύο πρώτες συμφωνίες μεταξύ της IsomerCapital και του ΕΤΕ και του Axon Partners Group και του ΕΤΕ. Οι άλλες τέσσερις συμφωνίες με τους υποψηφίους – Aberdeen Standard Investments, LGT, Lombard Odier Asset Management και Schroder Adveq – αναμένεται να ολοκληρωθούν κατά τη διάρκεια του 2018.

Το VentureEU αποτελεί μέρος του ευρύτερου οικοσυστήματος που διαμορφώνει η ΕΕ για να δώσει στους πολλούς καινοτόμους επιχειρηματίες της Ευρώπης κάθε ευκαιρία να καταστούν πρωτοπόροι σε παγκόσμιο επίπεδο. Ειδικότερα, στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης για την Ένωση Κεφαλαιαγορών η Επιτροπή παρουσίασε μια σειρά μέτρων για τη βελτίωση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση των μικρών και αναπτυσσόμενων εταιρειών με σκοπό τη δημιουργία θέσεων εργασίας και ανάπτυξης.

Το επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη στοχεύει επίσης στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος στην ΕΕ με την ευφυέστερη χρήση των χρηματοοικονομικών πόρων και την άρση των εμποδίων στις επενδύσεις.

Την 1^η Μαρτίου 2018 τέθηκαν σε εφαρμογή νέοι κανόνες για τις εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου (EuVECA) και τα ταμεία κοινωνικής επιχειρηματικότητας (EuSEF), οι οποίοι διευκολύνουν τους διαχειριστές εταιρειών κάθε μεγέθους στη διαχείριση των κεφαλαίων και επιτρέπουν να επωφελείται από τις επενδύσεις τους ένα όλο και μεγαλύτερο φάσμα εταιρειών. Οι νέοι κανόνες θα καταστήσουν επίσης τη διασυνοριακή εμπορία των κεφαλαίων των EuVECA και EuSEF λιγότερο δαπανηρή και θα απλουστεύσουν τις διαδικασίες καταχώρισης.

Όπως ανακοινώθηκε στην ανανεωμένη στρατηγική για τη βιομηχανική πολιτική, η Επιτροπή διερευνά τη δυνατότητα θέσπισης συμπληρωματικής δράσης, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, κεφαλαίου επιχειρηματικού κινδύνου για την ανάπτυξη επιχειρήσεων (ESCALAR), ώστε να μπορέσουν οι εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου να αυξήσουν τις επενδυτικές τους δυνατότητες.

Τον Νοέμβριο του 2016 η Επιτροπή παρουσίασε πρόταση οδηγίας σχετικά με την αφερεγγυότητα των επιχειρήσεων, η οποία εστιάζει στη διευκόλυνση της έγκαιρης αναδιάρθρωσης και την παροχή δεύτερης ευκαιρίας στις επιχειρήσεις.

Η Επιτροπή εργάζεται επίσης για την προώθηση του προγράμματος για τη δημιουργία ισχυρού ενιαίου ευρωπαϊκού χώρου ΦΠΑ. Αυτό το πρόγραμμα περιλαμβάνει μια πρόσφατη πρόταση για τη λήψη μέτρων υπέρ ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο στην ΕΕ. Έχουν ήδη συμφωνηθεί, σε επίπεδο ΕΕ, νέοι κανόνες, οι οποίοι αναμένεται να οδηγήσουν στην απλούστευση των υποχρεώσεων ΦΠΑ χιλιάδων ΜΜΕ που πωλούν προϊόντα μέσω διαδικτύου σε ολόκληρη την Ένωση.