Σύμφωνα με έναν από τους στόχους αειφορίας των Ηνωμένων Εθνών (SDGs), τα απόβλητα τροφίμων θα πρέπει να μειωθούν κατά 50%, μέχρι το 2030. Κάθε χρόνο σε ολόκληρο τον πλανήτη απορρίπτονται περίπου 1,8 δισεκατομμύρια τόνοι φαγητού, που κατά την έννοια της κυκλικής οικονομίας δεν θα πρέπει να θεωρούνται εφεξής απόβλητα, αλλά δευτερογενή υλικά ή πρώτες ύλες ή βιομάζα με υψηλό feed-in tariff.
Ο φιλόδοξος στόχος των Ηνωμένων Εθνών θα επιτευχθεί εν μέρει με μείωση της αλόγιστης κατανάλωσης, σπατάλης, αλλά κυρίως χάρη στην ανακύκλωση και ανάκτηση ενέργειας από το συγκεκριμένο ρεύμα αποβλήτων, που στη χώρα μας είναι γνωστό, σε κάποιο βαθμό, από τον «καφέ κάδο».
Τα απόβλητα τροφίμων, αποφάγια και ληγμένα των super markets, είναι μέρος των βιο-αποβλήτων στα οποία συμπεριλαμβάνονται τα βιοαποδομήσιμα, όπως πράσινα, γεωργικά, κτηνοτροφικά και χαρτί.
Τα απόβλητα τροφίμων πρέπει να γίνονται αντικείμενο διαλογής – συλλογής στην πηγή, εκεί δηλαδή όπου παράγονται. Στις κουζίνες των εστιατορίων και ξενοδοχείων, στα νοσοκομεία και στα νοικοκυριά.
Πρέπει να συλλέγονται χωριστά ώστε να διαφυλάσσεται η ποιότητά τους είτε μέσω καφέ κάδων στα νοικοκυριά είτε μέσω press containers στα ξενοδοχεία, είτε μέσω ειδικών κάδων στα super markets κ.λπ.
Από τα απόβλητα τροφίμων μπορεί να παραχθεί βιο-πλαστικό αλλά και βιοαέριο, με αναερόβια χώνεψη, όπως και βιοκαύσιμα, καθώς και εξαιρετικής ποιότητας κομπόστ.
Η βιομάζα τους θεωρείται πράσινη ενέργεια που έχει υψηλότερη τιμή “feed in tariff” και συμπληρώνει τις άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), όπως την ηλιακή, φωτοβολταϊκά και θερμική, την αιολική ενέργεια, τα υδροηλεκτρικά και την ενέργεια από τα κύματα της θάλασσας.
Τα απόβλητα τροφίμων μπορεί επίσης να αποτελέσουν και αντικείμενο συνδιαχείρισης με τα πράσινα, τα γεωργικά και κτηνοτροφικά αλλά και τη λυματολάσπη σε μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης, που μπορεί να παραγάγουν βιοαέριο, αέριο σύνθεσης και κομπόστ ανάλογα με τη μέθοδο διαχείρισής τους.
Ειδικό ρεύμα αποτελούν τα τηγανέλαια από τα οποία μπορεί να παραχθεί καλής ποιότητας βιοκαύσιμο, βιοντίζελ.
Τέλος, το βιοαποδομήσιμο κλάσμα μπορεί να αποτελέσει μέρος του μείγματος για παραγωγή RDF ή SRF (με βιοξήρανση) που θεωρείται δευτερογενές καύσιμο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στα τσιμεντάδικα ή σε μονάδες παραγωγής ενέργειας, σύμφωνα και με την ανακοίνωση της Επιτροπής για την ενεργειακή αξιοποίηση αποβλήτων.
Ένα τέτοιο καύσιμο μπορεί να παραχθεί από τα εργοστάσια μηχανικής και βιολογικής διαλογής (ΜΒΤ) που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί όμως παρωχημένα και δεν θα τα χρηματοδοτεί στην επόμενη προγραμματική περίοδο.
Απαιτείται επικαιροποίηση της γνώσης και πολιτική αποφασιστικότητα για τη συστηματική και συνεπή εφαρμογή τέτοιων μεθόδων που ευνοούν και την κυκλική οικονομία.
* Άρθρο του Δημήτρη Καλογερόπουλου, τ. γενικού γραμματέα Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του υπουργείου Εσωτερικών