Επιστολή προς τη ΡΑΕ απέστειλε η ΕΛΕΤΑΕΝ στην οποία αποτυπώνει τις θέσεις της για τις τροποποιήσεις του Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΚΣΗΕ) και του Κώδικα Διαχείρισης Συστήματος (ΚΔΣ), προκειμένου για την εφαρμογή των προβλέψεων του Ν.4414/2016 σχετικά με τη συμμετοχή των νέων σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Στην επιστολή της η ΕΛΕΤΑΕΝ αναφέρει τα ακόλουθα:
«Θεωρούμε εξαιρετικά σημαντική και χρήσιμη την εργασία που έχει ήδη εκπονηθεί από τον ΛΑΓΗΕ και τον ΑΔΜΗΕ και προσδοκούμε στη συνεργασία με τη ΡΑΕ και τους φορείς αυτούς.
Πριν από τις επιμέρους αναλυτικές μας παρατηρήσεις, επιθυμούμε να αναδείξουμε μερικά κρίσιμα ζητήματα που θα πρέπει να αντιμετωπισθούν στους προτεινόμενους κώδικες:
1ον. Δεν πρέπει να θιγεί η προτεραιότητα κατά την κατανομή του φορτίου των νέων σταθμών Α.Π.Ε. είτε αυτοί συμμετέχουν απευθείας στην αγορά είτε μέσω Φο.Σ.Ε, είτε υπογράφουν ΣΕΔΠ είτε ΣΕΣΤ. Όπως γνωρίζετε είναι υπό διαμόρφωση σχετική Ευρωπαϊκή νομοθεσία, η οποία όμως δεν έχει οριστικοποιηθεί ειδικά ως προς το χρόνο εφαρμογής της και τις εγκαταστάσεις που θα καταλαμβάνει. Δεν υφίσταται λοιπόν λόγος, το Ελληνικό ρυθμιστικό πλαίσιο να προτρέξει λαμβανομένου ειδικώς υπόψη του τεράστιου όγκου δουλειάς και προετοιμασίας που πρέπει να γίνει πριν λειτουργήσουν αποτελεσματικά όλες οι προϋποθέσεις για την δίκαιη συμμετοχή των νέων Α.Π.Ε. στην αγορά.
2ον. Πρέπει να υπάρξει δίκαιη αντιμετώπιση και προστασία των νέων Α.Π.Ε. (κυρίως ως προς τις αποκλίσεις τους αλλά όχι μόνο) για το διάστημα έως την πλήρη και αποτελεσματική λειτουργία της νέας αγοράς ηλεκτρισμού π.χ. για όσο χρόνο δεν υπάρχουν πολλοί Φο.Σ.Ε. ή δεν πληρείται η προϋπόθεση των Κατευθυντήριων Γραμμών για επαρκή ρευστότητα στην ενδοημερησία αγορά. Είναι σαφές ότι χωρίς τέτοια εργαλεία δεν υφίστανται οι προϋποθέσεις για να ανταποκριθούν με δίκαιο και ανταγωνιστικό τρόπο οι νέες Α.Π.Ε. στις υποχρεώσεις τους και επομένως δεν πρέπει να ποινολογούνται για αυτό.
Με άλλα λόγια, δεν πρέπει οι νέες Α.Π.Ε. να τιμωρηθούν για τις χρόνιες καθυστερήσεις της χώρας στην ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης και σύγχρονης αγοράς ηλεκτρισμού. Ενδεικτικά, δεν πρέπει οι διάφορες μειώσεις της αμοιβής τους για τις αποκλίσεις να ξεπερνούν το σύνολο της προβλεπόμενης Σταθερής Προσαύξησης.
3ον. Δεν πρέπει να υπάρξουν πρόσθετες κρυφές επιβαρύνσεις.
Ενδεικτικά, δεν μπορεί να είναι αποδεκτή η αναδρομική επιβάρυνση ακόμα και των υφιστάμενων σταθμών Α.Π.Ε. με τις απώλειες του Συστήματος, κάτι που ισχύει και για τις νέες Α.Π.Ε. Πέραν των άλλων, μια τέτοια διευθέτηση θα επιβαρύνει τον ΕΛΑΠΕ.
Περαιτέρω, δεν είναι εύλογη η επιβάρυνση όλων των Α.Π.Ε. για τις υπηρεσίες του Φο.Σ.Ε.Τε.Κ, ασχέτως εάν κάνουν χρήση αυτών των υπηρεσιών ή όχι.
Υπενθυμίζεται ότι το τελευταίο διάστημα οι Α.Π.Ε. αντιμετωπίζουν ένα μικρό κύμα νέων κρυφών επιβαρύνσεων οι οποίες παρεισφρέουν στα διάφορα κείμενα χωρίς σαφή κριτήρια για τον προσδιορισμό του ύψους τους. Έτσι μετά τα, αγνώστου ύψους τέλη για το Χρηματιστήριο και τον ΔΑΠΕΕΠ, εμφανίζονται στους εν θέματι Κώδικες οι ανωτέρω επιβαρύνσεις.
4ον. Αποτελεί θέμα αρχής, το κράτος και οι δημόσιοι κατ’ ουσίαν φορείς να μην μένουν στο απυρόβλητο όταν δεν εκπληρώνουν εγκαίρως και αποτελεσματικά τις υποχρεώσεις τους προς τους πολίτες. Η αρχή αυτή θίγεται με τη σύγχυση και διάχυση ευθύνης που συνεπάγονται οι διατάξεις των παρ. 9, 10 και 11 του αρ. 72 του προτεινόμενου ΚΣΗΕ όπως εξηγείται στη συνέχεια.
5ον. Έχουμε την αίσθηση ότι, όπως εξηγείται ακολούθως, σε ορισμένες προτάσεις του προτεινόμενου ΚΔΣ, που αφορούν κυρίως τον Μεταβατικό Μηχανισμό Βέλτιστης Ακρίβειας Πρόβλεψης, έχει εισαχθεί πολυπλοκότητα χωρίς να απαιτείται, η οποία μάλιστα -μερικές φορές- αντιβαίνει στη προσέγγιση της Υ.Α. 187480/7.12.2016.
6ον. Στα πλαίσια δημιουργίας χαρτοφυλακίων σταθμών Α.Π.Ε. από τους Φο.Σ.Ε., θεωρούμε εύλογο να επιτρέπεται η δημιουργία χαρτοφυλακίων περισσοτέρων της μιας τεχνολογιών (π.χ. αιολικά με φωτοβολταϊκά και, γενικότερα, συνδυασμοί των τεχνολογιών Α.Π.Ε.), όπως ισχύει σε όλες τις Ευρωπαϊκές αγορές. Η δυνατότητα αυτή δεν θα πρέπει να αποκλείεται (ΚΣΗΕ, αρ. 23, παρ. 8 και ΚΔΣ, αρ. 15Α) διότι, συν τοις άλλοις, θα βελτιστοποιήσει τη λειτουργία και θα μειώσει το κόστος των Φο.Σ.Ε.
7ον. Τέλος, πέραν των ανωτέρω, προτείνουμε να προστεθούν κατάλληλες ρυθμίσεις ώστε όλες οι πληροφορίες της αγοράς που διευκολύνουν τη συμμετοχή των παραγωγών Α.Π.Ε. και των Φο.Σ.Ε. σε αυτήν θα πρέπει να είναι προσβάσιμες σε ωριαίο επίπεδο ώστε να μην υπάρχουν κολλήματα και περιορισμοί του ανταγωνισμού».
Παρατηρήσεις επί του σχεδίου Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας
Σελ. 15, αρ. 3, παρ. 10
Από τον χρόνο έναρξης εκπροσώπησης, ο Φο.Σ.Ε.Τε.Κ δρα ως εκπρόσωπος των Μονάδων ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ Υ.Σ-ΗΕΠ και για μέγιστο χρονικό διάστημα τριών (3) μηνών από την καταγγελία.
Σχόλιο: Ο καθορισμός της 3μηνης προθεσμίας γίνεται για πρώτη φορά με τη συγκεκριμένη διάταξη. Όμως λίγο παρακάτω, στο αρ. 13Α, παρ. 9 θεωρείται ότι η προθεσμία θα οριστεί με ΥΑ. Αυτό φαίνεται αντιφατικό. Περαιτέρω, όπως εξηγείται στη συνέχεια, η τρίμηνη προθεσμία δεν είναι επαρκής.
Σελ. 24, αρ. 13Α, παρ. 9
Οι κάτοχοι Μονάδων ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ Υ.Σ-ΗΕΠ δύνανται να συμμετέχουν στο Σύστημα Συναλλαγών ΗΕΠ μέσω του Φορέα Σωρευτικής Εκπροσώπησης Τελευταίου Καταφυγίου (Φο.Σ.Ε.Τε.Κ) και για μέγιστο χρονικό διάστημα το οποίο καθορίζεται με Υπουργική Απόφαση κατά τις διατάξεις της παραγράφου 5 του Άρ-θρου 5 του ν.4414/2016.
Σχόλιο: Όπως αναφέρθηκε η διάταξη αυτή είναι αντιφατική με την παρ. 10 του αρ. 10.
Γενικότερα όμως πρέπει να σημειωθεί ότι το πλαίσιο για τους όρους και τις προϋποθέσεις εκπροσώπησης ενός παραγωγού από τον Φο.Σ.Ε.Τε.Κ είναι ακόμα άγνωστo, γεγονός που δεν αφήνει πολλά περιθώρια για παρατηρήσεις. Ειδικότερα, στο σχέδιο του ΚΔΣ ορίζεται ότι Φο.Σ.Ε.Τε.Κ είναι ο ΑΔΜΗΕ. Περαιτέρω στο αρ. 175Δ του ΚΔΣ αναφέρεται ότι θα υπάρχει ως αμοιβή ένα ποσοστό παρακράτησης εσόδων που θα καθορίζεται για κάθε ημερολογιακό έτος με σχετική απόφαση του ΑΔΜΗΕ, η οποία εγκρίνεται από τη ΡΑΕ. Δεν υφίστανται όμως κριτήρια για τον καθορισμό αυτού του ποσοστού ή γενικά της αμοιβής του Φο.Σ.Ε.Τε.Κ.
Περαιτέρω το διάστημα των 3 μηνών δεν μπορεί να αξιολογηθεί ως επαρκές η όχι. Αυτό εξαρτάται από τη δομή της αγοράς και κυρίως από την ύπαρξη άλλων Φο.Σ.Ε. και την επάρκεια του μεταξύ τους ανταγωνισμού. Είναι προφανές ότι αν δεν υπάρχει ικανό πλήθος Φο.Σ.Ε. τότε πιθανόν το διάστημα των 3 μηνών να είναι πολύ μικρό.
Για να αντιμετωπιστούν τέτοια προβλήματα θα πρέπει:
→ το διάστημα των τριών μηνών να επεκταθεί έως τη στιγμή που θα υπάρξει επαρκής ανταγωνισμός μεταξύ ικανού πλήθους Φο.Σ.Ε.,
→ να ενσωματωθεί και στον ΚΣΗΕ (ή και στον ΚΔΣ) με σαφήνεια η πρόβλεψη ότι η μέγιστη ποινή που μπορεί να επιβληθεί σε έναν παραγωγό Α.Π.Ε. λόγω αστοχίας της πρόβλεψής του δεν μπορεί να ξεπερνά τη Σταθερή Προσαύξηση που έχει καθοριστεί για τα έργα Α.Π.Ε. με Σύμβαση Λειτουργικής Ενίσχυσης,
→ αναλόγως να καθορισθεί ότι η μέγιστη αμοιβή που μπορεί να επιβάλει ο Φο.Σ.Ε.Τε.Κ. δεν μπορεί να ξεπερνά την ως άνω Σταθερή Προσαύξηση.
Φυσικά η προστασία αυτή αφορά το διάστημα έως την αποτελεσματική λειτουργία της νέας αγοράς ηλεκτρισμού και για όσο χρόνο δεν υπάρχουν πολλοί Φο.Σ.Ε. ή δεν πληρείται η προϋπόθεση των ΚΓ για επαρκή ρευστότητα στην ενδοημερησία αγορά. Γενικότερα πρέπει να προδιαγραφούν κριτήρια που θα εξασφαλίζουν την αποτελεσματικότητα του Φο.Σ.Ε.Τε.Κ.
Σελ. 25, αρ. 13Α, παρ. 15
Εάν μετά το πέρας της Λήξης της Δήλωσης Φο.Σ.Ε.Τε.Κ ο κάτοχος Μονάδων ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ Υ.Σ-ΗΕΠ δεν έχει εγγραφεί στο Μητρώο Συμμετεχόντων ή δεν έχει υποβάλει εγκαίρως Δήλωση Φο.Σ.Ε στο Λειτουργό της Αγοράς και στο Διαχειριστή Συστήματος ο Λειτουργός της Αγοράς δεν πιστώνει στον κάτοχο κατά τις διαδικασίες Εκκαθάρισης και Διακανονισμού Συναλλαγών τα προβλεπόμενα κατά τα Άρθρα 72 και 85 του παρόντος Κώδικα ποσά.
Σχόλιο: Η διάταξη αυτή δεν είναι δίκαιη στο βαθμό που συνεπάγεται οικονομικές επιπτώσεις για τον παραγωγό Α.Π.Ε. λόγω παραβίασης υποχρεώσεων στις οποίες δεν μπορεί αντικειμενικά να συμμορφωθεί. Συγκεκριμένα, εφόσον δεν υφίσταται ικανό πλήθος Φο.Σ.Ε. στην αγορά είναι προφανές ότι η μοναδική επιλογή που απομένει στον παραγωγό είναι η απευθείας συμμετοχή του στην αγορά. Επομένως, και για τη διάταξη αυτή ισχύει το σχόλιο περί ανάγκης προστασίας των παραγωγών Α.Π.Ε., που πρέπει να υπάρχει με βάση τα σχόλια που αναφέρθηκαν για την παρ. 9 του αρ. 13Α ανωτέρω.
Σελ. 37, αρ. 23, παρ. 8
Θα πρέπει να επιτρέπεται η δημιουργία χαρτοφυλακίων περισσοτέρων της μιας τεχνολογιών (π.χ. αιολικά με φωτοβολταϊκά και, γενικότερα, συνδυασμοί των τεχνολογιών Α.Π.Ε.), όπως ισχύει σε όλες τις Ευρωπαϊκές αγορές. Η δυνατότητα αυτή δεν θα πρέπει να αποκλείεται διότι, συν τοις άλλοις, θα βελτιστοποιήσει τη λειτουργία και θα μειώσει το κόστος των Φο.Σ.Ε.
Σελ. 39, αρ. 27Α, παρ. 2
Η τιμή ενέργειας κάθε βαθμίδας της Σωρευτικής Προσφοράς Έγχυσης που υποβάλλεται κατά τις διατάξεις του παρόντος Άρθρου ισούται με μηδέν (0). Με απόφαση της ΡΑΕ κατόπιν σχετικής εισήγησης του Λειτουργού της Αγοράς δύναται να καθορίζεται κατά τις διατάξεις του Άρθρου 71 Διοικητικά Οριζόμενη Μέγιστη Τιμή Προσφοράς Ενέργειας διαφορετική του μηδενός.
Σχόλιο: Θα πρέπει να καθορισθεί με σαφήνεια ότι, όταν οι σταθμοί Α.Π.Ε. υποβάλουν μηδενικές ή μη τιμολογούμενες προσφορές, εντάσσονται κατά προτεραιότητα και ότι η ανωτέρω διάταξη της παρ. 2 του αρ. 27Α δεν θίγει την προτεραιότητα αυτών των σταθμών Α.Π.Ε. έναντι άλλων φορέων που εγχέουν ενέργεια με μηδενικές προσφορές. Υπενθυμίζεται ότι δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή θεσμικό κείμενο εν ισχύ που να ανατρέπει αυτή την αρχή.
Τέλος, δεν είναι σαφές από πού προκύπτει η υποχρέωση για μηδενικές προσφορές ή εάν αυτή είναι μια επιλογή του προτεινόμενου ΚΣΗΕ. Αντιθέτως θεωρούμε ότι για τους σταθμούς Α.Π.Ε. & ΣΗΘΥΑ ελεγχόμενης παραγωγής, δεν πρέπει να υπάρχει ανώτατο όριο τιμής προσφοράς πέραν του γενικού άνω ορίου προσφορών (σήμερα 300 €/MWh).
Σελ. 43, αρ. 29Α, Προσφορές Φο.Σ.Ε.Τε.Κ, παρ. 3
Στις Προσφορές Έγχυσης του παρόντος Άρθρου δεν προσδιορίζεται τιμή ενέργειας.
Σχόλιο-Ερώτηση: Κατά την κατανόησή μας η συγκεκριμένη ρύθμιση συνεπάγεται την προτεραιότητα της ενέργειας που εγχέει ο Φο.Σ.Ε.Τε.Κ. Η ίδια ακριβώς προτεραιότητα θα πρέπει να υπάρχει για όλη την ενέργεια από Α.Π.Ε. (βλ. σχόλιο στο αρ. 27Α ανωτέρω).
Άρθρο 48
Πίνακας Συντελεστών Απωλειών Εγχύσεως
-
Ο Πίνακας Συντελεστών Απωλειών Εγχύσεως καθορίζει την αριθμητική τιμή του Συντελεστή Απωλειών Εγχύσεως Ηλεκτρικής Ενέργειας που αντιστοιχεί σε κάθε Μετρητή Παραγωγής Μονάδας και κάθε Μονάδας ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ που εγχέει στο Σύστημα, και σε κάθε Μετρητή Διασύνδεσης για Εισαγωγή.
-
Ο Συντελεστής Απωλειών Εγχύσεως Ηλεκτρικής Ενέργειας αντιστοιχεί στο τμήμα των απωλειών του Συστήματος, το οποίο και επιμερίζεται στην έγχυση από Μονάδες Παραγωγής, Μονάδες ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ και Εισαγωγές