Ένα βήμα πριν τα θεμέλια είναι η επένδυση – μαμούθ της ελληνικής εταιρείας AdventTechnologies (σε συνεργασία με την γερμανική BASF) στην Κοζάνη, για την παραγωγή νέου τύπου κυψελών καυσίμου HT–PEM, που θα «δίνουν» ηλεκτρική ενέργεια και πράσινο υδρογόνο.
«Θετική απάντηση και ξεκινάμε αμέσως»
«HAdventTechnologies έχει αποστείλει όλα τα στοιχεία που της έχουν ζητηθεί και αναμένει απάντηση από την ΕΥΔΑΜ (Ειδική Υπηρεσία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης). Η τελευταία εκκρεμότητα ήταν η δημοσίευση των οικονομικών αποτελεσμάτων του 2023, αφού δημοσιεύτηκαν και αυτά αναμένουμε να τρέξουν γρήγορα οι διαδικασίες. Εφόσον η απάντηση που ελπίζουμε να έρθει άμεσα είναι θετική, τα έργα για το εργοστάσιο και την υλοποίηση της επένδυσης ξεκινούν αμέσως, την επόμενη μέρα το πρωί», ανέφεραν στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» κύκλοι της εταιρείας (CEOo Βασίλης Γρηγορίου), που επί της ουσίας πετούν το μπαλάκι στην ΕΥΔΑΜ για να μπει στις ράγες το project.
Υπενθυμίζεται πως πριν από περίπου δύο χρόνια, τον Σεπτέμβριο του 2022, η AdventTechnologies, ελληνική εταιρεία που είναι εισηγμένη στον Nasdaq και αναπτύσσει προηγμένες λύσεις παραγωγής και αποθήκευσης υδρογόνου, παρουσίασε ένα μεγαλεπήβολο επενδυτικό σχέδιο ύψους 780 εκατ. ευρώ σε βάθος χρόνου (project Green HiPo), για την κατασκευή εργοστασίου παραγωγής υδρογόνου στην Κοζάνη.
Η επένδυση έχει χρονοδιάγραμμα υλοποίησης την εξαετία και σύμφωνα με το επενδυτικό σχέδιο που υποβλήθηκε στις Βρυξέλλες, έως την ολοκλήρωσή της αναμένεται να δημιουργηθούν 650 θέσεις εργασίας.
Κυψέλες καυσίμου για την παραγωγή ενέργειας
Το έργο GreenHiPo περιλαμβάνει την ανάπτυξη, το σχεδιασμό και την κατασκευή κυψελών καυσίμου HT–PEMκαι ηλεκτρολυτών τελευταίας τεχνολογίας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και πράσινου υδρογόνου, αντίστοιχα.
Το σχέδιο περιλαμβάνει την ανάπτυξη βιομηχανικών εγκαταστάσεων, έρευναςκαιανάπτυξηςστηνΕλλάδα για τον σχεδιασμό και την δημιουργία καινοτόμων συστημάτων κυψελών καυσίμου συνολικής παραγόμενης ηλεκτρικής ισχύος 400 MW και αντίστοιχης θερμικής ισχύος, καθώς και μονάδες ηλεκτρόλυσης συνολικής ισχύος 4.65 GW, σε γραμμές παραγωγής της εταιρείας που θα ανεγερθούν στην Δυτική Μακεδονία.
Ηεπιδότηση των 24 εκατ. ευρώ
Τον Φεβρουάριο του 2024, είχε σταλεί επίσημη πρόσκληση από το Yπουργείο Οικονομικών στην εταιρεία για να καταθέσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά που αφορούν το εργοστάσιο παραγωγής πράσινου υδρογόνου στην Κοζάνη, με το project να φαίνεται πως ξεκολλά έπειτα από 2 χρόνια. Την πρόσκληση έλαβε η Advanced Energy Technologies, 100% θυγατρική της Advent Technologies.
Μετά την υποβολή από την Advent των απαιτούμενων εγγράφων, το υπουργείο Οικονομικών αναμενόταν να προχωρήσει στην εκταμίευση πακέτου κρατικών ενισχύσεων ύψους 24 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (ΤΔΜ) της Ελλάδας για την υλοποίηση του έργου Green HiPo.
Η Advent επιδιώκει επίσης να εξασφαλίσει πρόσθετη χρηματοδότηση για τη συμπλήρωση του συνόλου των 60 εκατομμυρίων ευρώ που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του έργου IPCEI.
Η Δυτική Μακεδονία«διψά» για μία επένδυση που αναμφίβολα θα απογειώσει τις προοπτικές της περιοχής σε μία περίοδο που η απολιγνιτοποίηση αλλάζει τα δεδομένα, καθιστώντας αναπόφευκτη την στροφή σε πράσινες και βιώσιμες λύσεις για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της χώρας.
Το ΕΣΕΚ προσγειώνει τις προσδοκίες για το υδρογόνο
Πάντως, στο αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) που έχει σταλεί στις Βρυξέλλες, πέφτει ο πήχης για το υδρογόνο. Οι στόχοι ανάπτυξης υδρογόνου (προβλέπεται διείσδυση σε βαριές οδικές μεταφορές και βιομηχανία μετά το 2040) περιορίζονται, καθώς θεωρείται ακόμα ακριβή τεχνολογία στην οποία η Ελλάδα δεν έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στον συγκεκριμένο τομέα.
Έτσι το 2030 η ισχύς των μονάδων ηλεκτρόλυσης περιορίζονται από τα 300 MW που προβλέπονταν στο προηγούμενο draft σε 187 MW, με «κόφτη» στις αντίστοιχες επενδύσεις, οι οποίες αυξάνονται σημαντικά από το 2040 και έπειτα.
Το υδρογόνο παράγεται και χρησιμοποιείται εδώ και πάνω από έναν αιώνα, κυρίως για την παραγωγή λιπασμάτων και πλαστικών και για τη διύλιση του πετρελαίου. Έχει παραχθεί ως επί το πλείστον με τη χρήση ορυκτών καυσίμων, ιδίως φυσικού αερίου. Όταν, όμως, η παραγωγή τροφοδοτείται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το υδρογόνο που προκύπτει είναι πράσινο υδρογόνο.
Η παγκόσμια αγορά πράσινου υδρογόνου αναμένεται να φτάσει τα 410 δισ. δολάρια μέχρι το 2030, σύμφωνα με αναλυτές, γεγονός που θα υπερδιπλασιάσει το σημερινό μέγεθος της αγοράς. Ωστόσο, οι αμφισβητίες του λένε ότι το καύσιμο δεν είναι πάντα βιώσιμο και ότι το πόσο πράσινο είναι καθορίζεται από την πηγή ενέργειας που χρησιμοποιείται για την παραγωγή του.