Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε σήμερα, Τρίτη 5 Ιανουαρίου, το προκαταρκτικό Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης (ΔΠΑ) του Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας για τα έτη 2022-2031, συνολικού προϋπολογισμού 4,1 δισ. ευρώ.  

Ο μεσοπρόθεσμος σχεδιασμός του ΑΔΜΗΕ προβλέπει νέες διεθνείς ηλεκτρικές διασυνδέσεις, νέα έργα αναβάθμισης του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς στην Υψηλή (150 kV) και την Υπερυψηλή Τάση (400 kV) και νέα έργα Αντιστάθμισης σε όλο το Σύστημα για την βελτίωση της αξιοπιστίας σε περιβάλλον αυξημένης διείσδυσης ΑΠΕ. Στο νέο ΔΠΑ περιλαμβάνονται επίσης  προτάσεις του ΑΔΜΗΕ για πιλοτικά έργα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας στη νησιωτική και την ηπειρωτική χώρα.

Διεθνείς διασυνδέσεις

Η ανάπτυξη των διεθνών διασυνδέσεων διαδραματίζει κεντρικό ρόλο την αναπτυξιακή στρατηγική του Διαχειριστή, καθώς συμβάλλει ουσιαστικά στην ευστάθεια του Συστήματος και τη σύγκλιση των τιμών μεταξύ των διαφορετικών ευρωπαϊκών περιφερειών. Στο πλαίσιο αυτό, ο ΑΔΜΗΕ βρίσκεται σε συνεργασία με τους γειτονικούς Διαχειριστές για την αξιολόγηση των εναλλακτικών δυνατοτήτων ενίσχυσης των διακρατικών διασυνδέσεων.

1. Ελλάδα – Βουλγαρία: Για τη νέα διασύνδεση με εναέρια γραμμή 400 kV μεταξύ του ΚΥΤ Ν. Σάντας και του Υ/Σ Maritsa East 1, προβλέπεται επίσπευση κατά ένα εξάμηνο, με ορίζοντα ολοκλήρωσης στα μέσα του 2022.

2. Ελλάδα – Ιταλία: Το επόμενο διάστημα θα εξεταστούν από τον ΑΔΜΗΕ και την TERNA οι εναλλακτικές λύσεις για την ανάπτυξη μιας νέας υποθαλάσσιας διασύνδεσης μεταξύ των συστημάτων Ελλάδας και Ιταλίας, ενώ παράλληλα θα διερευνηθεί η δυνατότητα αξιοποίησης υφιστάμενων υποδομών. Σύμφωνα με τις τρέχουσες εκτιμήσεις η ανάγκη ενίσχυσης (ισχύς νέας διασύνδεσης) κυμαίνεται μεταξύ 500 – 1000 MW.

3. Ελλάδα – Αλβανία: Οι Διαχειριστές των δύο χωρών διερευνούν τη σχεδίαση μίας νέας διασυνδετικής γραμμής 400 kV μεταξύ του νοτίου συστήματος μεταφοράς της γειτονικής χώρας και κατάλληλου Κέντρου Υπερυψηλής Τάσης στο ελληνικό Σύστημα.

4. Ελλάδα – Βόρεια Μακεδονία: Οι Διαχειριστές μελετούν σενάρια αναβάθμισης της υφιστάμενης διασύνδεσης 400 kV μεταξύ των χωρών.

Αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας

Στην πορεία της ενεργειακής μετάβασης στη νέα εποχή, αναδεικνύεται ο κομβικός ρόλος που μπορούν να αποκτήσουν τα συστήματα αποθήκευσης, καθώς η ένταξή τους στο ηλεκτρικό σύστημα προσφέρει πολλαπλά πλεονεκτήματα που βελτιστοποιούν τη λειτουργία του.

Στο νέο ΔΠΑ συμπεριλαμβάνεται πρόταση για πιλοτικό έργο εγκατάστασης συστημάτων συσσωρευτών στη Νάξο, ισχύος 7 έως 10 MW, με χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης εντός του 2022. Ανάλογα σχέδια προβλέπονται και στην περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, όπου τα έργα αποθήκευσης θα συμβάλλουν καθοριστικά στη διαχείριση τοπικών συμφορήσεων λόγω της υψηλής διείσδυσης ΑΠΕ.

Αυξημένη διείσδυση ΑΠΕ

Η επίτευξη των στόχων που τέθηκαν με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) για το έτος 2030 και τον Μακροχρόνιο Ενεργειακό Σχεδιασμό για το έτος 2050 επιτάσσει την επιτάχυνση των διαδικασιών για την ένταξη νέων μονάδων ΑΠΕ σε μεγάλη κλίμακα.

Στην κατεύθυνση αυτή αναμένεται να συμβάλλουν ιδιαίτερα σχέδια για την εγκατάσταση μονάδων ΑΠΕ που απαιτούν, ωστόσο, την υλοποίηση σημαντικών έργων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Με τη διασύνδεση των νησιών του Αιγαίου και την επέκταση του Συστήματος Μεταφοράς 400 kV στην Πελοπόννησο, ο ΑΔΜΗΕ θέτει τις βάσεις για δημιουργία χώρου 3 GW για ένταξη νέων μονάδων ΑΠΕ στο εγχώριο ενεργειακό σύστημα. Οι υποδομές Μεταφοράς που προβλέπονται στο ΔΠΑ καλύπτουν τους στόχους του ΕΣΕΚ για την συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα έως το 2030.

Υπεράκτια αιολικά πάρκα

Η επέκταση του Διασυνδεδεμένου Συστήματος Μεταφοράς στο νησιωτικό χώρο δημιουργεί τις προϋποθέσεις ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών πάρκων, δεδομένου ότι μειώνει σημαντικά τις αποστάσεις για τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας από την πηγή παραγωγής σε σημεία σύνδεσης του Συστήματος.

Στο πλαίσιο αυτό, διαφαίνεται η ανάγκη ενός ολοκληρωμένου σχεδιασμού για την ανάπτυξη στρατηγικών υποδομών στον θαλάσσιο χώρο με σκοπό τη βέλτιστη «κοινή» σύνδεση υπεράκτιων αιολικών πάρκων ή αιολικών πάρκων επί νησιών που θα ανήκουν σε διαφορετικούς παραγωγούς.

Την ανάγκη αυτή μπορεί να ικανοποιήσει με βέλτιστο τρόπο ο Διαχειριστής, καθώς διαθέτει την απαραίτητη τεχνογνωσία και εμπειρία τόσο για το σχεδιασμό όσο και για την υλοποίηση υπεράκτιων διασυνδετικών δικτύων Υψηλής Τάσης.

Ο Πρόεδρος και CEO του ΑΔΜΗΕ, Μάνος Μανουσάκης, αναφέρει σχετικά: «Τα δεκαετή προγράμματα που καταρτίζει κάθε χρόνο ο Διαχειριστής δεν αποτελούν μια θεωρητική άσκηση. Είναι ξεκάθαρα σχέδια υλοποίησης με φιλόδοξα αλλά εφικτά χρονοδιαγράμματα. Τα τελευταία 3,5 χρόνια, έχουμε “ξεκλειδώσει” μέσω των ηλεκτρικών διασυνδέσεων επενδύσεις ύψους 2,2 δισ. ευρώ και έχουμε υλοποιήσει έργα που ήταν “κολλημένα” για πολλά χρόνια. Το επόμενο διάστημα αναμένεται ακόμη μεγαλύτερη επιτάχυνση των επενδύσεων μέσω των νέων προοπτικών που ανοίγονται με την διασύνδεση μεγάλων έργων ΑΠΕ,  την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων και με τις νέες τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας. Ο ΑΔΜΗΕ είναι “enabler” της ενεργειακής μετάβασης που αποτελεί ύψιστη πολιτική προτεραιότητα σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο».