Στη στήριξη του ηλιοθερμικού πάρκου που θα δημιουργηθεί στην περιοχή Άλασσας στην επαρχία Λεμεσού έρχεται να προστεθεί και η ENI-SAIPEM S.P.A., ο πολυδυσεκατομμυριούχος διεθνής εργοληπτικός κολοσσός, που είναι πολύ καλά γνωστός στην Κύπρο από τη γεώτρηση που έχει ολοκληρώσει στο οικόπεδο Αρ. 6 της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κύπρου με το SAIPEM 12000, αλλά και από τα μακροχρόνια κοινά και αλληλοσυνδεόμενα συμφέροντα μεταξύ του κολοσσού και της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Πρόκειται για το έργο CY Csp EOS Green Energy Project με καινοτόμο τεχνολογία που κέρδισε τον ευρωπαϊκό διαγωνισμό NER300 και τυγχάνει χρηματοδότησης από τις Βρυξέλλες με το ποσό των €60 εκατ. Αφορά το πρώτο ηλιοθερμικό πάρκο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας που συνδυάζει και την αποθήκευση ενέργειας με κύριο μέτοχο την Alpha Bank.
Σε πρόσφατη επιστολή της η ENI-SAIPEM S.P.A. προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αναφέρει την ετοιμότητά της ως αποκλειστικός εργολάβος να εργαστεί για την επιτυχία του έργου CY Csp EOS Green Energy Project.
Παράλληλα, δηλώνει ότι είναι πλήρως δεσμευμένη για την επιτυχία του πολύ σημαντικού έργου ΑΠΕ στο νησί, αλλά και σχεδιάζει για μια μακρόχρονη συνεργασία με την Κύπρο ως πλήρες μέλος της ΕΕ, και εάν χρειαστεί, είναι διαθέσιμη για να συνδράμει στη λύση οποιωνδήποτε εναπομεινάντων προβλημάτων που εκκρεμούν εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας για να ξεφύγει το έργο CY Csp EOS Green Energy Project από την ομηρία του και να προχωρήσει προς στην υλοποίηση του το συντομότερο δυνατό.
Οι ενέργειες της ENI-SAIPEM δεν είναι άσχετες από το γεγονός ότι η Κομισιόν κρίνει άκρως αποθαρρυντική -που φτάνει στο σημείο της άρνησης- τη στάση της κυβέρνησης όσον αφορά τα έργα που έτυχαν οικονομικής στήριξης μέσα στα πλαίσια του μηχανισμού χρηματοδότησης καινοτόμων πρωτοποριακών έργων ΑΠΕ υπό την επωνυμία NER300.
Αυτά την ώρα που η Κομισιόν ζητά από την Κυπριακή Κυβέρνηση να στηρίξει την πολιτική των Βρυξελλών για αειφόρο ανάπτυξη και την πορεία προς την οικονομία των χαμηλών εκπομπών.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, ο δρόμος προς τις εγχώριες πηγές ενέργειας που είναι φιλικές προς το περιβάλλον πρέπει να τύχουν εξαντλητικής στήριξης, πάντοτε μέσα στα πλαίσια ουδετερότητας προς τις τεχνολογίες και της ελεύθερης λειτουργίας της αγοράς με υγιή ανταγωνισμό.
Αντί αυτού η Κυβέρνηση δεν προσφέρει τη ζητούμενη ασφάλεια της αγοράς της Κύπρου, παρόλο που διαβεβαιώνει ότι θα τηρήσει τις υποσχέσεις για το άνοιγμα της αγοράς ηλεκτρισμού και ότι θα λειτουργήσει με τους κανόνες που διέπουν οι σχετικές ευρωπαϊκές οδηγίες.
Ο κίνδυνος αυτός κρίνεται μεγάλος από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και για να στηρίξει τα έργα με σχετικό δανεισμό, αφού επιθυμεί τιμή κατώφλι που θα είναι ασφάλεια ότι η αγορά θα λειτουργήσει κανονικά χωρίς στρεβλώσεις.
Σημειώνεται ότι ο ανάδοχος του έργου CY Csp EOS Green Energy Project στην Άλασσα αποδέχεται μηχανισμό που θα εξασφαλίζει την Κυβέρνηση σε οποιαδήποτε λειτουργική κατάληξη θα έχει η αγορά ηλεκτρισμού στην Κύπρο.
Για το έργο αυτό δίδεται η δικαιοδοσία στο Κράτος να προφέρει την τιμή κατώφλι χωρίς να παραβιάζονται οι κανόνες ανταγωνισμού αλλά ούτε να εμποδίζεται άλλη τεχνολογία να εφαρμοστεί από τον οποιονδήποτε αφού το έργο διαθέτει αυτόνομο σύστημα αποθήκευσης που το καθιστά φιλικό προς το δίκτυο και προσαρμόσιμο σε οποιεσδήποτε ανάγκες έχει λειτουργικά το ενοποιημένο δίκτυο και ο Διαχειριστής.
Λόγω της ικανότητας που του προσφέρει η θερμική αποθήκη στο γραφίτη που είναι ενσωματωμένος στο σύστημα του CY Csp EOS Green Energy Project, λειτουργεί βοηθητικά προς συστήματα όπως αυτά των φωτοβολταϊκών για αυξημένη διείσδυση. Αυτή η δυνατότητα απαντά με τον πιο πειστικό τρόπο στις μεμψιμοιρίες ότι τυχόν στήριξη του έργου θα εμποδίσει χιλιάδες συστήματα ΦΒ να χρησιμοποιηθούν από τους απλούς πολίτες.
Ο Μηχανισμός «κατώφλι» θα απασχολήσει υπουργική σύσκεψη
Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων σε γραπτό της μήνυμα προτείνει στον Φορέα Εκμετάλλευσης του έργου να κοινοποιήσει προς τις αρμόδιες κρατικές Αρχές λογική πρόταση που να βασίζεται σε συνοπτική αλλά εμπεριστατωμένη μελέτη αγοράς, η οποία να καταδεικνύει τη μορφή και το επίπεδο της στήριξης που απαιτείται.
Ανταποκρινόμενος στις πιο πάνω παροτρύνσεις ο Φορέας Εκμετάλλευσης έχει υποβάλει στο υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Μηχανισμό Στήριξης με τιμή κατώφλι που εξασφαλίζει το Κράτος από οποιεσδήποτε κακοτοπιές και κινδύνους.
Κρίνοντας με βάση τις προβλέψεις των συμβούλων, ο κίνδυνος να μειωθεί κατά την κρίσιμη περίοδο η τιμή της αγοράς σε επίπεδο χαμηλότερο από την τιμή κατώφλι που έχει περιληφθεί στον μηχανισμό θα πρέπει να θεωρηθεί εξαιρετικά χαμηλός, ίσως και ανύπαρκτος. Η μέση χονδρική δημοσιευμένη τιμή της ΑΗΚ, όπως παρουσιάζεται σήμερα είναι στα 11,2 σεντ /KWh.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», ο υπουργός Γεωργίας Κώστας Καδής αναμένει ενημέρωση από τους τεχνοκράτες του Τμήματος Περιβάλλοντος για το θέμα. Ακολούθως, θα θέσει το θέμα προς συζήτηση με τους υπουργούς Οικονομικών και Ενέργειας σε μια προσπάθεια να προωθηθεί το έργο.
Απουσία Ατομικού Μέτρου Στήριξης
Στις 29 Οκτωβρίου 2015 το Υπουργικό Συμβούλιο με την απόφαση 79.686 ενέκρινε Ατομικό Μέτρο Στήριξης για το έργο CY Csp EOS Green Energy Project της εταιρείας Alfa Mediterranean Ltd, που επιλέγηκε για χρηματοδότηση μέσα στα πλαίσια της δεύτερης φάσης του Ευρωπαϊκού Χρηματοδοτικού Προγράμματος NER300 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Το Ατομικό Μέτρο Στήριξης που εγκρίθηκε προέβλεπε να αγοράζεται η παραγόμενη ενέργεια από την Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου στην εκάστοτε Τιμή Αγοράς ΑΠΕ, όπως καθορίζεται από την ΡΑΕΚ, δηλαδή στο κόστος αποφυγής της ΑΗΚ, η οποία δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να υπερβαίνει τα €0,1375/kWh, μέχρι την έναρξη λειτουργίας της Ελεύθερης Ανταγωνιστικής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας και στην συνέχεια να αφεθεί το Έργο να εισπράττει οποιαδήποτε τιμή καθορίσει η αγορά.
Όπως προκύπτει, το Ατομικό Μέτρο Στήριξης το οποίο εγκρίθηκε και δόθηκε στο έργο, με βάση τα κριτήρια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, δεν αποτελεί στην πραγματικότητα μέτρο στήριξης, αφού δεν δίδει κανένα πλεονέκτημα προς το έργο, το οποίο έχει διακριθεί σε Ευρωπαϊκό Διαγωνισμό για την καινοτομία του και δεν διαφοροποιεί την προσέγγιση προς αυτό, σε σύγκριση με οποιοδήποτε άλλο έργο ΑΠΕ το οποίο δεν διαθέτει το στοιχείο της καινοτομίας.
Οι τράπεζες και άλλοι χρηματοδοτικοί οργανισμοί οι οποίοι έχουν επιδείξει ενδιαφέρον για τη χρηματοδότηση του έργου και συγκεκριμένα η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, έχουν εντοπίσει το πρόβλημα της απουσίας ενός ουσιαστικού Ατομικού Μέτρου Στήριξης για το έργο.
Αναγνωρίζουν μεν και είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν τους εγγενείς κινδύνους που συνδέονται με μια καινοτόμο τεχνολογία αφενός, αλλά αφετέρου θέλουν να περιορίσουν και δεν συστήνουν να προστίθεται σε αυτούς και ο κίνδυνος της αγοράς, όπως αυτός διαφαίνεται από την κυπριακή ενεργειακή πολιτική.