Η Ευρωπαϊκή Ένωση Βιοαερίου (EBA) παρουσιάζει σήμερα τη 15η έκδοση της Στατιστικής Έκθεσής της, της ετήσιας έκδοσης-ορόσημου που προσφέρει την πιο ολοκληρωμένη αξιολόγηση των αγορών βιοαερίου και βιομεθανίου στην Ευρώπη. Το σύνολο δεδομένων 2024-2025 υπογραμμίζει τη στρατηγική σημασία των βιοαερίων για την ενεργειακή ανεξαρτησία και την πορεία από-ανθρακοποίησης της Ευρώπης, ενώ προειδοποιεί ότι η συνεχιζόμενη ρυθμιστική αβεβαιότητα επιβραδύνει την ανάπτυξη του κλάδου σε μια αποφασιστική στιγμή.
Με την κατανάλωση φυσικού αερίου στην ΕΕ-27 στα 332 bcm από τα οποία τα 273 bcm να εξακολουθούν να είναι εισαγόμενα, η έκθεση υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη αύξησης των λύσεων ανανεώσιμων αερίων εγχώριας προέλευσης. Τα βιοαέρια προσφέρουν μια άμεση οδό για τη μείωση της στρατηγικής ενεργειακής εξάρτησης, αυξάνοντας παράλληλα την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης στη φιλοδοξία της για σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων. Ταυτόχρονα, η δυναμικότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ με δυνατότητα μεταφοράς μειώθηκε σημαντικά, από 424 GW το 2012 σε περίπου 380 GW το 2023, παρά την αυξανόμενη ανάγκη για ευελιξία. Ως καθαρή πηγή ενέργειας με δυνατότητα μεταφοράς, τα βιοαέρια είναι απαραίτητα για την εξισορρόπηση του δικτύου κατά τη διάρκεια παρατεταμένων περιόδων χαμηλής ηλιακής και αιολικής παραγωγής.
Η έκθεση αποκαλύπτει μέτρια αύξηση της παραγωγής βιοαερίου και βιομεθανίου (22 bcm το 2024, έναντι 21,7 bcm το 2023), η οποία επικεντρώθηκε κυρίως στις χώρες της ΕΕ-27 (19 bcm). Η τρέχουσα παραγωγή της ΕΕ-27 ισοδυναμεί με τη συνολική εγχώρια ζήτηση φυσικού αερίου του Βελγίου, της Δανίας και της Ιρλανδίας μαζί, το 6% της κατανάλωσης φυσικού αερίου της ΕΕ. Το βιομεθάνιο εξακολουθεί να είναι το ταχύτερα αναπτυσσόμενο τμήμα (5,2 bcm, εκ των οποίων τα 4,3 παράγονται στην ΕΕ-27), που παράγεται από εγκατεστημένη δυναμικότητα 7 bcm/έτος στην Ευρώπη έως τις αρχές του 2025.
Η Ευρώπη έκλεισε το 2024 με 1.620 εγκαταστάσεις παραγωγής βιομεθανίου, 111 περισσότερες από το 2023. Τουλάχιστον το 86% των εγκαταστάσεων είναι συνδεδεμένες στο δίκτυο. Ο αριθμός των χωρών που παράγουν βιομεθάνιο έχει πλέον ανέλθει σε 25, με την Πορτογαλία να προσχωρεί το 2022, τη Λιθουανία και την Ουκρανία το 2023 και την Πολωνία να εγχέει το πρώτο της βιομεθάνιο στο δίκτυο το 2025. Πριν από το 2030, 28,4 δισεκατομμύρια ευρώ σε ιδιωτικές επενδύσεις έχουν ήδη δεσμευτεί για την ανάπτυξη βιομεθανίου στην Ευρώπη.
Η μέση δυναμικότητα των μονάδων βιομεθανίου στην Ευρώπη είναι 483 m³/h, σχεδόν τέσσερις φορές μεγαλύτερο από τη δυναμικότητα των μονάδων βιοαερίου που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια και θερμότητα. Οι τάσεις παραγωγής δείχνουν επίσης μια συνεχή στροφή προς βιώσιμες πρώτες ύλες που προσφέρουν την υψηλότερη εξοικονόμηση αερίων θερμοκηπίου, συμπεριλαμβανομένων των γεωργοκτηνοτροφικών υπολειμμάτων, των οργανικών αστικών στερεών αποβλήτων, της βιολογικής ιλύος κέντρων επεξεργασίας λυμάτων και των βιομηχανικών υποπροϊόντων.
Επιπλέον, η Ευρώπη παρήγαγε 25 εκατομμύρια τόνους χωνεμένου υπολείμματος το 2024. Ο ρόλος του ως αναγνωρισμένου βελτιωτικού εδάφους και οργανικού λιπάσματος επεκτείνεται, με νέες οδούς αξιοποίησης να κερδίζουν δυναμική. Το χώνευμα έχει ήδη τη δυνατότητα να αντικαταστήσει το 17% των αζωτούχων λιπασμάτων της ΕΕ. Με την προβλεπόμενη ανάπτυξη του τομέα, το χωνεμένο υπόλειμμα θα μπορούσε να αντικαταστήσει πάνω από το 65% του μη ανανεώσιμου αζώτου στην ΕΕ έως το 2040.
Η αποδέσμευση αυτών των πόρων θα απαιτήσει ισχυρότερο συντονισμό μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και των εθνικών κυβερνήσεων για τη δημιουργία συνεκτικών, προβλέψιμων και αποτελεσματικών πλαισίων πολιτικής. Η δυνατότητα για μια τριμερή συμφωνία για το βιοαέριο αποτελεί κρίσιμη ευκαιρία για την ενίσχυση της συνοχής και της προβλεψιμότητας των πολιτικών τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο, καίριας σημασίας για την αποκατάσταση της αναπτυξιακής δυναμικής και την αύξηση της ζήτησης για ανανεώσιμα αέρια.
Σημειώσεις για τους συντάκτες:
Σχετικά με το βιοαέριο και το βιομεθάνιο (βιοαέρια): Το βιοαέριο παράγεται από την αποσύνθεση οργανικών υλικών. Αυτά τα υπολείμματα εισάγονται σε χωνευτή βιοαερίου απουσία οξυγόνου. Με τη βοήθεια μιας σειράς βακτηρίων, η οργανική ύλη διασπάται, απελευθερώνοντας ένα μείγμα αερίων: 45 – 85 %ΚΟ μεθάνιο (CH4) και 25 – 50 %ΚΟ διοξείδιο του άνθρακα (CO₂). Η έξοδος είναι ένα ανανεώσιμο αέριο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για πολλαπλές εφαρμογές. Το βιομεθάνιο – καθαρό βιοαέριο – είναι μια ανανεώσιμη εναλλακτική λύση στο φυσικό αέριο. Οι πολλαπλές εφαρμογές του περιλαμβάνουν την παροχή θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας για τα κτίρια και τις βιομηχανίες μας και την παραγωγή ανανεώσιμων καυσίμων για τον τομέα των μεταφορών.
Αξιοποίηση των βιοαερίων πέρα από την ενέργεια: Πέρα από την ενέργεια, οι μονάδες βιοαερίου λειτουργούν ως σύγχρονα βιοδιυλιστήρια, μετατρέποντας τα απόβλητα σε προϊόντα υψηλής αξίας που ενισχύουν άμεσα τη βιοοικονομία της ΕΕ. Το βιομεθάνιο μπορεί να μετατραπεί σε υδρογόνο, μεθανόλη ή αέριο σύνθεσης για χημικές ουσίες και πλαστικά βιολογικής βάσης, μειώνοντας την εξάρτηση από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα. Το χωνεμένο υπόλειμμα, ως παραπροϊόν πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, μπορεί να μεταποιηθεί σε βιολιπάσματα, βελτιώνοντας την υγεία του εδάφους, υποστηρίζοντας την επισιτιστική ασφάλεια και αντικαθιστώντας εναλλακτικές λύσεις με βάση τα ορυκτά καύσιμα. Ομοίως, το βιογενές CO₂ μπορεί να δεσμευτεί για βιομηχανικές χρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των συνθετικών καυσίμων, των θερμοκηπίων, της παραγωγής τροφίμων και ποτών. Με την παραγωγή πολλαπλών κυκλικών προϊόντων παράλληλα με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τα συστήματα βιοαερίου δημιουργούν μια αξιακή αλυσίδα χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και αποδοτικής χρήσης των πόρων, η οποία ενισχύει τη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα και προωθεί την κυκλική βιοοικονομία της Ευρώπης.
Σχετικά με την Στατιστική Έκθεση του EBA:
Η Στατιστική Έκθεση του ΕΒΑ παρέχει την πιο ολοκληρωμένη επισκόπηση της τρέχουσας κατάστασης και του μελλοντικού δυναμικού των τομέων βιοαερίου και βιομεθανίου της Ευρώπης. Καλύπτει τα κράτη μέλη της ΕΕ-27, καθώς και την Ισλανδία, τη Σερβία, την Ελβετία, τη Νορβηγία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ουκρανία. Η έκθεση περιλαμβάνει εις βάθος ανάλυση του ευρωπαϊκού ενεργειακού τοπίου, των ποικίλων εφαρμογών των βιοαερίων, της παραγωγής χωνεμένου υπολείμματος και Bio-CO₂, καθώς και της οικονομικής συμβολής τoy τομέa στην Ευρώπη. Περιλαμβάνει επίσης λεπτομερή προφίλ ανά χώρα.