" Σε υπερόπλο αναδεικνύεται για την Ελλάδα ο αγωγός μεταφοράς φυσικού αερίου TAP (Διαδριατικός Αγωγός). Η χώρα με την ολοκλήρωση της επένδυσης του €1,5 δισ., ίσως και δύο μήνες πριν από το τέλος του 2018, μπαίνει με μεγάλες αξιώσεις στην ενεργειακή σκακιέρα της Νοτιοανατ. Μεσογείου, διεκδικώντας τη διέλευση και άλλων εναλλακτικών οδών διαμετακόμισης πολύτιμων ενεργειακών πόρων για την ΕΕ.
«Το έργο του TAP ανοίγει τον δρόμο και για άλλους αγωγούς» σημειώνει χαρακτηριστικά στο «Βήμα» η διευθύντρια για το ελληνικό τμήμα του αγωγού Κατερίνα Παπαλεξανδρή, σημειώνοντας με τον τρόπο αυτόν την αναβάθμιση του ρόλου της Ελλάδας μετά το πέρας των κατασκευαστικών εργασιών, αλλά και τη σημασία που έχει ο ΤΑP για την προμήθεια με φυσικό αέριο και άλλων χωρών της Βαλκανικής.
Το μεγάλο έργο των 550 χιλιομέτρων – για το οποίο χρησιμοποιήθηκαν 32.000 σωληναγωγοί επί ελληνικού εδάφους από 3.500 εργαζομένους, ενώ έχουν απομείνει μόλις τρία χιλιόμετρα για να περάσει στην Αλβανία – προσφέρεται για τον εφοδιασμό της Βουλγαρίας μέσω του αγωγού IGB, που θα ξεκινήσει να κατασκευάζεται στο δεύτερο εξάμηνο του έτους, αλλά και για το φιλόδοξο επενδυτικό σχέδιο της προμήθειας των κρατών της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, Κροατίας και του Μαυροβουνίου.
Ο τελευταίος αγωγός IAP (Ιονίου – Αδριατικής) που θα κουμπώσει… στο αλβανικό τμήμα προβλέπεται σε μνημόνιο συνεργασίας που έχει υπογράψει η κρατική εταιρεία του Αζερμπαϊτζάν Socar με τις προαναφερόμενες χώρες.
Πέραν, όμως, αυτών των έργων που θα μεταφέρουν ποσότητες φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της Κασπίας, δίνοντας σε χώρες για πρώτη φορά φυσικό αέριο, αλλά και εναλλακτικές λύσεις έναντι της κυρίαρχης ρωσικής Gazprom, η συνέπεια στην εκτέλεση του έργου του TAP οδηγεί και στην ενίσχυση των επιχειρημάτων της Ελλάδας για τη διεκδίκηση και άλλων διαδρόμων.
Νόμιμες διαδικασίες
«Το έργο θα ολοκληρωθεί εντός των συμφωνηθέντων χρονικών πλαισίων. Τον Νοέμβριο με Δεκέμβριο θα έχουν ολοκληρωθεί οι κατασκευαστικές εργασίες, ώστε το 2019 να γίνουν οι δοκιμές στη διέλευση φυσικού αερίου και το 2020 να περάσουν κανονικά οι συμφωνηθείσες ποσότητες» σημειώνει στο «Βήμα» η κυρία Παπαλεξανδρή. Μέτοχοι του TAP είναι οι BP, Socar, Snam, Fluxys, Enagas και Axpo.
Ακόμη και τα προβλήματα που ανέκυψαν με τις αντιδράσεις στην όδευση του TAP από την περιοχή Τενάγη Φιλίππων της Καβάλας επιδιώκονται να λυθούν μέσα από τις μόνιμες διαδικασίες του διαλόγου της κοινοπραξίας: «Συζητούμε διαρκώς και επιδιώκουμε εμπράκτως να καθησυχάσουμε τις ανησυχίες» λέει η διευθύντρια του TAP Ελλάδος. Η ίδια, όμως, υποστηρίζει ότι «τηρούνται όλες οι νόμιμες διαδικασίες και πρόσφατα πήραμε την απόφαση να αλλάξει η διαδρομή». Και συμπληρώνει: «Το έργο θα τελειώσει και επείγει να κατασκευαστεί και σε αυτό το τμήμα».
Ρόλος διαμετακομιστή
Η Ελλάδα, μετά την πρόσφατη ανακάλυψη των κοιτασμάτων στο Ισραήλ και στην Κύπρο, φιλοδοξεί να παίξει ρόλο διαμετακομιστή των ποσοτήτων προς την ΕΕ.
Έτσι, ανάμεσα στα έργα αυτά είναι ο EastMed, ένας αγωγός που ξεκίνησε να προωθεί η ΔΕΠΑ βρίσκοντας στη συνέχεια σύμμαχο την ιταλική Edison. Ο EastMed, μήκους 1.872 χλμ., κοστίζει 5,2 δισ. ευρώ και θα μεταφέρει ποσότητες 10 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου από το Ισραήλ και την Κύπρο προς την Ιταλία μέσω της Ελλάδας. Η κατασκευή του αναμένεται να ξεκινήσει το 2022.
Τόσο ο EastMed όσο και ο TAP στηρίζονται από τις Βρυξέλλες αλλά και τις ΗΠΑ στο πλαίσιο της στρατηγικής που αναπτύσσεται για τις εναλλακτικές οδεύσεις και ενεργειακές πηγές της ΕΕ. Με πιο απλά λόγια, ο στόχος είναι το «ψαλίδισμα» της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο που δεσπόζει στην ενιαία αγορά.
Έτερο έργο που διεκδικεί με διακριτικότητα η Ελλάδα είναι αυτό του Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού (SEEC). Σχεδιάζεται για τη μεταφορά ρωσικού φυσικού αερίου. Ξεκινά από τον Εβρο και καταλήγει στην Ιταλία (980 χλμ.) και υλοποιείται από τη ΔΕΠΑ και την Edison. Θα είναι συνέχεια του Turk Stream 2. Θα έχει ετήσια δυναμικότητα 10 δισ. κ.μ. Σχετικό μνημόνιο συνεργασίας για τον αγωγό που θα μεταφέρει ποσότητες ρωσικού αερίου στην Ιταλία έχουν υπογράψει οι δύο προαναφερόμενες εταιρείες με την Gazprom.
Σε ό,τι αφορά τον TAP, οι πρώτες ποσότητες των 10 δισ. κ.μ., σύμφωνα με την κυρία Παπαλεξανδρή, είναι συμβολαιοποιημένες. Από κει και πέρα η δυναμικότητα του αγωγού μπορεί να διπλασιαστεί. Οι επιπλέον είναι δυνατόν να προέλθουν και από άλλες πηγές, «αρκεί να τηρούνται οι θεσμικοί κανόνες της ΕΕ», όπως συμπληρώνει στο «Βήμα».
Ο Νότιος Διάδρομος Φυσικού Αερίου είναι ένα από τα πιο σύνθετα συστήματα αγωγών φυσικού αερίου που κατασκευάστηκαν ποτέ. Με μήκος που υπερβαίνει τα 4.000 χλμ., θα διέρχεται από επτά χώρες και στην κατασκευή του θα συμμετάσχουν περισσότερες από δώδεκα κορυφαίες εταιρείες ενέργειας.
Αποτελείται δε από μεγάλο αριθμό επιμέρους ενεργειακών έργων συνολικής επένδυσης 40 δισ. δολαρίων ΗΠΑ περίπου, ήτοι:
→ Δεύτερη φάση ανάπτυξης του κοιτάσματος «Σαχ Ντενίζ ΙΙ», γεωτρήσεις και υπεράκτιες εγκαταστάσεις άντλησης αερίου στην Κασπία Θάλασσα.
→ Επέκταση των εγκαταστάσεων επεξεργασίας φυσικού αερίου στον τερματικό σταθμό του Σανγκαχάλ στις ακτές της Κασπίας στο Αζερμπαϊτζάν.
→ Τρία έργα κατασκευής αγωγών:
1) Αγωγός Νότιου Καυκάσου (SCPX) – Αζερμπαϊτζάν, Γεωργία.
2) Αγωγός Φυσικού Αερίου Ανατολίας (Trans Anatolian Pipeline – TANAP) – Τουρκία.
3) Αδριατικός Αγωγός (TAP) – Ελλάδα, Αλβανία, Ιταλία.
→ Επέκταση του ιταλικού δικτύου μεταφοράς φυσικού αερίου.
→ Δυνατότητες περαιτέρω σύνδεσης με δίκτυα φυσικού αερίου της Νοτιοανατολικής, Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης.
Γράφει ο Χρήστος Κολώνας – Πηγή: www.tovima.gr
