" Ο τελευταίος και πιο κρίσιμος γύρος διαπραγματεύσεων του ΟΗΕ για την υπογραφή μιας Παγκόσμιας Συνθήκης για τα Πλαστικά (INC-5.2) ξεκίνησε χθες στη Γενεύη, και θα διαρκέσει έως τις 14 Αυγούστου. Θυμίζουμε ότι οι τωρινές διαπραγματεύσεις είναι η συνέχεια του προηγούμενου γύρου συζητήσεων στο Μπουσάν της Νότιας Κορέας, που τελείωσε χωρίς συμφωνία, τον περασμένο Δεκέμβριο, αναφέρει η Greenpeace σε ανακοίνωσή της και προσθέτει:
Μόλις πριν λίγες ημέρες, νέα έκθεση από το γραφείο της Greenpeace στο Ηνωμένο Βασίλειο αποκάλυψε πώς η Παγκόσμια Συνθήκη για τα Πλαστικά απειλείται από τις μεγαλύτερες εταιρείες πετροχημικών του κόσμου. Η έκθεση αποκαλύπτει ότι από την έναρξη των διαπραγματεύσεων για την Παγκόσμια Συνθήκη το 2022, επτά μόλις εταιρείες έχουν παράγει πλαστικό που θα μπορούσε να γεμίσει 6,3 εκατομμύρια απορριμματοφόρα, δηλαδή 5,5 απορριμματοφόρα κάθε λεπτό! Η έκθεση βασίζεται σε στοιχεία που προέρχονται από πηγές του κλάδου και διαπιστώνει ότι από την έναρξη των διαπραγματεύσεων, οι εταιρείες Dow, ExxonMobil, BASF, Chevron Phillips, Shell, SABIC και INEOS έχουν αυξήσει την παραγωγική τους ικανότητα σε πλαστικό κατά 1,4 εκατομμύρια τόνους και έχουν στείλει συνολικά 70 λομπίστες στις διαπραγματεύσεις.
Οι λομπίστες της βιομηχανίας υπερτερούν πλέον αριθμητικά σε σχέση με πολλές εθνικές αντιπροσωπείες, επιστήμονες και αυτόχθονες ομάδες, και η παρουσία τους δημιουργεί σημαντική σύγκρουση συμφερόντων. Σύμφωνα με το Κέντρο Διεθνούς Περιβαλλοντικού Δικαίου CIEL, 220 λομπίστες ορυκτών καυσίμων παρευρέθηκαν στον πέμπτο γύρο των διαπραγματεύσεων για τη Συνθήκη το 2024. Έτσι, οι λομπίστες ήταν η μεγαλύτερη αντιπροσωπεία στις συνομιλίες, περισσότεροι από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της μαζί.
Ταυτόχρονα, σε άλλη έκθεση από τη διεθνή Greenpeace, αποκαλύπτεται ότι περισσότεροι από 50 εκατομμύρια άνθρωποι σε 11 χώρες διατρέχουν κίνδυνο έκθεσης σε επικίνδυνη ατμοσφαιρική ρύπανση, η οποία σχετίζεται με την παραγωγή πετροχημικών. Η έκθεση εστιάζει στο ενδιάμεσο στάδιο παραγωγής του πλαστικού: στα πετροχημικά εργοστάσια που παράγουν τις πρώτες ύλες για το πλαστικό. Αυτά τα εργοστάσια θέτουν σε κίνδυνο τις κοινότητες που ζουν κοντά σε αυτά, καθώς ενδέχεται να εκτίθενται σε επικίνδυνους ατμοσφαιρικούς ρύπους. Οι πετροχημικές εγκαταστάσεις εκπέμπουν πλήθος επιβλαβών ουσιών στην ατμόσφαιρα, όπως πτητικές οργανικές ενώσεις (VOCs), οξείδια του αζώτου (NOₓ), οξείδια του θείου (SOₓ) και αιωρούμενα σωματίδια (PM). Έρευνες δείχνουν ότι οι συγκεντρώσεις αυτών των ρύπων είναι αυξημένες κοντά σε πετροχημικά εργοστάσια, και η γειτνίαση σε αυτά συνδέεται με την αύξηση ασθενειών, κάτι που προκαλεί σοβαρή ανησυχία.
Τα ανησυχητικά αυτά ευρήματα εντείνουν την πίεση προς τις διαπραγματεύσεις του ΟΗΕ για μια ισχυρή Παγκόσμια Συνθήκη για τα Πλαστικά. Είναι επιτακτική ανάγκη να προκύψει μια συμφωνία που θα αντιμετωπίζει το πρόβλημα στη ρίζα του: την ίδια την παραγωγή πλαστικού. Η Greenpeace ζητά μείωση τουλάχιστον 75% στην παραγωγή πλαστικού έως το 2040 και απαιτεί να ενσωματωθεί στη Συνθήκη μια ισχυρή πολιτική για τις συγκρούσεις συμφερόντων. Οι διαπραγματεύσεις πρέπει επίσης να δώσουν προτεραιότητα σε όσους πλήττονται περισσότερο από την κρίση των πλαστικών και χώρο σε ανεξάρτητους επιστήμονες, αυτόχθονες πληθυσμούς, κοινότητες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή και ομάδες της κοινωνίας των πολιτών, οι οποίοι θα πρέπει όλοι να μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο στη διαμόρφωση και την εφαρμογή της Συνθήκης.
Μια μέρα πριν από την έναρξη των διαπραγματεύσεων, εκατοντάδες πολίτες και οργανώσεις από όλο τον κόσμο συγκεντρώθηκαν στην Place des Nations στη Γενεύη για να απαιτήσουν μια φιλόδοξη και νομικά δεσμευτική συνθήκη που θα θέτει τους ανθρώπους και τον πλανήτη πάνω από τους ρυπαντές. Η διαμαρτυρία οργανώθηκε από το ελβετικό γραφείο της Greenpeace, το κίνημα Break Free from Plastic, το Ίδρυμα Gallifrey και μια μεγάλη συμμαχία περιβαλλοντικών και κοινωνικών ομάδων, ενώ οι συμμετέχοντες φορούσαν κίτρινα, κόκκινα και πορτοκαλί ρούχα για να συμβολίσουν την επείγουσα φύση της πλαστικής κρίσης και τον κίνδυνο που ενέχει η ανεξέλεγκτη παραγωγή πλαστικού, το οποίο προέρχεται κατά κύριο λόγο από ορυκτά καύσιμα. Η κινητοποίηση αποτελεί μια ισχυρή επίδειξη ενότητας από τους πολίτες και τις οργανώσεις, που είναι αποφασισμένοι να προστατεύσουν την ανθρώπινη υγεία, τα δικαιώματα και τα οικοσυστήματα από την κρίση της πλαστικής ρύπανσης.
