Μέσω πλωτού εργοστασίου παραγωγής ρεύματος με καύσιμο φυσικό αέριο άραγε η λύση στο “γόρδιο δεσμό” της ηλεκτρικής επάρκειας της Κρήτης από το 2020 και μετά, όταν θα πρέπει, βάσει ευρωπαϊκής νομοθεσίας, να αρχίσουν να κλείνουν οι σημερινές μονάδες της ΔΕΗ αλλά δε θα είναι έτοιμο εντωμεταξύ το πολυσυζητημένο καλώδιο;
Ακόμα και αυτό το σενάριο, που προκαλεί είναι η αλήθεια αίσθηση, και ξενίζει ίσως πολύ κόσμο, έπεσε πλέον στο τραπέζι με βάση σχετική πρόταση από το Κατάρ… Πρόταση επενδυτική από το Κατάρ, που, αν μη τι άλλο, αποτυπώνει το ενδιαφέρον που υπάρχει σε παγκόσμιο επίπεδο με φόντο τον «πονοκέφαλο» της ενεργειακής εξασφάλισης της Κρήτης μετά το 2020.
«Πονοκέφαλο» στον οποίο αναζητούν λύση διακαώς πλέον οι αρμόδιοι φορείς και δη η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και το υπουργείο Ενέργειας-Περιβάλλοντος, που αυτή τη στιγμή αφήνουν ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα και εναλλακτικά σενάρια: από την προσπάθεια να δοθεί νέα παράταση εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εξαίρεσης της Κρήτης σε ό,τι αφορά το πλαίσιο των κοινοτικών οδηγιών για τους ρύπους, ώστε να συνεχίσουν για αρκετά χρόνια ακόμα να λειτουργούν κάποιες τουλάχιστον μονάδες της ΔΕΗ στο νησί, μέχρι τη λύση της αναβάθμισης των εργοστασίων της ΔΕΗ, τη χορήγηση άδειας για εργοστάσιο παραγωγής ιδιωτικής εταιρείας, αλλά και την ιδέα του πλωτού εργοστασίου παραγωγής ρεύματος από φυσικό αέριο που θέλει κολοσσός από το Κατάρ!
Η πρόταση των Καταριανών
Πώς προέκυψε, όμως, το επενδυτικό ενδιαφέρον από το Κατάρ και τι προβλέπει το σενάριο του πλωτού εργοστασίου παραγωγής ρεύματος; Σύμφωνα με πληροφορίες, εκπρόσωποι της εταιρείας PowerGlobe βρέθηκαν προχθές στη χώρα μας, παρουσιάζοντας σε φορείς ενέργειας τη λύση αγκυροβόλησης στο νησί ενός πλωτού εργοστασίου παραγωγής ρεύματος με καύσιμο φυσικό αέριο.
Η PowerGlobe είναι ο ενεργειακός «βραχίονας» του ομίλου Optimized Holding, συμφερόντων του σεΐχη Mohammed Bin Faisal Al Thani, και λειτουργεί ως broker ή ενδιάμεσος σε συμφωνίες. Στόχος του είναι η προώθηση των επενδύσεων της Qatar Petroleum και της Qatar Power στον ενεργειακό τομέα.
Σύμφωνα με το worldenergynews.gr, το σκεπτικό που ξεδίπλωσαν οι εκπρόσωποι της εταιρείας από το Κατάρ είναι ότι ένα πλωτό εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής θα είχε το πλεονέκτημα πως θα μπορούσε να αξιοποιηθεί για να καλύψει πρόσκαιρα τις ανάγκες της Κρήτης, δηλαδή για όσο χρονικό διάστημα θα μεσολαβούσε από το 2020 έως την ολοκλήρωση και ηλέκτριση της διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής, η οποία θα μπορεί να αναλάβει τα φορτία όλου του νησιού.
Ωστόσο, δεν έγινε γνωστή ούτε η ισχύς της εγκατάστασης που προτείνει η PowerGlobe, ούτε και το κόστος της που αποτελούν τους δύο βασικούς παραμέτρους του project.
Ψάχνουν διακαώς λύση
Ξέχωρα από το τι μέλλει γενέσθαι με την εντυπωσιακή αλλά συνάμα και ασυνήθιστη για τα δικά μας δεδομένα πρόταση από το Κατάρ, η πραγματικότητα για το ενεργειακό σκηνικό στην Κρήτη είναι μία: Τα κουκκιά αυτή τη στιγμή με ορίζοντα μετά το 2020 δε βγαίνουν από πλευράς ενεργειακών αναγκών για το νησί. Και άρα θα πρέπει εγκαίρως να προετοιμαστούν οι λύσεις, όποιες και αν αποφασιστούν, ώστε να μη φτάσουμε στο σημείο στις αρχές της επόμενης δεκαετίας να βλέπουμε την Κρήτη, τουριστική ναυαρχίδα της χώρας, να είναι βυθισμένη στο… σκοτάδι!
Με βάση τα ισχύοντα δεδομένα, η Κρήτη θα αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα τροφοδοσίας από την 1η Ιανουαρίου 2020, όταν λήγει η εξαίρεση των πετρελαϊκών της σταθμών από την Κοινοτική Οδηγία 2010/75. Αν δεν αναβαθμισθούν ορισμένες μονάδες για να μειωθούν οι ρύποι που εκπέμπουν, το 78,3% της εγκατεστημένης ισχύος θα τεθεί σε καθεστώς περιορισμένης λειτουργίας. Τα προβλήματα αυτά θα αντιμετωπιστούν οριστικά με τη διασύνδεση Κρήτης-Αττικής, καθώς η διασύνδεση Κρήτης-Πελοποννήσου, που θα προηγηθεί, θα μπορεί να αναλάβει μόνο μέρος των φορτίων του νησιού.
Το πρόβλημα εδώ είναι ότι το έργο της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης βρίσκεται αυτή τη στιγμή στον «αέρα», με συνεχείς ανατροπές και απρόοπτα. Όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, αν και επισήμως έχει αναγνωριστεί «ναυάγιο» στις διαβουλεύσεις μεταξύ ΑΔΜΗΕ και Κοινοπραξίας ΕuroΑsia Ιnterconnector, μία ακόμη απόπειρα εξεύρεσης λύσης ανάμεσά τους επιδιώκεται την ερχόμενη Δευτέρα στις Βρυξέλλες.
Εκεί θα γίνει νέα συνάντηση, παρουσία εκπροσώπων της Κομισιόν και των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας της Ελλάδας και της Κύπρου. Η προγραμματισμένη αυτή συνάντηση φαίνεται ότι εξηγεί το γιατί η ΡΑΕ δεν ανακοίνωσε επισήμως ακόμα αυτό που έχει ήδη διαρρεύσει, ότι, δηλαδή, θα αναθέσει απευθείας το έργο της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την ηπειρωτική χώρα στον ΑΔΜΗΕ, βάζοντας όμως και «παράθυρο» για συμμετοχή ιδιωτών μέσω πρόβλεψης για ΣΔΙΤ.
Τα σενάρια στο τραπέζι
Επειδή όμως και στη ΡΑΕ αλλά και στο υπουργείο έχουν συνειδητοποιήσει πως όποιος και αν κάνει τελικά το μεγάλο καλώδιο της Κρήτης δεν πρόκειται να το αποπερατώσει πριν το 2022-2023, οι δύο αρμόδιοι φορείς τρέχουν και δε φτάνουν για την κατάρτιση εναλλακτικών σχεδίων εξασφάλισης των αναγκών της Κρήτης σε ηλεκτρικό ρεύμα…
Το πρώτο βασικό σενάριο αφορά στο αίτημα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για νέα εξαίρεση από την εφαρμογή των αυστηρών κοινοτικών οδηγιών για τους ρύπους, έστω για κάποιες από τις ντιζελοκίνητες μονάδες της ΔΕΗ στο νησί.
Είναι αυτονόητο ότι η ελληνική πλευρά θα εξαντλήσει κάθε δυνατότητα στην κατεύθυνση αυτή, είναι όμως αμφίβολο αν θα αποσπάσει το «πράσινο φως» της Κομισιόν. Λύση θα μπορούσε να δοθεί με τη «γενναία» αναβάθμιση σημερινών μονάδων της ΔΕΗ.
Όμως, κακά τα ψέματα, το σενάριο λόγω κόστους, πίεσης χρόνου, αλλά και αντιδράσεων (μη ξεχνάμε για παράδειγμα τον Δήμο Μαλεβιζίου και την τοπική κοινωνία που έχει ορίσει ως casus belli την αναβάθμιση-επέκταση των μονάδων στα Ληνοπεράματα) συγκεντρώνει πολύ λιγοστές έως ελάχιστες πιθανότητες.
Ένα άλλο σενάριο που εξετάζεται αφορά στη δρομολόγηση διαγωνιστικών διαδικασιών και για μονάδες ΑΠΕ, όπως φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις. Μια άλλη κίνηση που φαίνεται να δρομολογεί η ΡΑΕ είναι να εγκρίνει τη μεταφορά της μικρής μονάδας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της εταιρείας «ΗΡΩΝ», με ισχύ 150 μεγαβάτ.