" Τη νέα εποχή του ΑΔΜΗΕ με τον καθοριστικό ρόλο του κινεζικού κολοσσού της State Grid στις επενδύσεις για τη διασύνδεση των δικτύων της χώρας με εκείνα της ευρύτερης περιοχής της νοτιοανατολικής Μεσογείου, όπως και των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα περιγράφει με συνέντευξη του στο Euro2day.gr ο νέος πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Διαχειριστή Μανούσος Μανουσάκης.
Ο κ. Μανουσάκης στην πρώτη του συνέντευξη μετά την ανάληψη των καθηκόντων του ανακοινώνει την διοικητική και οργανωτική αναδιάρθρωση του ΑΔΜΗΕ με τη συγκρότηση του νέου διοικητικού συμβούλιου, τη δημιουργία νέων γενικών διευθύνσεων αλλά και συμβουλίου διεύθυνσης. Τονίζει την ανάγκη νέων προσλήψεων, ενώ αναγγέλλει την αξιοποίηση και διαχείριση των παγίων της εταιρίας.
Επισημαίνει την απόφαση της State Grid να συνδράμει ποικιλοτρόπως στις επενδύσεις του Διαχειριστή και έτσι δεν αποκλείει τροποποιήσεις στο δεκαετές πλάνο ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ (2018-2027). Ο κ. Μανουσάκης κάνει επίσης γνωστό ότι τον Σεπτέμβριο θα κατατεθεί το τριετές επιχειρησιακό πρόγραμμα της εταιρίας.
Ο ίδιος θέτει ως προτεραιότητες τη διπλή ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλος η μικρή που συνδέει το νησί με την Πελοπόννησο θα είναι έτοιμη το 2020 και η μεγάλη με την Αττική το 2023.
Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης με τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΑΔΜΗΕ έχει ως εξής:
Κύριε Μανουσάκη, η κινεζική State Grid αποτελεί πια τον στρατηγικό εταίρο του ΑΔΜΗΕ και το ερώτημα της αγοράς είναι αφενός αν έχουν ολοκληρωθεί οι αναγκαίες οργανωτικές αλλαγές στον Διαχειριστή αλλά και πότε θα φανούν τα πρώτα απτά αποτελέσματα αυτής της συνεργασίας.
Εδώ και έναν περίπου μήνα έχει ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του ΑΔΜΗΕ, με τον πλήρη ιδιοκτησιακό διαχωρισμό του από την ΔΕΗ, την εισαγωγή της εταιρείας στο Χ.Α. μέσω της ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών στις 19 Ιουνίου και την έλευση της State Grid ως στρατηγικού εταίρου που επισημοποιήθηκε με την υπογραφή της σύμβασης μετόχων την επομένη. Μόλις λίγες ημέρες πριν, το νέο ΔΣ του ΑΔΜΗΕ συγκροτήθηκε σε σώμα, με στελέχη της State Grid να καταλαμβάνουν τις τρεις από τις εννέα θέσεις, μεταξύ των οποίων και αυτή του αναπληρωτή διευθύνοντος συμβούλου.
Οι οργανωτικές αλλαγές λοιπόν μόλις τώρα ξεκινούν. Το πρώτο στάδιο, που θα υλοποιηθεί άμεσα, είναι η δημιουργία γενικών διευθύνσεων. Η αλλαγή αυτή, που όλοι στον ΑΔΜΗΕ παραδέχονται ότι είναι επιτακτικά αναγκαία για την πιο αποτελεσματική λειτουργία της εταιρείας, θα έχει άμεσα, απτά αποτελέσματα στην αποδοτικότητα του ΑΔΜΗΕ. Στη συνέχεια, το συμβούλιο διεύθυνσης που θα δημιουργηθεί θα έχει την ευθύνη να προτείνει στο διοικητικό συμβούλιο ένα νέο οργανόγραμμα για το σύνολο των λειτουργιών της εταιρείας ως το τέλος του χρόνου. Φιλοδοξούμε η αναδιάρθρωση αυτή να μετατρέψει τον ΑΔΜΗΕ, σε ό,τι αφορά την διοικητική του οργάνωση και την κουλτούρα του, σε έναν καινοτόμο διαχειριστή μεταφοράς ο οποίος θα συμβαδίζει με το τεχνολογικό υπόδειγμα της εποχής μας.
Μια βασική πτυχή της επικείμενης αναδιάρθρωσης, είναι η αναβάθμιση στις διαδικασίες του ΑΔΜΗΕ του στοιχείου της διαχείρισης και αξιοποίησης παγίων υποδομών. Για να συμβεί αυτό πρέπει να προσανατολιστεί κατάλληλα η οργάνωση όλης της εταιρείας με τρόπους και μεθοδολογίες που εξασφαλίζουν την ποιότητα, αξιοπιστία και ανάπτυξη των παγίων μας, του Συστήματος Μεταφοράς. Για την επίτευξη αυτού του στόχου, φυσικά, θα βασιστούμε στο ανθρώπινο δυναμικό μας που έχει εξαιρετική εμπειρία και τεχνογνωσία.
Έχετε εντοπίσει τις αδυναμίες εκείνες του Διαχειριστή τις οποίες οι Κινέζοι μπορούν με την εμπειρία και την τεχνογνωσία που διαθέτουν να τις καλύψουν και να τον οδηγήσουν σε μία διαφορετική πορεία από αυτή που έχουμε μέχρι σήμερα γνωρίσει;
Ο νέος στρατηγικός επενδυτής του ΑΔΜΗΕ είναι ένας έμπειρος και αξιόπιστος όμιλος διεθνούς εμβέλειας που αναμένεται να συμβάλει στην ανάπτυξη της εταιρείας, καθώς διαθέτει υψηλή τεχνογνωσία και κεφαλαιακή επάρκεια. Έχει επενδύσει στα ενεργειακά δίκτυα αρκετών χωρών, συμπεριλαμβανομένων της Πορτογαλίας και της Ιταλίας. Διαχειρίζεται στοιχεία ενεργητικού αξίας άνω των 50 δισ. ευρώ και όλα της τα projects στο εξωτερικό είναι κερδοφόρα.
Μέσω της επένδυσής της ύψους 320 εκατ. ευρώ στον ΑΔΜΗΕ, η State Grid έδωσε ξεκάθαρη ψήφο εμπιστοσύνης σε έναν πιστοποιημένο Ευρωπαίο Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, ο οποίος λειτουργεί μέσα σε ένα ασφαλές ρυθμιστικό πλαίσιο, διαθέτει μεγάλες αναπτυξιακές προοπτικές, και το δίκτυο που διαχειρίζεται και επεκτείνει συνεχώς κατέχει γεωγραφική θέση-κλειδί (καθώς βρίσκεται στο “σταυροδρόμι” των ενεργειακών δικτύων Ασίας-Ευρώπης, όπως επισήμανε και ο πρόεδρος της State Grid κ. Shu Yinbiao).
Και θα έλεγα ότι η συνεργασία μας με την State Grid ξεκινά από πολύ καλή βάση, λαμβάνοντας υπόψη την υψηλή κερδοφορία που ήδη εμφανίζει ο ΑΔΜΗΕ, τις ανθεκτικές ταμειακές του ροές και την χαμηλή χρηματοοικονομική του μόχλευση. Τα οικονομικά στοιχεία δείχνουν ότι ο ΑΔΜΗΕ συγκαταλέγεται στους πιο υγιείς διαχειριστές της Ευρώπης.
Η συμμετοχή της State Grid θα βοηθήσει την εταιρεία να αυξήσει ακόμη περισσότερο την αποδοτικότητα της, λόγω της εμπειρίας που διαθέτει ως εταιρεία στη διαχείριση μεγάλων και ιδιαίτερα πολύπλοκων έργων όπως αυτά που έχουμε μπροστά μας στον ΑΔΜΗΕ, στις σύγχρονες μεθόδους διαχείρισης παγίων, σε σύγχρονες μεθόδους συντήρησης του δικτύου.
Αναμένεται η σύνταξη και η εκπόνηση επιχειρησιακού σχεδίου; Μπορείτε να μας δώσετε μία εικόνα των επενδυτικών διαθέσεων του νέου ΑΔΜΗΕ; Θεωρείτε ότι θα πρέπει να υπάρξουν και επενδυτικές τροποποιήσεις στο δεκαετές πλάνο ανάπτυξης του εθνικού συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας;
Έχουμε μπροστά μας την κατάθεση του επιχειρησιακού μας σχεδίου στη ΡΑΕ στις αρχές Σεπτεμβρίου, το οποίο θα αφορά τη νέα ρυθμιστική περίοδο 2018-2021. Τα βασικά έργα που είναι μπροστά μας είναι νομίζω γνωστά. Δεσπόζουν φυσικά οι δύο διασυνδέσεις της Κρήτης με την Πελοπόννησο και την Αττική και η δεύτερη φάση της διασύνδεσης των Κυκλάδων.
Το εάν απαιτούνται βελτιώσεις ή τροποποιήσεις στο δεκαετές πλάνο θα αποφασιστεί μετά από διαβούλευση με το νέο στρατηγικό εταίρο που προτίθεται να συνδράμει ποικιλοτρόπως στη προώθηση των επενδυτικών σχεδίων της εταιρίας. Πάντως, ο εύρωστος ισολογισμός του ΑΔΜΗΕ (με τον λόγο καθαρού χρέους προς κέρδη EBITDA να διαμορφώνεται στο 2 έναντι 3,5-5,7 για άλλους Διαχειριστές Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας στην ΕΕ) αποτελεί μια άριστη αφετηρία για την υλοποίηση του επενδυτικού του προγράμματος, σε συνεργασία με την State Grid.
Σε κάθε περίπτωση, όπως γνωρίζετε, οι επικαιροποιήσεις του δεκαετούς πλάνου ανάπτυξης λαμβάνουν κάθε φορά υπόψη τις επισημάνσεις της ΡΑΕ και της δημόσιας διαβούλευσης όλων των φορέων της αγοράς, ώστε τελικά το δεκαετές να είναι κατά το δυνατόν φιλόδοξο για τις ανάγκες της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας και τους καταναλωτές αλλά ταυτόχρονα ρεαλιστικό.
Θα υπάρξουν αλλαγές στο εργασιακό καθεστώς των εργαζομένων του ΑΔΜΗΕ;
Όπως τόνισα και στην πρόσφατη συνάντηση γνωριμίας μου με την ΓΕΝΟΠ/ΔΕΗ-ΚΗΕ, δεν προβλέπονται αλλαγές στο εργασιακό καθεστώς των εργαζομένων, καθώς ισχύουν οι διατάξεις του Ν. 4389/16. Θα ήθελα επίσης να υπογραμμίσω ότι δεν είναι στις προθέσεις της εταιρείας να προχωρήσει σε καμία καταγγελία σύμβασης εργασίας, όχι μόνο για τα επόμενα τρία χρόνια, όπως προβλέπεται από τη συμφωνία των μετόχων, αλλά και για το απώτερο μέλλον. Επιθυμία μας είναι να διατηρηθούν όλες οι θέσεις εργασίας στον ΑΔΜΗΕ.
Πέραν αυτού, σκοπεύουμε να ασχοληθούμε πολύ πιο σοβαρά από ότι όλες οι προηγούμενες διοικήσεις με το θέμα της υγείας και της ασφάλειας των εργαζόμενων του ΑΔΜΗΕ.
Ένα επιπλέον ζήτημα που μας απασχολεί, όχι μόνο εμάς αλλά και όλους τους εκπροσώπους των εργαζόμενων με τους οποίους έχουμε συζητήσει ως τώρα, είναι η ανάγκη ανανέωσης του προσωπικού του ΑΔΜΗΕ. Σήμερα ο μέσος όρος ηλικίας στον ΑΔΜΗΕ πλησιάζει τα 52 χρόνια. Η εξασφάλιση της μεταβίβασης της τεχνογνωσίας που έχει αναπτυχθεί σε βάθος δεκαετιών στον ΑΔΜΗΕ σε νέους εργαζόμενους, με τρόπο ώστε να γίνει ο καλύτερος δυνατός συγκερασμός του παλιού με το νέο, αποτελεί προτεραιότητα της διοίκησης. Πιστεύω ότι θα συνεργαστούμε όλες οι ενδιαφερόμενες πλευρές, εμείς ως διοίκηση, τα σωματεία των εργαζόμενων και το Υπουργείο που μας εποπτεύει ώστε να βρούμε τον τρόπο να μπορέσει να εισρεύσει νέο αίμα στον ΑΔΜΗΕ. Πέρα από την εταιρεία, το έχει ανάγκη και η χώρα, την οποία εγκαταλείπει συνεχώς εξαιρετικής ποιότητας νεανικό εργατικό δυναμικό. Χωρίς νέους ανθρώπους δεν θα μπορέσουμε να συμβαδίσουμε με τις εξελίξεις.
Από τα μεγάλα στοιχήματα του ΑΔΜΗΕ είναι οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νησιών. Θα τηρηθούν τα προβλεπόμενα χρονοδιαγράμματα; Και το ρωτάμε αυτό καθώς μελετώντας κανείς δύο πρόσφατα επίσημα κείμενα του Διαχειριστή, τη Μελέτη Επάρκειας Ισχύος 2018-2027 αλλά και το Δεκαετές Πλάνο Ανάπτυξης 2018-2027, διαπιστώνει ότι παρότι εξετάζουν σχεδόν την ίδια περίοδο, τοποθετούν σε σημαντικά διαφορετικό χρόνο τη διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική. Η πρώτη κάνει λόγο για το 2025 και το δε Δεκαετές Πλάνο να αναφέρει το 2023. Έχει αλλάξει κάτι ως προς το σχεδιασμό αυτού του τόσο σημαντικού έργου; Κι αν ναι τι και πότε τελικά προγραμματίζετε την ολοκλήρωση της διασύνδεσης αυτής;
Η διπλή διασύνδεση της Αττικής και της Πελοποννήσου με την Κρήτη αποτελεί βασική προτεραιότητα του ΑΔΜΗΕ. Τα εν λόγω projects έχουν ενταχθεί στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης της περιόδου 2018 – 2027. Ο χρόνος λειτουργίας της λεγόμενης «μικρής διασύνδεσης» Κρήτης – Πελοποννήσου έχει προσδιοριστεί για το 2020 και της «μεγάλης διασύνδεσης» Κρήτης – Αττικής για το Δεκέμβριο του 2023.
Η ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης, όπως προβλέπεται σταδιακά να υλοποιηθεί βάσει του σχεδιασμού του ΑΔΜΗΕ, αναμένεται να εξασφαλίσει την ενεργειακή επάρκεια και ευστάθεια του νησιού, μειώνοντας ταυτόχρονα την περιβαλλοντική επιβάρυνση του νησιού από τη συνεχή λειτουργία των υφιστάμενων μονάδων παραγωγής της ΔΕΗ.
Το έργο της διασύνδεσης όχι μόνο της Κρήτης, αλλά και των υπόλοιπων νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα έχει ιδιαίτερη σημασία για τον βασικό μας μέτοχο, το Ελληνικό Δημόσιο, καθώς θα επιτρέψει τη δραστική μείωση των χρεώσεων για Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας στους λογαριασμούς ρεύματος των καταναλωτών όλης της χώρας, θα διασφαλίσει την ομαλή ηλεκτροδότηση των νησιών και θα βελτιώσει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της παραγωγής ρεύματος.
Λαμβάνοντας υπόψη τα μειωμένα αποθέματα των υδροηλεκτρικών, τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι μονάδες του Αμυνταίου αλλά και το γεγονός ότι η μονάδα Καρδιά 4 έχει υποστεί βλάβη και δεν υπάρχει κανένα επίσημο χρονοδιάγραμμα επιδιόρθωσης και επαναλειτουργίας της, πόσο ασφαλής αισθάνεστε ότι τα βράδια του καύσωνα δεν υπάρχει κίνδυνος μπλακ άουτ;
Όπως δήλωσα και κατά τον προηγούμενο καύσωνα, ο ΑΔΜΗΕ διαθέτει αρκετά καλά επεξεργασμένα σχέδια στρατηγικής και τακτικής για την αντιμετώπιση βραχυπρόθεσμων αυξήσεων της ζήτησης. Αυτό δεν συμβαίνει τώρα, είναι έργο χρόνων, το καταλαβαίνει κανείς αν σκεφτεί πόσα χρόνια έχει να συμβεί μεγάλη διακοπή σε μεγάλο τμήμα της χώρας.
Σίγουρα, όταν συμβαίνει ένα πλήγμα σε μια βασική παραγωγική μονάδα, τα σχέδια που ανέφερα πριν πρέπει να επανεξετάζονται και αυτό γίνεται αυτή τη στιγμή. Αυτό αφορά κυρίως τη διαχείριση του επόμενου χειμώνα, όχι του τρέχοντος καλοκαιριού.
Σε κάθε περίπτωση η αύξηση των εναλλακτικών πηγών ενέργειας που τροποποιούν το ενεργειακό μείγμα της χώρας αλλά και η αδιάλειπτη συνεργασία μας με τους διαχειριστές των γειτονικών χωρών μάς κάνει να αισθανόμαστε ασφαλείς.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια ολοένα αυξανόμενη διείσδυση του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής, με τις αντίστοιχες μονάδες της ΔEΗ και των ιδιωτών να στηρίζουν το Σύστημα όχι μόνο σε περιόδους αιχμής αλλά και σε καθημερινή βάση τόσο σε επίπεδο επάρκειας όσο και ευελιξίας δεδομένης της σημαντικής διείσδυσης των ΑΠΕ. Επιπλέον προβλέπονται μαζικές αποσύρσεις λιγνιτικών μονάδων τα επόμενα χρόνια. Ως διαχειριστής του Συστήματος πώς βλέπετε αυτή την αλλαγή στο ενεργειακό μείγμα και πόσο τελικά σημαντικό ρόλο μπορεί να παίξει το φυσικό αέριο στην ηλεκτροπαραγωγή από εδώ και στο εξής;
Αποτελεί κεντρικό άξονα της ενεργειακής πολιτικής της χώρας η ενίσχυση του φυσικού αερίου και των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στο ενεργειακό μείγμα, με τον λιγνίτη να παραμένει σε συμβατά επίπεδα με τους ευρωπαϊκούς κανόνες. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται υπό κατάρτιση ο οδικός χάρτης για τη συνολική μεταρρύθμιση της αγοράς φυσικού αερίου, ενώ έως το τέλος του έτους θα υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ο Εθνικός Ενεργειακός Σχεδιασμός που θα περιλαμβάνει τον τρόπο επίτευξης των στόχων για την ανάπτυξη των ΑΠΕ και του φυσικού αερίου έως το έτος αναφοράς (2030), διατηρώντας παράλληλα τη χρήση του λιγνίτη ως εθνικού καυσίμου στο βαθμό που επιτρέπουν οι δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει έναντι της ΕΕ.
Βέβαια, πάντα ο βαθμός διείσδυσης ενός καυσίμου στον τομέα ηλεκτροπαραγωγής εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από γεωπολιτικές διαδικασίες, από την τιμή του πετρελαίου, τις τεχνολογίες εκμετάλλευσης, τις περιβαλλοντικές συμφωνίες σε διεθνές επίπεδο και τις επενδυτικές στρατηγικές άλλων φορέων της αγοράς.
Συνέντευξη στον Χρήστο Κολώνα
