" Ως λειτουργός του ηλεκτρικού συστήματος των μη διασυνδεδεμένων νησιών (ΜΔΝ), ο ΔΕΔΔΗΕ έχει συμπεριλάβει στον στρατηγικό του σχεδιασμό, εκτός από έργα υποδομών σε διάφορα επίπεδα και τις διασυνδέσεις νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα (Κυκλάδες, Κρήτη κ.λπ.), που υλοποιεί ο ΑΔΜΗΕ, και τη δημιουργία “έξυπνων” νησιών.
Ο Διαχειριστής έχει δεσμευτεί τα επόμενα χρόνια – έως το 2020 – να προχωρήσει σε όλες τις απαραίτητες υποδομές, μέσω των οποίων τα “έξυπνα” νησιά θα μετατραπούν από όραμα σε πραγματικότητα.
Εκτιμάται ότι συνολικά οι δράσεις του ΔΕΔΔΗΕ θα οδηγήσουν σε μείωση κόστους τουλάχιστον 100 εκατ. ευρώ ετησίως – μόνο από τα καύσιμα -, ενώ σημαντικά είναι και τα περιβαλλοντικά (μείωση εκπομπών ρύπων, μεγαλύτερη διείσδυση ΑΠΕ) και κοινωνικά οφέλη (θέσεις εργασίας κ.λπ.).
Υφιστάμενη κατάσταση
Στη χώρα μας υπάρχουν 60 ΜΔΝ, κυρίως στο Αιγαίο, τα οποία με τις μεταξύ τους συνδέσεις συνιστούν 32 συνολικά ηλεκτρικά συστήματα – 31 απομονωμένα μικροδίκτυα και ένα μικρό απομονωμένο σύστημα (Κρήτη).
Στα νησιά αυτά φιλοξενείται το 15% του συνολικού πληθυσμού και η κατανάλωσή τους αντιστοιχεί περίπου στο 14% της ετήσιας κατανάλωσης στη χώρα μας (περίπου 42.300 GWh/έτος). Η παραγωγή ενέργειάς τους βασίζεται κατά 80% σε μονάδες που καταναλώνουν πετρέλαιο ντίζελ και μαζούτ, ενώ η παραγωγή από μονάδες ΑΠΕ αντιστοιχεί σε ποσοστό μόνο 20% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος.
Ως εκ τούτου το κόστος παραγωγής ενέργειας στα νησιά είναι υπερδιπλάσιο του κόστους παραγωγής στην ηπειρωτική χώρα: το 2016 το μέσο κόστος ενέργειας στα νησιά αυτά ήταν 104,5 ευρώ / μεγαβατώρα, ενώ στα πολύ μικρά νησιά ξεπέρασε και τα 300 ευρώ / μεγαβατώρα, έναντι 42,85 ευρώ / μεγαβατώρα του κόστους στην ηπειρωτική χώρα. Το μέσο μεταβλητό κόστος είναι σημαντικά υψηλότερο, κατά δύο έως οκτώ φορές σε σχέση με το μέσο κόστος (οριακή τιμή συστήματος) του ηπειρωτικού, ηλεκτρικού δικτύου.
Για να καλυφθεί αυτή η διαφορά κόστους μεταξύ ΜΔΝ και ηπειρωτικής χώρας, για λόγους κοινωνικής συνοχής, ανάγκης παροχής ηλεκτρισμού όμοιων χαρακτηριστικών σε όλους τους καταναλωτές της χώρας, αδυναμίας κάλυψης του αυξημένου κόστους από ευπαθείς κοινωνικές ομάδες του πληθυσμού, έχουν θεσπιστεί από το κράτος οι Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας, οι γνωστές ως ΥΚΩ, ως μια εκ των ρυθμιζόμενων χρεώσεων στα τιμολόγια των προμηθευτών. Όλοι οι καταναλωτές της χώρας επιβαρύνονται με χρεώσεις ΥΚΩ στους λογαριασμούς τους και ενδεικτικά αναφέρεται ότι το ετήσιο αντάλλαγμα το 2015 ξεπέρασε τα 600 εκατ.
Η ενεργειακή αναβάθμιση των νησιών θα οδηγήσει σε δραστική μείωση του κόστους παραγωγής των ηλεκτρικών τους συστημάτων και επομένως σε αντίστοιχη αποκλιμάκωση των χρεώσεων ΥΚΩ και της επιβάρυνσης για το σύνολο των καταναλωτών ηλεκτρισμού.
Ένα μεγάλο στοίχημα
Ως πολύ μεγάλο στοίχημα για τον ΔΕΔΔΗΕ και πολύ σημαντική στρατηγική του προτεραιότητα, χαρακτήρισε τη μετατροπή των ελληνικών νησιών σε ενεργειακά “έξυπνα” νησιά ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Διαχειριστή, Νίκος Χατζηαργυρίου.
Μιλώντας στην “Αυγή” της Κυριακής σημείωσε ότι πρόκειται για μια πρόκληση με πανευρωπαϊκό αντίκτυπο, καθώς τα ελληνικά “έξυπνα” νησιά μπορούν να αποτελέσουν “πρότυπο” για τη λειτουργία μεγάλων διασυνδεδεμένων συστημάτων με πολύ μεγάλη διείσδυση ΑΠΕ, με βάση τους κλιματικούς στόχους που έχουν τεθεί από την Ε.Ε. και την πρωτοβουλία “Καθαρή ενέργεια για όλα τα ευρωπαϊκά νησιά”.
Όπως ανέφερε, ο ΔΕΔΔΗΕ έχει ολοκληρώσει τις μελέτες του για την ανάπτυξη “έξυπνων” νησιών, με πρώτο βήμα την πιλοτική ανάπτυξη υβριδικών σταθμών και υποδομών λειτουργίας και διαχείρισης σε δύο μεσαίου μεγέθους νησιά, με στόχο την πολύ μεγάλη διείσδυση από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και αντίστοιχη μείωση της κατανάλωσης πετρελαίου diesel, με διατήρηση υψηλών επιπέδων ποιότητας και ασφάλειας των συστημάτων τους.
Έργο – πρότυπο
Στην κατεύθυνση αυτή έως το τέλος του Απριλίου 2018 θα έχει ολοκληρωθεί και υποβληθεί στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) ειδική μελέτη του ΔΕΔΔΗΕ στην οποία θα περιλαμβάνεται η επιλογή των δύο νησιών, στα οποία θα αναπτυχθεί το πιλοτικό έργο.
Ήδη ο Διαχειριστής έχει προχωρήσει σε μια πρώτη επιλογή, καταλήγοντας στα 5 ενδεδειγμένα για το project νησιά: Αμοργός, Αστυπάλαια, Πάτμος, Σκύρος και Σύμη. Από αυτά, δύο θα προκριθούν, ώστε να ακολουθήσει η προκήρυξη του σχετικού διαγωνισμού από τη ΡΑΕ για την υποβολή προσφορών που θα αφορούν στην υλοποίηση των έργων, προκειμένου να ενταχθούν σε καθεστώς λειτουργικής ενίσχυσης.
Στόχος των πιλοτικών αυτών έργων είναι να αυξηθεί δραστικά η διείσδυση των ΑΠΕ, σε ποσοστό 60%-70% ετησίως στο σύνολο της ζήτησης του κάθε συστήματος, ενώ παράλληλα θα διασφαλίζεται η κατάλληλη λειτουργία και διαχείριση των ηλεκτρικών συστημάτων, μειώνοντας το λειτουργικό κόστος και υποστηρίζοντας την περιβαλλοντική προστασία.
Η μετατροπή των δύο νησιών σε “έξυπνα” συνίσταται στη δημιουργία υβριδικών σταθμών με μονάδες ΑΠΕ, που θα συνδυάζονται με το κατάλληλο σύστημα αποθήκευσης και το αντίστοιχο σύστημα ενεργειακής διαχείρισης (μέσω τεχνολογιών “έξυπνων” δικτύων κ.λπ.).
Συγκεκριμένα, βασικοί στόχοι αυτού του πρωτοποριακού προγράμματος είναι:
⇒ Η δημιουργία υβριδικών σταθμών με ΑΠΕ και συστημάτων αποθήκευσής τους.
⇒ Η επιλογή βιώσιμης λύσης, δηλαδή να μην υπάρχει αύξηση του συνολικού κόστους στο νησί αλλά και να καθίσταται ελκυστική η συγκεκριμένη επένδυση.
⇒ Η διασφάλιση της ασφάλειας παροχής ηλεκτρισμού.
⇒ Η ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων για τη θερμική παραγωγή.
⇒ Η απόκτηση νέας εμπειρίας για τον ΔΕΔΔΗΕ, ώστε να αναπαραγάγει τη λύση και σε άλλα νησιά.
Γράφει η Αντιγόνη Ζούντα – Πηγή: www.avgi.gr
