Στον περιορισμό των προγραμματισμένων επενδύσεων για το 2023 της ΔΕΠΑ Υποδομών προσανατολίζεται η ιταλική Italgas, η οποία είναι ο νέος ιδιοκτήτης των τριών εταιρειών Διαχείρισης δικτύων διανομής (ΕΔΑ Αττικής, ΕΔΑ ΘΕΣΣ, ΔΕΔΑ), συνεκτιμώντας τόσο τη μείωση των καταναλώσεων καυσίμου λόγω της οικονομικής κρίσης, όσο και το γεγονός ότι βρίσκεται υπό αναθεώρηση η συμμετοχή του καυσίμου στο ενεργειακό μίγμα τα επόμενα χρόνια.
Μάλιστα, αφότου «κλειδώσει» μέσα στο 2023 η θέση του αερίου στην κατανάλωση νοικοκυριών και επιχειρήσεων μέχρι το τέλος της 10ετίας, η εταιρεία φέρεται να προτίθεται να προχωρήσει σε επανεξέταση του μακροπρόθεσμου επενδυτικού πλάνου της.
Στο πλαίσιο της επανεξέτασης, τροπολογία του ΥΠΕΝ, που κατατέθηκε την Παρασκευή, επιτρέπει ειδικά για το 2023 τον προσδιορισμό πρώτα του μεσοσταθμικού κόστους κεφαλαίου (WACC) και σε δεύτερη φάση του επιτρεπόμενου εσόδου και των τιμολογίων – αντίθετα από ό,τι γίνεται κατά κανόνα, με τον από κοινού προσδιορισμό και των τριών μεγεθών. Έτσι, ο καθορισμός της εύλογης απόδοσης θα επιτρέψει στη ΔΕΠΑ Υποδομών να επαναξιολογήσει τις επενδύσεις της για φέτος και να προχωρήσει σε περιορισμό τους, αν τελικά όντως προκριθεί αυτή η απόφαση.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει πως αρχικά η εταιρεία θα υποβάλει στη ΡΑΕ την πρότασή της για το WACC φέτος και, με την έγκρισή του, τις προτάσεις της για το απαιτούμενο έσοδο για φέτος, όπως και για τα τιμολόγια του 2023.
Μεταβατικό έτος
Η μετατροπή του 2023 σε μεταβατικό έτος για το WACC και τα τιμολόγια (καθώς κανονικά η επόμενη 4ετής Ρυθμιστική Περίοδος καλύπτει όλη την περίοδο 2023-2026), γίνεται επίσης με γνώμονα τις ιδιαίτερες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στη λιανική αγορά αερίου, με τη σημαντική μείωση των καταναλώσεων λόγω της ενεργειακής κρίσης. Η ιδιαιτερότητα αυτή, σε συνδυασμό με την αύξηση του πληθωρισμού, στερούν την απαιτούμενη μακροπρόθεσμη «ορατότητα», για να προσδιοριστεί η εύλογη απόδοση, το ρυθμιζόμενο έσοδο και τα τιμολόγια σε βάθος 4ετίας.
Παράλληλα, μέσα στο έτος θα οριστικοποιηθεί και η νέα θέση του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μίγμα της χώρας μας, με το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα που η χώρα μας (όπως και τα υπόλοιπα κράτη-μέλη) θα πρέπει να υποβάλουν προς έγκριση στην Κομισιόν τους επόμενους μήνες. Σύμφωνα με το σενάριο στο οποίο θα βασίζεται η αναθεώρηση, και το οποίο παρουσίασε ο υπουργός ΠΕΝ Κώστας Σκρέκας στα μέσα Ιανουαρίου, προβλέπεται σημαντική μείωση της κατανάλωσης αερίου σε όλος τους τομείς, πλην της ηλεκτροπαραγωγής και της βιομηχανίας.
Έτσι, στην περίπτωση των νοικοκυριών, των επιχειρήσεων και των μεταφορών, η ζήτηση μπαίνει σε τροχιά αισθητής περικοπής μέχρι το τέλος της δεκαετίας, όταν και θα περιοριστεί σε μόλις 4,7 Τεραβατώρες (TWh), από 8,6 Τεραβατώρες που είναι σήμερα. Το αναθεωρημένο ΕΣΕΚ θα «κλειδώσει» αφού πρώτα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, δίνοντας επομένως «σήμα» για τις επενδύσεις στα δίκτυα διανομής αερίου από το 2024 και εφεξής.
Χρηματοδότηση από τον ΔΕΣΦΑ
Με άλλο άρθρο της ίδιας τροπολογίας, ανοίγει ο δρόμος ώστε ο ΔΕΣΦΑ να χρηματοδοτήσει τον Λογαριασμό Ασφάλειας Εφοδιασμού, με την υιοθέτηση ενός έκτακτου και εξαιρετικού μηχανισμού προσωρινής μεταφοράς λοιπών κεφαλαίων στον Λογαριασμό Ασφάλειας Εφοδιασμού, εν μέρει μέσω δανεισμού του και εν μέρει μέσω των εσόδων του από την προσαύξηση της τιμής εκκίνησης των δημοπρασιών δυναμικότητας μεταφοράς και LNG που διενεργήθηκαν το 2022.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η ανάγκη χρηματοδότησης προέκυψε καθώς το κόστος του «σχεδίου-ασπίδα» για τη διασφάλιση της επάρκειας σε αέριο (του Σχεδίου Προληπτικής Δράσης) κινήθηκε σε υψηλότερα επίπεδα από αυτό που προβλέπονταν. Ως συνέπεια το Τέλος Ασφάλειας Εφοδιασμού, που προσδιορίστηκε για την κάλυψη των αναγκών του Λογαριασμού, δεν επαρκεί για τη συγκέντρωση του απαιτούμενου ποσού.