Σχεδόν δύο έτη από την έγκριση του σχεδίου REPowerEU, η Επιτροπή παρέχει σήμερα πρόσθετη στήριξη στα κράτη μέλη για την περαιτέρω επιτάχυνση της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη μείωση των ρωσικών εισαγωγών ορυκτών καυσίμων. 

Η Επιτροπή ενέκρινε σειρά νέων και επικαιροποιημένων συστάσεων και εγγράφων καθοδήγησης για τη βελτίωση και τον εξορθολογισμό των διαδικασιών αδειοδότησης και των πλειστηριασμών για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Τα έγγραφα αυτά θα συμβάλουν στην εφαρμογή του πλαισίου της ΕΕ για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, βελτιώνοντας τις συνθήκες για την ταχεία ανάπτυξη των εγχώριων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Με την τόνωση της ζήτησης για καθαρές τεχνολογίες που παράγονται στην Ευρώπη, η παρούσα πρωτοβουλία θα συμβάλει επίσης στην ενίσχυση της βιομηχανικής ανταγωνιστικότητας, στην αύξηση της ανθεκτικότητας του ενεργειακού συστήματος και στην υλοποίηση της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Ταχύτερες και απλούστερες διαδικασίες αδειοδότησης

Στην επικαιροποιημένη σύσταση σχετικά με την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης και στις συνοδευτικές κατευθυντήριες γραμμές της που εγκρίθηκαν σήμερα, η Επιτροπή επισημαίνει τρόπους βελτίωσης των διαδικασιών σχεδιασμού και αδειοδότησης για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα συναφή έργα υποδομής στην ΕΕ. Οι επικαιροποιημένες κατευθυντήριες γραμμές αδειοδότησης παρέχουν παραδείγματα ορθής πρακτικής σχετικά με ταχύτερες και απλούστερες διαδικασίες αδειοδότησης, τονίζει τη σημασία της ψηφιοποίησης και της συμμετοχής των κοινοτήτων, των ανθρώπινων πόρων και των δεξιοτήτων· και περιγράφει τον βέλτιστο τρόπο χειρισμού των διαδικασιών επιλογής τοποθεσιών και των συνδέσεων δικτύου.

Η Επιτροπή ενέκρινε επίσης περαιτέρω έγγραφο καθοδήγησης σχετικά με τον καθορισμό περιοχών επιτάχυνσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Σύμφωνα με την αναθεωρημένη οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, πρόκειται για τοποθεσίες όπου η ανάπτυξη έργων ανανεώσιμης ενέργειας δεν αναμένεται να έχει σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις και, ως εκ τούτου, οι αναγκαίες διαδικασίες είναι ταχείες για τη διασφάλιση της ταχείας ανάπτυξης συγκεκριμένων τεχνολογιών. Βασικά στοιχεία για την επιλογή των εν λόγω περιοχών είναι η διαθεσιμότητα ψηφιακών εργαλείων για τον σχεδιασμό και τη χαρτογράφηση, καθώς και δεδομένων σχετικά με την ικανότητα παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και τις δυνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Στις κατευθυντήριες γραμμές της, η Επιτροπή επισημαίνει επίσης τον ρόλο της κατάλληλης συμμετοχής των ενδιαφερόμενων μερών και της δημόσιας διαβούλευσης για τη διευκόλυνση του επιτυχούς καθορισμού των εν λόγω περιοχών επιτάχυνσης.

Βελτίωση του σχεδιασμού δημοπρασιών

Οι δημοπρασίες διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και, όταν είναι καλά σχεδιασμένες, μπορούν να στηρίξουν τη σταθερή και βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας της ΕΕ. Με την περιγραφή των τυποποιημένων στοιχείων για τον σχεδιασμό των δημοπρασιών ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, η σύσταση και οι κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής θα καταστήσουν τις εν λόγω διαδικασίες πιο εναρμονισμένες και αποδοτικές, σύμφωνα με την πράξη για τη βιομηχανία των μηδενικών καθαρών εκπομπών. Η σημερινή σύσταση και το συνοδευτικό έγγραφο καθοδήγησης θα βοηθήσουν τα κράτη μέλη να σχεδιάσουν δημοπρασίες που λαμβάνουν υπόψη στόχους όπως η ποιότητα, η συμβολή στην ανθεκτικότητα και η περιβαλλοντική βιωσιμότητα. Η χρήση μη τιμολογιακών κριτηρίων θα επιτρέψει την επιβράβευση έργων υψηλότερης προστιθέμενης αξίας. Θα συμβάλει στην ανάπτυξη του οικοσυστήματος παραγωγής τεχνολογιών μηδενικών καθαρών εκπομπών της Ευρώπης και θα διασφαλίσει την πλήρη και έγκαιρη υλοποίηση των έργων. Αυτό θα διασφαλίσει ότι η μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας συμβαδίζει με μια ισχυρή βιομηχανική βάση στην Ευρώπη.

Για την περαιτέρω ενίσχυση της προβολής και της προβλεψιμότητας για τους επενδυτές σε ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η Επιτροπή επικαιροποίησε επίσης σήμερα την πλατφόρμα της Ένωσης για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ένα επιγραμμικό σύστημα στο οποίο τα κράτη μέλη θα δημοσιεύουν βασικές πληροφορίες σχετικά με τα προγράμματα δημοπρασιών τους. Οι πληροφορίες αυτές θα πρέπει να περιλαμβάνουν το χρονοδιάγραμμα και τη συχνότητα των δημοπρασιών, τη δημοπράτηση ισχύος, τον προβλεπόμενο προϋπολογισμό και τις επιλέξιμες τεχνολογίες — όπως απαιτείται από την οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η πλατφόρμα θα παρέχει στις εταιρείες ένα ενιαίο σημείο πληροφόρησης για όλες τις δημοπρασίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που προγραμματίζονται σε ολόκληρη την ΕΕ.

Ιστορικό

Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελούν βασική συνιστώσα του σχεδίου της ΕΕ για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Είναι καίριας σημασίας για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, καθώς και για το σχέδιο REPowerEU, για τη σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικών ορυκτών καυσίμων. Σύμφωνα με την αναθεωρημένη οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η ΕΕ επιδιώκει να επιτύχει μερίδιο ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές 45 % έως το 2030, με νομικά δεσμευτικό ελάχιστο στόχο τουλάχιστον 42,5 %. Η επιτάχυνση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας διευκολύνεται από μια σειρά εργαλείων του προϋπολογισμού και της πολιτικής της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των κεφαλαίων για το REPowerEU των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, και του αναθεωρημένου κανονισμού ΔΕΔ-Ε, ο οποίος στηρίζει την ανάπτυξη διασυνοριακών έργων καθαρής ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων των υπεράκτιων δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας.

Κατά τη μετάβαση σε μια οικονομία μηδενικών καθαρών εκπομπών, η ανταγωνιστικότητα της ΕΕ θα βασιστεί σε μεγάλο βαθμό στην ικανότητά της να αναπτύσσει και να κατασκευάζει στο εσωτερικό της καθαρές τεχνολογίες που καθιστούν δυνατή αυτή τη μετάβαση. Για να διασφαλιστεί ότι η οικονομία της ΕΕ είναι καλά εξοπλισμένη, πέρυσι, η Επιτροπή παρουσίασε το βιομηχανικό σχέδιο της Πράσινης Συμφωνίας και πρότεινε ιδίως την πράξη για τη βιομηχανία των μηδενικών καθαρών εκπομπών και την πράξη για τις κρίσιμες πρώτες ύλες, με σκοπό τη στήριξη της εγχώριας παραγωγικής ικανότητας τεχνολογιών μηδενικών καθαρών εκπομπών και την προμήθεια των αναγκαίων υλικών. Όσον αφορά ειδικότερα τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, πρόσφατα αναλήφθηκαν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για τη διασφάλιση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών βιομηχανιών, ιδίως το ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για την αιολική ενέργεια και ο ευρωπαϊκός χάρτης για την αιολική ενέργεια, καθώς και ο ευρωπαϊκός χάρτης ηλιακής ενέργειας.