Στα 358 δισ. δολάρια εκτοξεύτηκαν οι παγκόσμιες επενδύσεις σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) το πρώτο εξάμηνο του 2023. Πρόκειται για μία αύξηση της τάξης του 22% σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του προηγούμενου έτους, όπως αναφέρουν τα επικαιροποιημένα επενδυτικά στοιχεία από την έρευνα του Bloomberg NEF (Renewable Energy Investment Tracker report) που δημοσιεύτηκε στις 21 Αυγούστου 2023. Η ηλιακή ενέργεια έχει διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο. Ωστόσο, τα κράτη πρέπει να δαπανήσουν συνολικά 8,3 τρισεκατομμύρια δολάρια για να μπουν σε τροχιά πράσινης μετάβασης.
Από το σύνολο αυτό, 335 δισεκατομμύρια δολάρια αφορούσαν την ανάπτυξη έργων τόσο μέσω της χρηματοδότησης περιουσιακών στοιχείων όσο και μέσω της ηλιακής ενέργειας μικρής κλίμακας. Το ποσό αυτό ήταν κατά 14% μεγαλύτερο από ό,τι στο πρώτο εξάμηνο του 2022 και αντικατοπτρίζει τη συνεχιζόμενη επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης, την ώρα που η ζήτησε για ΑΠΕ κλιμακώνεται.
Ιδιαίτερη επιτυχία κατέγραψαν οι εταιρείες ΑΠΕ και στην άντληση ιδίων κεφαλαίων για τη στήριξη της ανάπτυξης και της επέκτασής τους. Οι δεσμεύσεις για κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου και ιδιωτικά κεφάλαια επέκτασης σε εταιρείες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ανήλθαν σε 10,4 δισ. δολάρια το 1ο εξάμηνο του 2023, αυξημένες κατά 25% σε σχέση με το 1ο εξάμηνο του 2022. Τα νέα ίδια κεφάλαια που αντλήθηκαν στις δημόσιες αγορές ανήλθαν σε 12,7 δισ. δολάρια κατά τους πρώτους έξι μήνες του έτους, αυξημένα κατά 25% σε σχέση με το 1ο εξάμηνο του 2022. Οι ΗΠΑ εξασφάλισαν 36 δισ. δολάρια, ενώ η Γερμανία άντλησε 11,9 δισ. δολάρια.
Η ηλιακή ενέργεια κατείχε «θέση – πρωταγωνιστή» στο 1ο εξαμήνου του 2023. Συνολικά 239 δισεκατομμύρια δολάρια επενδύθηκαν σε φωτοβολταϊκά συστήματα, αποτελώντας τα δύο τρίτα των συνολικών παγκόσμιων επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κατά τους πρώτους έξι μήνες του έτους και σημειώνοντας μια εκπληκτική αύξηση 43% σε σύγκριση με το 1ο εξάμηνο του 2022.
Η Κίνα αντιπροσώπευε περίπου το ήμισυ του συνόλου των ηλιακών επενδύσεων μεγάλης και μικρής κλίμακας το 1ο εξάμηνο του 2023. Αυτό οφείλεται κυρίως στις χαμηλότερες τιμές των μονάδων, στην ανερχόμενη αγορά φωτοβολταϊκών σε στέγες και στην έναρξη λειτουργίας των λεγόμενων ενεργειακών μεγαβάσεων της χώρας, οι οποίες αποσκοπούν στην ανάπτυξη αιολικών και ηλιακών εγκαταστάσεων κυρίως σε ερημικές περιοχές.
Οι ΗΠΑ ήρθαν δεύτερες, με 25,5 δισεκατομμύρια δολάρια που επενδύθηκαν σε φωτοβολταϊκά μεγάλης και μικρής κλίμακας κατά το 1ο εξάμηνο του 2023. Ωστόσο, πρόκειται για ρεκόρ εποχών και μια εντυπωσιακή αύξηση 75% από το 1ο εξάμηνο του 2022, καθώς οι περιορισμοί στην αλυσίδα εφοδιασμού υποχώρησαν και η σαφήνεια γύρω από τον νόμο-ορόσημο της χώρας για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA) αυξήθηκε.
Σε περιοχές της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής (EMEA), σημειώθηκαν πολλά ρεκόρ, με την Γερμανία, την Πολωνία και τις Κάτω Χώρες να αλλάζουν κατά κόρον την ενεργειακή τους πολιτική μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την επακόλουθη ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη. Στη Νότια Αφρική σημειώθηκε επίσης ρεκόρ επενδύσεων λόγω των διακοπών ρεύματος και των νέων φορολογικών κινήτρων, ενώ η φωτοβολταϊκή μονάδα NEOM συνέβαλε σε ένα εξάμηνο με ρεκόρ επενδύσεων στην ηλιακή ενέργεια στη Σαουδική Αραβία.
Η άλλη πλευρά του νομίσματος
Σε πλήρη αντίθεση με την αύξηση των επενδύσεων στην ηλιακή ενέργεια, οι επενδύσεις στην αιολική ενέργεια μειώθηκαν κατά 8% σε σύγκριση με το 1ο εξάμηνο του 2022, φθάνοντας τα 94 δισ. δολάρια κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023. Οι επενδύσεις σε χερσαίες αιολικές εγκαταστάσεις μειώθηκαν για τέσσερα συνεχόμενα τρίμηνα. Ο τομέας έλαβε επενδύσεις ύψους 64,5 δισ. δολαρίων το 1ο εξάμηνο του 2023, σημειώνοντας πτώση 21% σε σύγκριση με το πρώτο εξάμηνο του περασμένου έτους.
Οι περιορισμοί του δικτύου, οι προκλήσεις αδειοδότησης και η παραπαίουσα πολιτική υποστήριξη σε πολλές αγορές οδηγούν σε μειωμένη παγκόσμια αγωγό έτοιμων προς ανάπτυξη έργων, γεγονός που με τη σειρά του πλήττει τον όγκο χρηματοδότησης περιουσιακών στοιχείων. Η Κίνα αντιπροσώπευε τα δύο τρίτα των επενδύσεων σε χερσαία αιολικά, με 38 δισεκατομμύρια δολάρια να επενδύονται το 1ο εξάμηνο του 2023.
Σύμφωνα με την έρευνα του BNEF, ο κόσμος πρέπει να δαπανήσει συνολικά 8,3 τρισεκατομμύρια δολάρια για την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μεταξύ 2023 και 2030 για να ευθυγραμμιστεί με μια παγκόσμια καθαρή μηδενική πορεία μέχρι το 2050, διατηρώντας την υπερθέρμανση του πλανήτη πολύ κάτω από τους 2°C. Αυτό ισοδυναμεί με επενδύσεις 590 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσω της χρηματοδότησης περιουσιακών στοιχείων και της ηλιακής ενέργειας μικρής κλίμακας ανά εξάμηνο. Τα 335 δισεκατομμύρια δολάρια που δαπανήθηκαν για τέτοιες δραστηριότητες το 1ο εξάμηνο του 2023 είναι επομένως πολύ χαμηλότερααπό αυτά που απαιτούνται για να φτάσουμε σε τροχιά καθαρού μηδενός.
Η έρευνα σημειώνει ότι σε σύγκριση με άλλα τμήματα της οικονομίας, οι δαπάνες για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας – ιδίως για την αιολική και την ηλιακή ενέργεια – πρέπει να προωθηθούν για να ευθυγραμμιστούν με τους προϋπολογισμούς για τον άνθρακα που διατηρούν την υπερθέρμανση του πλανήτη πολύ κάτω από τους 2°C. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η καθαρή ενέργεια είναι απαραίτητη για την υποστήριξη της απαλλαγής από τον άνθρακα άλλων τομέων, όπως η βιομηχανία και οι μεταφορές, μέσω του μεγαλύτερου εξηλεκτρισμού.