Η Ελληνική Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ), χορήγησε στην εταιρεία TAP AG, με την απόφαση Υπ’ αριθ. 752/2020, άδεια για Ανεξάρτητο Σύστημα Φυσικού Αερίου (ΑΣΦΑ). Η απόφαση, που υπεγράφη στις 15 Απριλίου 2020, από τον Πρόεδρο της ΡΑΕ, κ. Νικόλαο Μπουλαξή, αφορά το τμήμα του Διαδριατικού Αγωγού Trans Adriatic Pipeline (TAP) που διέρχεται από την Ελλάδα, ενώ η διάρκεια ισχύος της άδειας ορίζεται στα 50 έτη από την έναρξη εμπορικής λειτουργίας του αγωγού.
Σύμφωνα με το κείμενο της απόφασης, ο αγωγός Trans Adriatic Pipeline (TAP) είναι ένα σύστημα αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου, συνολικού μήκους 879 χιλιομέτρων, από τις περιοχές κοιτασμάτων της Κασπίας (κοίτασμα Shah DenizII, Αζερμπαϊτζάν) προς τη νοτιοανατολική και δυτική Ευρώπη. Ο αγωγός θα μεταφέρει φυσικό αέριο στη Νότια Ιταλία (περιοχή Puglia) μέσω Ελλάδας και Αλβανίας, διασχίζοντας την Αδριατική θάλασσα.
Το τμήμα του αγωγού που διέρχεται από την Ελλάδα και για το οποίο χορηγείται η Άδεια Διαχείρισης ΑΣΦΑ ξεκινάει από την περιοχή των Κήπων κοντά στα ελληνοτουρκικά σύνορα, θα διασχίζει τους νομούς Έβρου, Ροδόπης, Ξάνθης, Καβάλας, Σερρών, Θεσσαλονίκης, Πέλλας, Ημαθίας, Κοζάνης και Καστοριάς και θα καταλήγει στα σύνορα της Ελλάδας με την Αλβανία, νοτιοδυτικά της Ιεροπηγής.
Επί ελληνικού εδάφους προβλέπεται ένα σημείο διασύνδεσης με τον αγωγό Interconnector Greece–Bulgaria (IGB) στην περιοχή της Κομοτηνής και ένα σημείο διασύνδεσης αυτού με το Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ), στην περιοχή της Νέας Μεσημβρίας.
Προβλέπονται, επίσης, τρία σημεία σύνδεσης με το ΕΣΦΑ σε περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας. Ο αγωγός θα έχει μήκος 543 χλμ. ονομαστικής διαμέτρου 48’’, πίεσης σχεδιασμού 95 barg και θα είναι υπόγειος σε όλο το μήκος του.
Ο αγωγός θα αποτελείται από τμήματα συγκολλημένων χαλυβδοσωλήνων, το μήκος των οποίων θα κυμαίνεται μεταξύ 8 και 18m.
Γεωγραφική θέση του ΑΣΦΑ
Η όδευση του αγωγού εντός της Ελλάδας έχει μήκος περίπου 543 χιλιόμετρα, θα ξεκινά από τα Ελληνοτουρκικά σύνορα, κοντά στους Κήπους, και εκτεινόμενη με δυτική κατεύθυνση θα καταλήγει στα Ελληνοαλβανικά σύνορα, νοτιοδυτικά της Ιεροπηγής.
Ειδικότερα, το ελληνικό τμήμα του αγωγού αποτελείται από δύο τμήματα:
(α) Το ανατολικό τμήμα, μήκους περίπου 360 χλμ, που θα ξεκινά από τα Ελληνοτουρκικά σύνορα και με δυτική κατεύθυνση θα εκτείνεται έως τη Νέα Μεσημβρία. Στο τμήμα αυτό και για μια απόσταση περίπου 300 χλμ ο αγωγός βαίνει παράλληλα με τον αγωγό του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ).
(β) Το δυτικό τμήμα μήκους περίπου 180 χλμ, που θα ξεκινά από τη Νέα Μεσημβρία και με δυτική κατεύθυνση θα εκτείνεται έως τα Ελληνοαλβανικά σύνορα, κοντά στην Ιεροπηγή.
Οι λοιπές υποδομές του αγωγού στην Ελλάδα περιλαμβάνουν περί τα 22 βαλβιδοστάσια κατά μήκος της όδευσης και έναν ή δύο σταθμούς συμπίεσης ανάλογα με την δυναμικότητα του συστήματος. Για την αρχική φάση των 10 δις κ.μ. φυσικού αερίου /έτος προβλέπεται ένας σταθμός συμπίεσης στην ευρύτερη περιοχή των Κήπων (GCS00).
Για την περίπτωση των 20 δις κ.μ. φυσικού αερίου/έτος θα χρειασθεί ένας επιπλέον σταθμός συμπίεσης στην ευρύτερη περιοχή των Σερρών (GCS01). Κάθε εγκατάσταση περιφράσσεται και απαιτεί επιφάνεια περίπου 170 στρεμμάτων, εκ των οποίων τα 100 στρέμματα απαιτούνται για εγκαταστάσεις, κτίρια και δρόμους.
Τεχνικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά του αγωγού
Το σύστημα του αγωγού στην Ελλάδα περιλαμβάνει τις ακόλουθες κύριες εγκαταστάσεις:
-
Έναν χερσαίο υπόγειο αγωγό μήκους περίπου 543 km, διαμέτρου 48 ιντσών και πίεσης σχεδιασμού 95 barg (bars πάνω από την ατμοσφαιρική πίεση). Η αρχική μεταφορική ικανότητα του συστήματος του αγωγού είναι 10 δις κ.μ. φυσικού αερίου/έτος με δυνατότητα επέκτασης αυτής έως 20 δις κ.μ. φυσικού αερίου/έτος.
-
Περίπου 22 μη επανδρωμένα βαλβιδοστάσια κατά μήκος της όδευσης του αγωγού. Τα βαλβιδοστάσια θα εγκατασταθούν ανά διαστήματα όχι μεγαλύτερα των 30 km κατά μήκος της όδευσης του αγωγού. Σκοπός των βαλβιδοστασίων είναι η διακοπή της ροής του αερίου και η απομόνωση τμημάτων του αγωγού σε περιπτώσεις συντήρησης ή εκτάκτου ανάγκης.
-
Ένα Σταθμό Συμπίεσης στα σύνορα στην περιοχή των Κήπων (CS00) ισχύος 30 – 45 MW (2 συμπιεστές εν λειτουργία και 1 εφεδρικός συμπιεστής, 15 MW έκαστος) για τη μεταφορά 10 δις κ.μ. φυσικού αερίου/έτος. Αυτός ο Σταθμός Συμπίεσης θα πρέπει να αναβαθμιστεί για την φάση των 20 δις κ.μ. φυσικού αερίου/έτος σε σταθμό ισχύος 75 -90 MW εγκαθιστώντας τρεις επιπλέον συμπιεστές (3×15 MW), επομένως θα υπάρξει ένας συνολικός αριθμός 5 συμπιεστών εν λειτουργία και 1 εφεδρικός συμπιεστής, 15 MW έκαστος.
-
Η πιθανή αύξηση στα 20 bcm/έτος, θα απαιτήσει ένα δεύτερο Σταθμό Συμπίεσης στην ευρύτερη περιοχή των Σερρών (CS01), όπου αρχικά θα εγκατασταθεί μόνο σταθμός ξεστροπαγίδας (για καθαρισμό και επιθεώρηση). Ο Σταθμός Συμπίεσης θα είναι ισχύος 100 – 125 MW (4 συμπιεστές εν λειτουργία και 1 εφεδρικός συμπιεστής, 25 MW έκαστος).
-
Μία μόνιμη Ζώνη Προστασίας πλάτους 8m (4m εκατέρωθεν του άξονα) θα διατηρηθεί κατά την διάρκεια της λειτουργίας για λόγους επιθεώρησης και συντήρησης.